Massagekaarsen en olijfolie; een valentijn als geen ander.
Terwijl het lentelicht een poging deed om mij met haar liefdevolle stralen op valentijnsochtend wakker te maken, zocht ik mijn toeverlaat in een slaapmasker om het opstaan uit te stellen. Ook ik mag namelijk op deze dag verwend worden met allerlei vormen van luxe, ditmaal in de vorm van een luie ochtend. Het masker, ondanks uitgerust met schattige oortjes, kon echter niet voorkomen dat het ochtendnieuws mij klaarwakker schrok.
Groen goud in het geding
De Olive Oil Times rapporteerde medio januari dat, verwijzend naar de laatste cijfers van de Europese Commissie, verwacht wordt dat de aankomende olijfolie oogst in Italië dermate gaat tegenvallen dat zij minder dan de helft (43%) van het volume kunnen produceren dan in het vorige jaar. De schuld van deze slechte oogst wordt gegeven aan de hevige regenvallen, de genadeloze perioden van vorst in de lente en de steeds verder verspreidende bacterie, Xylella, die het de agrariërs niet makkelijk maakt.
Het nieuws, inmiddels al bijna een maand bekend, dringt echter pas door in de Nederlandse pers wanneer een demonstratie plaatsvind in Rome. De ogen van de maatschappij zijn voor enkele momenten toegespitst op deze boeren die de angst uiten dat zij hun onderneming verliezen die al generaties lang in het bezit van de familie zijn. Zij verliezen niet enkel hun inkomen voor dit jaar en voorzien een significante negatieve impact op de Italiaanse economie, iedere olijf is met liefde verzorgd; er is ook emotionele schade.
Onzekere tijden
De wereldwijde productie zal naar verwachting echter minimaal afnemen vanwege de goede oogsten in andere befaamde olijfolie landen als Amerika, Spanje en Marokko. Ondanks dat een procentuele daling in productiecapaciteit van 57% in een land als Italië mij als finance-student mijn nachtrust doet ontnemen, lijkt een land als Spanje dit jaar juist van alle klimaatverandering te profiteren en verwachten zij een stijging van circa 25%.
Spanje, specifiek de Jaén provincie, heeft in december genoten van een onverwacht gunstige oogst en zag hun productie naar bijna 680,000 liter groeien, bijna 40% van de totale productie in Spanje. Wellicht een mooi lichtpuntje aan het einde van hun jaar, maar ook zij hadden dezelfde angst in november toen de slechte weersomstandigheden hen onzekere tijden brachten.
Een vertegenwoordigingsorgaan van de Italiaanse agrariërs, Coldiretti, meldde daarnaast dat er gevreesd wordt voor een “valse start” waarbij de gewassen, bomen en planten, verleid worden hun winterslaap te beëindigen en weer tot leven te komen, met alle gevaren van dien. De vrees wordt hiermee uitgebreid dat niet alleen de geliefde olijfolieboeren alweer een slecht oogstjaar kunnen verwachten, maar tevens dat de productie van alle huizen, olie of wijn, dit jaar tegen kan vallen – net als in 2014.
De verborgen pareltjes
Het is nog onduidelijk of deze ontwikkelingen effect zullen hebben op de Nederlandse markt, zowel qua prijs van olijfolie als de beschikbaarheid ervan. De kleine marges waarmee producenten van bulk-wijn werken, kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat de consumenten een hogere prijs moeten gaan betalen voor een lagere kwaliteit wijn. Voor nu is enkel te stellen dat het ook ditmaal een ingewikkeld, doch interessant jaar dreigt te gaan worden; de boeren zullen een beroep moeten doen op hun innovatieve, creatieve vaardigheden en basale overlevingskunsten.
In het verleden hebben slechte oogstjaren namelijk vaker tot unieke pareltjes in de wijnsector geleid, dus ondanks dat er wellicht minder geproduceerd wordt dit jaar, blijf ik mijn hoop houden dat we over een paar jaar nieuwe klassiekers aan de kelder toegevoegd kunnen worden. Eén ding is echter zeker: soms ontstaat een product uit pure liefde, ook in een ‘slecht’ oogstjaar. Dan blijkt na verloop van tijd dat het toch nog iets is dat niet eens zo slecht is; een wijn uit 1994 bijvoorbeeld of ikzelf (ook uit 1994), tenminste, als ik mijn valentijn mag geloven.