Op wijnreis in Italie, deel 1 (van 3)
- Door Fred
- april 15, 2020
- 14:49
Well Com
Dit multifunctionele bedrijf staat wijnproducenten bij op het gebied van marketing, sales en communicatie in de meest brede zin van het woord. Mijn eerste kennismaking met Well Com was ergens in het begin van de jaren ’90 van de vorige eeuw toen ze de Alba Wine Exhibition organiseerden, de voorloper van het huidige ‘Nebbiolo Prima’ de presentatie van de nieuwe oogsten Barolo, Barbaresco en Roero voor de internationale pers. In de allereerste jaren zorgden Annalisa Chiavazza en Rita Barbero dat de (toen nog uitsluitend) heren journalisten niets tekort kwamen, altijd onder toeziend oog van eigenaresse Marinella Cristino Minetti. Rita verliet Well Com na verloop van de nodige jaren om aan een carrière als PR-specialist en bestaan als kunstenaar onder de naam Purpleryta te werken. Annalisa kreeg nieuwe collega’s en zo kwam ik in contact met o.a. Marta Sobrino, Paola Chiapasco en tevens Francesco Minetti, de huidige CEO van Well Com. Uiteraard resulteerde dat in de nodige bezoeken en nieuwe ervaringen.
I Vini del Piemonte
Deze organisatie houdt zich bezig met de promotie van Piëmontese producten, niet alleen wijn, maar ook kazen bijvoorbeeld. In 2019 werd ik benoemd tot Ambassadeur van I Vini del Piemonte en sinds die tijd organiseer ik in samenwerking met hen proeverijen en andere activiteiten. Zo verzorgde ik vorig jaar een grote proeverij met Piëmontese wijnen voor de Verenigde Vinologen Nederland en nam ik in Alba een seminar over de Nederlandse markt voor mijn rekening. Voor het najaar staan nieuwe proeverijen in Nederland op de agenda, dit keer voor het Nederlands Wijngilde en het Nederlands Gilde van Sommeliers.
Op uitnodiging van beide organisaties bezocht ik diverse producenten in Toscane, Piëmonte en Lombardije en mocht ik er weer van alles en nog wat beleven en proeven.
Ruffino
In Toscane bezocht ik met Well Com Ruffino, het historische wijnbedrijf (sinds 1877) dat in 2004 eerst gedeeltelijk en uiteindelijk in 2011 volledig eigendom werd van Constellation Brands. Ruffino heeft ruim 1500 ha aan wijngaarden in productie, verspreid over 8 domeinen, waarvan 6 in Toscane en 2 in de Veneto. Ruffino levert een brede reeks wijnen, variërend in stijl, prijs en bijbehorende kwaliteiten. De laatste jaren leggen ze zich toe op duurzame (o.a. hergebruik water) en biologische wijnteelt, dat ze o.a. het certificaat “Biodiversity Friend” van de World Biodiversity Association opleverde. Ruffino heeft zich tot doel gesteld om in 2021 minimaal 40% aan biologisch gecertificeerde wijngaarden te hebben. De meeste mensen kennen Ruffino van de mandflessen Chianti (naar verluidt de eerste Chianti die naar de VS werd geëxporteerd) en hun Chianti Classico Riserva Ducale Oro, voor het eerst gemaakt in 1947 en sinds 2010 een Gran Selezione. Andere bekende wijnen uit het assortiment zijn de Modus en de Aulada, wijnen in een stijl die vooral de Noord-Amerikaanse markt erg aanspreekt. De Brunello van hun domein Greppone Mazzi in Montalcino is ook een modern gestileerde wijn, met de laatste jaren een veel betere balans tussen het fruit en het houtgebruik. De 2000 werd door mij resoluut afgekeurd als ‘ondrinkbaar’ door een overdosis hout en een totaal gebrek aan fruit; iets waar hoofdwijnmaker Gabriele Tacconi het (zo bleek tijdens een later onderhoud met hem) volledig mee eens was. De 1991 daarentegen was juist heel fijn; gerijpt, maar heel natuurlijk en niet om zeep geholpen door het gebruik van overrijpe druiven en teveel barriques dat in de jaren daarna zo populair werd. Tacconi geeft aan dat de laatste jaren in het teken staan van beter gedoseerde techniek, inclusief het gebruik van hout. Zo experimenteert hij in samenwerking met Vicard, met vaten van 600 en 1200 liter, ook van een ander type hout en een andere dikte. Er zijn al spectaculaire resultaten bereikt, helaas met een zeldzaam en duur type vat dat voorlopig niet op grote schaal gebruikt kan worden. Daarnaast wordt gekeken naar het effect van anfora’s op bijvoorbeeld de colorino; deze druif kan zonder de tannine van barriques, maar is gebaat bij zuurstof tijdens de vinificatie en rijping. Anfora’s lijken te voorzien in deze behoefte en de geproefde ‘1085 AD’ (100% colorino) bevestigt dat. Meer bezorgd is Tacconi over aandoeningen als ‘esca’ en klimaatveranderingen. Kloonselectie is belangrijker dan ooit en Ruffino gaat momenteel verder waar het Chianti 2000 project ooit is gestopt; de gewijzigde omstandigheden vergen verdere aanpassingen, vooral in de wijngaarden. Plantmateriaal, bladmanagement en snoeien zijn aspecten waarvoor we momenteel meer aandacht dan ooit (moeten) hebben. Van de geproefde wijnen beviel met de goedkopere biologische Chianti me beter dan de Chianti Superiore in mandfles (de fiasco is veel duurder dan een reguliere fles) en genoot ik vooral van de fraaie 2015 Romitorio di Santedame Chianti Classico Gran Selezione.
Caretta
Het was uiteraard geen toeval dat ik op de door Well Com georganiseerde reis in Piëmonte een oude bekende tegenkwam. Bij Tenuta Caretta werd ik hartelijk ontvangen door Giovanni Minetti, die ik decennia geleden (time flies when you’re getting old) leerde kennen toen hij directeur was bij Fontanafredda en President van het Consorzio Barolo, Barbaresco, Alba, Langhe e Roero. Minetti is nu CEO bij Tenuta Caretta, het bedrijf dat al in 1467 werd opgericht en sinds 1985 eigendom is van textielmagnaat Edoardo Miroglio, ook bekend van zijn investeringen in de Bulgaarse wijnbouw. Miroglio en Minetti hebben het domein volledig gerenoveerd en het een aanzien te geven dat beide ondernemers voor ogen hadden. Er werden tien suites en een wijnwinkel ingericht, aansluiting gevonden bij ‘The Grand Wine Tour’ en chef Flavio Costa aangetrokken om er zijn Ristorante 21.9 te vestigen. Minetti wordt bijgestaan door technisch directeur Riccardo Botto, keldermeester Dario Arecco, technisch manager Giuseppe Cavallo en een grote groep andere professionals op het gebied van hospitality, marketing, sales en wijnbouw. Samen met Minetti proefde ik een groot deel van het assortiment en werden vooral de aangename Cayega Roero Arneis 2018, de zeer fraaie Mora di Sassi, Nizza 2015, Garasino Barbaresco 2015, de Barolo Cannubi 2013 en de prachtige Barolo Cannubi Riserva 2013 zeer gewaardeerd.
Van Minetti begreep ik dat men graag zaken zou doen met een Nederlandse importeur; waarvan akte…
Cascina Gilli
Een korte rondreis door Piemonte met ‘I Vini del Piemonte’ bracht me o.a. bij Cascina Gilli in Castelnuovo Don Bosco in de Basso Monferrato. Gianni Vergnano beheert de 14 hectare sinds 1983 en heeft zich gespecialiseerd in bijzondere wijnen van en met freisa, barbera, bonarda, de malvasia nera lunga en de Malvasia di Schierano, deze laatste een oude blauwe variant van de malvasia uit de regio. Verrassend en buitengewoon aangenaam bleken o.a. de Dedica, Barbera d’Asti Superiore 2016, Rosé Extra Dry’, de ‘Gilli, Malvasia di Castelnuovo Don Bosco 2018’ en de ‘Diclà, vino rosso da uve stramatura’ met beide malvasia’s.
Enrico Serafino
Een ander wijnbedrijf met historische betekenis dat ik met ‘I Vini del Piemonte’ mocht bezoeken was Enrico Serafino. Al sinds 1878 maakt men er wijn en in het 140 jarig bestaan is een zeer degelijke reputatie opgebouwd, ooit gebaseerd op o.a. vermouth, hun Asti champagne en de “Gran Dessert della Belle Epoque” (een Erbaluce di Caluso Passito, voor het eerst uitgebracht in 1939), maar tegenwoordig op degelijke klassiekers als Barolo en Barbaresco en verschillende zeer fraaie mousserende wijnen. In 2015 wordt het bedrijf overgenomen van de Campari Group dat het bedrijf vanaf 2003 in bezit had. De nieuwe eigenaar is de Amerikaanse familie Krause Gentile, ook bekend als eigenaar van Vietti. Niet gehinderd door enig gebrek aan financiën wordt de organisatie nieuw leven ingeblazen met als doel: het bottelen van topkwaliteit. Het assortiment telt o.a. een erg nette Gavi Grifo del Quartaro Gavi, een hele pure Barbera d’Alba Pajena, de uiterst elegante Barolo Montclivio en rijke, sappige Barolo del comune di Serralunga d’Alba en van de nebbiolo kloon ‘picotener’ (afkomstig uit Canavese, de regio waar de wieg van Enrico Serafino stond) een interessante Langhe Nebbiolo. De kwaliteit van voornoemde wijnen staat voor mij niet ter discussie, maar mijn speciale aandacht ging toch vooral uit naar een reeks mousserende wijnen. Serafino maakte zijn eerste mousserende wijn in 1878, gebaseerd op het succes van o.a. Contratto (1867), Carpenè Malvolti (1868) en Gancia (1870), die zich uiteraard allemaal lieten inspireren door hetgeen er in Champagne gebeurde. In 1990 lanceerde het Consorzio het project ‘Metodo Classico’ en werden in de Alta Langa 50 hectaren met pinot noir en chardonnay aangeplant. Serafino was vanaf het begin betrokken bij dit experiment en beheert nog altijd ruim 20% van deze eerste wijngaarden. In de loop van de jaren werd het wijngaardareaal uitgebreid en verschillende mousserende wijnen ontwikkeld. Zo werd in 2011 de ‘Zero’ geïntroduceerd, een zeer fraaie en uiterst succesvolle wijn. Nico Conta, aangesteld als president van Enrico Serafino, vertelde vol trots nog over de meest speciale wijn in de selectie: de ZERO 140 Alta Langa DOC. Deze wijn met zijn rijping sur lie/latte van 140 maanden was het mooiste wat ze ooit hadden gemaakt. Ik fronste mijn wenkbrauwen en zei dat iedereen dat altijd zegt over flessen die dan vervolgens dicht blijven….. Enkele minuten later (en na voor alle zekerheid nog een tweede keer te hebben inschonken) was ik overtuigd: de ZERO 140 behoort inderdaad tot de allerbeste mousserende wijnen ter wereld…
Importeur: Walraven Sax
