We kennen (vrijwel) allemaal de Nebbiolo als druif voor Barolo, een rassige Sauvignon Blanc uit Marlborough of strakke Cabernet Franc uit Saumur. Velen weten dat de Corvina één van de belangrijkste druiven is voor een Valpolicella, dat Merlot populair is in Bulgarije en deze druif sinds Sideways een ‘vitis non grata’ in Californië is. Ook wordt ons geleerd dat de beste wijnen uit één oogstjaar komen, sherry een versterkte wijn is, dat Lambrusco slecht, zoet en paars is en dat witte wijn wit is.

Maar wat blijkt als je iets verder kijkt dan je neus lang is? Er is een hele wijnwereld vol verrassende wijnen van onbekende druivensoorten en bekende druivensoorten die zich in een onverwachte hoedanigheid presenteren. Wie proeft bijvoorbeeld wel eens een sprankelende Barbera, mousserende witte Nebbiolo, zoete Sauvignon Blanc, een oranje witte wijn, een Cabernet in Amarone stijl of onversterkte ‘sherry’?

Tijdens een memorabele avond in restaurant Valuas te Venlo (*) liet ik een bijzondere reeks wijnen proeven. Wijnen die je normaal gesproken niet ziet, soms officieel niet eens bestaan, niet in de reguliere verkoop komen en waarvan meestal maar één enkele fles in Nederland is. Unieke en niet zelden zeldzame wijnen dus. Wijnen met een verhaal. Andere wijnen, oftewel: It’s wine Jim, but not as we know it*. * vrij naar: “Star Trekkin'” de parodie op de soundtrack van de originele tv-serie Star Trek.

 

Barbera frizzante, DOP Oid, Tre Monti, 2012
We begonnen de avond met sprankelende Barbera als aperitief. Nee, geen Barbera uit Piëmonte, maar uit Emilia- Romagna. Vittorio Navacchia van Tre Monti liet me de wijn enkele jaren geleden voor het eerst proeven tijdens Vini ad Arte in Faenza en hij maakte indruk. Niet als rijk gestructureerde wijn met een enorme complexiteit, diepgang of lengte, maar vanwege zijn plezierige, frisse, doordrinkbare karakter. Een heerlijke zomerse wijn.met fris rood fruit, aalbessen, licht verteerbaar, subtiel, frizzante (metodo Italiano), sappig rood fruit, heel opwekkend en verteerbaar, levendige zuurgraad, uitnodigend met veel fruit als aardbeitjes en rode kersen. Importeur Tre Monti in Nederland: http://www.eckenmaurick.nl/

Nebbione Kaskal, Sparkling Nebbiolo, Metodo Classico Extra Brut, Enrico Rivetto
Een primeur, want de wijn komt pas vanaf oktober 2015 op de markt. Voor de wijn zijn alleen de uiteinde van de trossen is gebruikt, daar waar de druiven een meer frisse zuurgraad hebben. De vinificatie is verder traditioneel, de rijping ‘sur latte’ van 40 maanden gaf de wijn meer structuur en aroma’s.
www.rivetto.it en http://blog.rivetto.it
Importeur in Nederland: http://www.deconinckwines.nl/

Rosé, Cantina della Volta, Lambrusco di Modena Spumante, Metodo Classico, 2010

Gemaakt van 100% Lambrusco di Sorbara druiven uit de vlakte van de Secchia rivier in het hart van Emilia Romagna. Handmatig geoogst in de tweede helft van september, vervolgens zacht geperst en na een eerste klaring vergist en gelagerd in RVS. Na 6 maanden is de liqueur de tirage toegevoegd en onderging de wijn z’n tweede gisting. De rijping ‘sur latte’ duurde 36 maanden. De wijn geeft aan hoe mooi de wijnen van dit soort Lambrusco kan zijn. Subtiele roze gloed, heel delicaat; prachtige, loepzuivere geur, fijn rood fruit, aardbeiengelei, lichte hint rode peper en framboos, hint van gist, precieze aanzet, mooie levendige zuurgraad, delicaat en zuiver, fijne zuren, perfecte balans, slank, maar met mooie vulling en lengte, heel schoon, zeer geslaagd
http://www.cantinadellavolta.com/

     

 

Ballarino, Vermentino, Valdonica, Toscana, 2011
Normaal gesproken worden weinig woorden besteed aan deze druif en zijn wijnen. De meeste zijn ook enkelvoudig en bedoeld voor directe consumptie, hooguit bij simpele gerechten. Er zijn echter uitzonderingen en dit is er één van. Deze 100% Vermentino is voor een deel in contact met de schillen vergist en rijpte zo’n 12 maanden in deels RVS en deels eikenhouten vaten. De rijping en vinificatie hebben de wijn een mooie structuur gegeven; redelijk wat kleur, ontwikkeld, in de neus ook gerijpt, maar beslist niet te oud, een zilte toets, kalk, oesters, ook in de mond zilt, veel rijping, mooie zuren geven voldoende spanning, eetwijn met mooie vulling en prima balans; fraai ontwikkeld.
http://www.valdonica.com/aboutwinery.html
Importeur in Nederland: http://www.wijnhandeldegoudenleeuw.nl/

Aspriu, Xarel-lo, Finca Can Comas, Pardas, Penedès, 2011
De meeste xarel-lo verdwijnt redelijk anoniem in Cava’s en zo weten weinigen waartoe deze druif nog meer in staat is. Ramon Parera oenoloog van het wijnhuis Cellar Pardas, verzorgde op Wine Professional 2015 enkele proeverijen en toonde onomstotelijk aan dat de xarel-lo een druif is met een ongekend potentieel. Deze xarel-lo is afkomstig van 60 jaar oude planten van de 1,2 ha grote La Lola wijngaard, het gedeelte met een bodem die rijk is aan klei, leem en kalk. Na schilcontact van 12 uur gist en rijpt 2/3 van de wijn in betonnen cuves en 1/3 in houten vaten van 300 hl. Na 5 maanden wordt de wijn ongeklaard en slechts licht gefilterd gebotteld. Alc: 13.32%, zuren totaal 4,5 g; PH: 3,12; volatiele zuren 0,4 g/l SO2/T:24/88 mg/l
Slechts 1300 flessen gemaakt. Krachtige geur, eerst heel ingetogen, opent zich langzaam in het glas, heel compact, prachtig zuiver en intrigerend door combinatie van kruidigheid, zilte tonen, mineralen en wit fruit en citrus als grapefruit en mandarijn; zeer rijk en erg jong, nog heel toegeknepen, fraaie geur, intens, veel sap en smaak, mooie zuren, zilte tonen, wat noten, florale toets, wederom citrus en kruidigheid in de afdronk; veel lengte, decanteren! Voor meer informatie over Pardas; zie Proefschrift 28-1 van februari/maart 2015.
http://www.cellerpardas.com/

Tomac, Amphora, Kroatië, 2008
Voor velen onbekend, maar alles behalve een nieuwe stijl wijn, want al 5000 jaar geleden werden wijnen in amphorae gemaakt. Wijnmaker Tomac liet zich inspireren door deze historische technieken uit Georgië (en later Griekenland en Italië), de bakermat van de wijnbouw. Hij koos voor een manier van wijnmaken waarbij de invloed van de mens tot een absoluut minimum wordt beperkt. De wijn gist en rijpt eerst 6 maanden in anfora, om vervolgens ongeveer 18 maanden verder te rijpen in grote houten vaten. Gemaakt van Chardonnay, aangevuld met verschillende autochtone druivensoorten.
Duidelijk oranje, inspirerende geur, gedroogd fruit, floraal met zowel gedroogde als verse bloemen, citrusfruit, abrikoos, sinaasappel, rooibos-thee, marsepein, heeft massa’s lucht nodig, zeer rijk en complex, droog, vullend met een waanzinnige lengte, heel spannend en intrigerend, extreem complex, prachtige lengte, laatste glas het mooiste, decanteren dringend aanbevolen.
Met dank aan Ivo Ivanis
http://www.tomac.hr/

 

Vina Tondonia Blanco Reserva, Lopez de Heredia, 1999
Een klassieke, ‘old school’ witte Rioja van dit historische wijndomein, door weinig mensen begrepen vanwege zijn eigenzinnige, authentieke karakter. Gemaakt van 90% Viura en 10% Malvasía, geoogst tussen 28 september en 5 november. Rijping van 6 jaar (!) in houten vaten, twee keer per jaar overgepompt in andere vaten, geklaard met vers eiwit, maar niet gefilterd.
Alcohol 12,5%; zuren totaal 6 g/l; Productie: 9500 flessen Veel kleur, goudgeel, duidelijk evolutie; ook in de neus veel ontwikkelde tonen, gedroogd fruit en gedroogde bloemen, noten en crèmig accent, vanille; zilte aanzet, mooie hoge verfrissende zuurgraad naast oxidatieve tonen, fraaie vulling, impressies van vers en gedroogd fruit als abrikoos en sinaasappelzest, intrigerend, eigenzinnig, veel lengte, zeer gastronomisch Met dank aan Grand Cru Wijnen; www.grandcruwijnen.nl

Jerez P.X. ‘Exceptional Harvest’, Ximenes Spinola, 2013
99% van alle pedro-ximénezdruiven komt niet uit Jerez, maar uit buurstreek Montilla. De druiven van Spínola komen echter wél uit Jerez. I.p.v. sherry maakt José Antonio er een onversterkte wijn van.
Redelijk wat kleur, goudgeel, zacht en rond qua geur, impressies van zoet fruit als perzik en ananas, wat honing en kaneel, saffraan, vrij zoete aanzet, duidelijk niet helemaal droog, wel vullend met goede balans, zacht en soepel van smaak, tonen van honing en vanille blijven, hint ananas ook in de afdronk, eigenzinnige wijn met zoet accent.
Met dank aan Hans Bijvoets van Anfors www.anfors.com

Navazos, Niepoort, 2009
100 % Palomino van Albariza (pure witte kalk), gedurende 7 maanden vergist en opgevoed in ‘bota’, oude vaten van Amerikaans eiken (600 l), onder invloed van flor en met uitsluitend natuurlijke gisten. Geen malolactische gisting, niet versterkt zoals hedendaagse sherry, maar zoals sherry in de 18e eeuw werd gemaakt.
Duidelijk flor, manzanilla stijl, heel fijn en precies, loepzuiver, licht ontwikkeld, maar zeer fris en veel impressies van bloemen en blanke noten, wat gist, abrikoos, zilte toets, fraaie droge aanzet, typisch flor, licht medicinaal als jodium, fijne zuren, mooie structuur, smaakvol en levendig, wat witte peper en stervrucht in de afdronk, nog altijd opvallend fris en jeugdig.
Met dank aan Mick Kooistra van Horizon Wines www.horizonwines.com

Rubin, Dragomir, Bulgarije, 2010
100% Rubin (kruising van Syrah x Nebbiolo in 1940 ontwikkeld) afkomstig van een in 1974 aangeplante wijngaard op 280-320 meter hoogte in de Rhodopes heuvels bij het plaatsje Brestnik in het Bulgaarse deel van Thracië. De met de hand geplukte trossen koelen eerst 18 uur af, alvorens 8 dagen in RVS op lage temperatuur te weken, in 1012 te gisten bij een temperatuur van 28-31°С. en nog eens 12-14 verder te weken. Na de malolactische gisting in nieuwe Franse barriques die zo’n 20 dagen in beslag neemt, rijpt de wijn nog eens 18 maanden in diezelfde barriques. De wijn  werd uiteindelijk in juni 2013 gebotteld. Аlcohol 14,5%; totaal zuren 5,7 g/l; pH 3,55 Productie: 1000 flessen 0,75ltr, 145 magnums en 20 flessen met een inhoud van 3 liter.
Intense kleur en geur, heel geconcentreerd met veel kersenfruit en rinse tonen, krachtige houttoets maar in balans met het fruit; in de mond krachtig, compact, frisse zuren, veel materie, zoet rijp fruit, veel kers, zeer intens, mooie balans, jong en krachtig, veel lengte, dropperige afdronk, zoethout en gebrande koffiebonen, indrukwekkende wijn
http://www.dragomir.bg/?language=en

Dindarella, Aldegheri, 2008
De Dindarella is een van de vele autochtone druivensoorten in de Valpolicella heuvels ten noorden van Verona. De phylloxera ramp decimeerde hun aantallen, maar langzaam maar zeker neemt de populariteit van deze veelal onbekende druivensoorten weer toe. De Dindarella geeft een zeer beperkte productie, want de plant geeft maar kleine trossen en meestal verdwijnen ze anoniem in de Valpolicella of Amarone. Aldegheri is de enige producent die er een eigen wijn van maakt. De druiven zijn afkomstig van een 30-50 jaar oude wijngaard op 150 tot 300 meter hoogte in de Sant’Ambrogio vallei waar de bodem stenig en kalkhoudend. De snoeiwijze is Pergoletta Veronese, het aantal planten per hectare 2000.
De trossen worden handmatig geplukt en enkele maanden gedroogd in kistjes. Tussen eind november en eind december worden de trossen gedeeltelijk ontsteeld en de most eerst op 10 ° C gebracht en vervolgens gestabiliseerd rond de 15 ° C Na de gisting op deze lage temperatuur volgt een weking van meer dan 40 dagen en een rijping in kleine houten vaten. Elegante kleur, transparant rood, nog mooi jeugdig; in de neus gerijpt, rood fruit, fijne kruidigheid, wat zoete specerijen, goed volle aanzet met zoetje van ingedroogd fruit, voornamelijk rood, zoete specerijen, florale tonen van rozen, rozenboteljam, hout netjes verweven, goede zuren, correcte lengte en complexiteit, evenwichtige wijn van deze unieke druivensoort
Importeur in Nederland: http://www.dewijnengel.nl/

Caballo Loco, Number 9, Valdivieso, NV
Topwijn die niet van één jaar, één druif of één wijngaard is, maar een blend van alles is. De exacte samenstelling is onbekend, maar uitgegaan wordt dat het een blend is van Cabernet Sauvignon en -Franc, Merlot, Carmenère, Malbec en mogelijk Syrah en Pinot Noir. Omdat men voor deze wijn een solera-systeem hanteert, is elke editie een mix van diverse oogstjaren, inclusief een deel van de allereerste oogst, 1994. Ontwikkeld zich in het glas van mooi rood en zwart fruit met ingetogen houtimpressies naar herfsttonen met accenten van gedroogde bloemen, ook wat leder; mooie balans, wat tannine, nette structuur, prima balans, smakelijk eetwijn met kruidige afdronk, tijm en rozemarijn, wat zoethout en toostbittertje
http://www.valdiviesovineyard.com/

Decade, President Reserve, de Toren, Stellenbosch, Zuid-Afrika,  2006
50% cabernet sauvignoin 50% malbec; rijping van 12 maanden in nieuwe Franse barriques. 1800 flessen gemaakt, nimmer in de reguliere verkoop aangeboden, uitsluitend verdeeld onder relaties; slechts 6 flessen in Nederland.
Prachtige intense geur, veel tabak, ceder, donker fruit, cassis, pruimen, bramen, toost, jong, krachtig, mooie finesse, veel tabak, jong en gesloten, veel lengte, ontwikkeld zich langzaam in het glas, veel wijn, complex en heel lang. Een voorrecht om met deze wijn te mogen werken en er van te genieten.
Met dank aan Paul Frankhuizen en http://www.wijnkooperijdelange.nl/

Solitario, Le Guaite, AA Dal Bosco Giulietta, Italie, Veneto Rosso Passito IGT, 2006
Gemaakt van Corvina, Corvinone en Rondinella; als amarone gestart, maar een aantal vaten gistte erg langzaam en bleef buiten de reguliere selectie van vaten voor Amarone. Uiteindelijk rijpte de wijn 6 jaar in barriques en werd hij als unieke wijn gebotteld. Slechts 2000 flessen gemaakt en alleen in 2006.
Intense geur, zoete aanzet, hoge zuren, forse houtinbreng, veel restzoet voor een amarone, iets weinig voor recioto, er tussenin, veel koffie, toost, wel heftig fruit, weelderig, intens en krachtig met in de afdronk drop, kers, wat tabak en rietsuiker, goede balans, warme gloed van 17% alc……
http://www.sisure.it/ https://www.facebook.com/dalboscogiuliettaleguaite?fref=ts

   

 

Campo Casal Vegri Decennale, Valpolicella Classico Superiore, Ca’ la Bionda, 2001
Per ongeluk ontstaan. Alessandro Castellani kon niet alle wijn snel verkopen en wilde de nog niet verkochte (en nog niet gebottelde) wijn niet anoniem aan een negociant verkopen. Hij constateerde dat de wijn zich fraai ontwikkelde in het grote houten vat en besloot de wijn uiteindelijk pas na 10 jaar houtrijping te bottelen. Helemaal vreemd was dit idee niet, want ook bij Quintarelli rijpt de reguliere Valpolicella vele jaren op vat. De eerste editie van de Decennale was 2011, daarna is de wijn alleen in 2008 en 2010 gemaakt.
Helaas bleek de fles die wij proefden niet in optimale conditie. Hij was ver ontwikkeld, beetje over de top, eerst reductief, komt bij met openstaan, maar heeft duidelijk zijn beste tijd gehad, in de afdronk kruidig met tonen van gedroogde bladeren, nog iets fruit maar dan gedroogd; oxidatieve aroma’s overheersen alles. Eerdere ervaringen met deze wijn waren beduidend beter, ook recente.
http://www.calabionda.it/mobile/eng/index.php

Merryvale, Merlot Beckstoffer Vineyards,Las Amigas Vineyard, Carneros, Californie, 2000
100% Merlot uit de Beckstoffer-Las Amigas Vineyard, Blocks H1, D5 en D2, Carneros, Napa Valley
De film Sideways zorgde ervoor dat de Amerikaanse consument zich massaal afkeerde van Merlot en alleen nog maar Pinot Noir wilde drinken. Veel wijngaarden werden herplant en Merlot verdween uit beeld. Hoe dom en kortzichtig deze visie was, blijkt uit de grote hoeveelheid uiterst matige Pinot Noir die verschillende fijne wijnen van de Merlot hebben vervangen. Enige tijd geleden bekende een producent uit Californië dat hij er nog steeds niet in het openbaar over durft te praten, maar dat hij gelukkig nog steeds enkele percelen met oude stokken Merlot heeft staan en er ‘stiekem’ nog altijd één van zijn lievelingswijnen van maakt. Deze Merlot van Merryvale vergist en weekt gedurende 30 dagen, waarna de wijn zich in 18 maanden verder ontwikkeld in nieuwe Franse barriques. Mooie evolutie, nog altijd fruit, rood fruit, aardbeien, subtiele kruidigheid, zachte zuren, mooie houtinbreng, heel evenwichtig, fijn geëvolueerde wijn op hoog kwaliteitsniveau en met eigen identiteit.
Met dank aan Ruben van Dam http://www.hosmanvins.nl/

Alzero, Cabernet Veneto IGT, Quintarelli, 1998
De andere amarone…… Cabernet Franc en Cabernet Sauvignon, aangevuld met wat Merlot, exacte samenstelling onbekend. Gemaakt van ingedroogde druiven en zeer lang in hout gerijpt. Slechts 3000 flessen van gemaakt. Collectors item, zeldzaam en buitengewoon kostbaar, maar elke cent waard.
Kersen, pruimensap, gedroogde pruimen, cassis, tabak, zoethout, drop, jeugdig, zeer complex in geur en smaak; de aanzet is intens, zeer rijk en geconcentreerd, duidelijk zoet, donkere chocolade, kersenfruit, ook donker fruit als pruimen en zwarte bes, veel zoet en zoethout, prachtige zuurgraad geeft spanning, opvallend jong en met zeer veel lengte. Extreme wijn op allerhoogste kwaliteitsniveau.
Met heel veel dank aan Bernard Tesink http://www.grandivini.nl/

    

Vidal Late Harvest, Willamsburg Winery, Virginia, 2009
De Vidal Blanc (of gewoon Vidal) is een witte hybride druivensoort, een kruising van de Ugni blanc (ook bekend als Trebbiano Toscano) en de Rayon d’Or (Seibel 4986), ontwikkeld door Jean Louis Vidal in de jaren 1930. De druif is goed bestand tegen koude en ontwikkeld veel suiker wat hem uitermate geschikt maakt om laat te oogsten en de productie van ijswijn en andere zoete wijnen. Hij is vooral in Canada erg populair, maar wordt ook gebruikt in de Verenigde Staten, o.a. in Virginia.
Veel ontwikkeling in de kleur, perzik, meloen, wat crème, vanille, honing, zacht zoet, voldoende zuren voor correcte balans, klein bittertje, gekonfijte sinaasappel en mandarijn, netjes
http://williamsburgwinery.com/

‘R’, Recreation de Pierre Clement, Reverdi, Sauvignon Blanc VT, vin de table (2006)
Druiven van perceel ‘Clos des Treilles’, geoogst op 9 november 2006; opvoeding van 1 jaar in eikenhouten vaatjes, 13% alcohol, 98 gr/lt restsuiker; 2000 flesjes van 0,375 ltr. Niet in reguliere verkoop, alleen uitgegeven aan relaties.
Mooi fris en toch zoet fruit, verse ananas en perzik, hint van honing, iets vanille en crème, ingetogen zoet, perfecte harmonie met zachte zuurgraad, levendig en evenwichtig, in de finale wat rozijnen, mooi verweven hout, elegant en verfijnd; prachtige, delicate zoete wijn.
http://www.clement-chatenoy.com/