Fred – Fred Nijhuis

Dossier Moldavië, deel 2

3 april 20203 april 2020

Dossier Moldavië, deel 2

Bevindingen (in twee delen) n.a.v. een wijnreis naar Moldavië en twee proeverijen in Nederland

Tijdens de wijnreis naar Moldavië (lees hier meer over in deel 1) en proeverijen bij The Grand in Amsterdam en bij Harries Wine & Deli in Rotterdam, maakte ik kennis met diverse wijnhuizen. Hieronder de in mijn ogen meest opvallende producenten.

Acorex
Startte in 1989 met de export van Moldavische wijnen en bouwde in 1998, na een investering van
14 miljoen dollar, een eigen productielijn die druiven van 3000 ha in het zuiden van Moldavië verwerkt. Onder de merknaam ‘Terra Verde’ verkopen ze sinds 2003 ook biologisch gecertificeerde wijnen. Tot de experimenten behoort ook de Amaro de la Valea Perjei, waarvan ik de 2004 proefde; een opmerkelijke (maar geen geweldige) wijn gemaakt van ingedroogde druiven.

Bardar
Een wijnbedrijf (onderdeel van de Purcari Wineries Group), gespecialiseerd in distillaten. Hun 7 en 12 jaar oude Vîrsta Gold zijn heel fraai.

Bostavan
Een grote speler op de markt (onderdeel van de Purcari Wineries Group) met in totaal 850 ha aan wijngaarden in o.a. Codru en vooral Valul lui Traian. Veel moderne, goed gemaakte wijnen voor een groot publiek; de naar mijn mening beste onder de merknaam DOR.

Carpe Diem
Pas sinds 2015 op de markt met wijnen die beslist opvallen in het schap. Eigenaar Ion Luca koos voor foto’s i.p.v. reguliere etiketten en aansprekende namen, zoals ‘Bad Boys’. De wijnen krijgen nationaal en internationaal veel (positieve) aandacht.

Castel Mimi
Constantin Mimi (1868-1935) was niet alleen de laatste gouverneur van Basrabië, maar ook wijnmaker. Door zijn studie in Frankrijk leerde hij veel Europese druivenrassen kennen en bracht er diverse naar Moldavië. In 1901 bouwde hij Castel Mimi in Bulboaca en maakte er wijnen van o.a. aligote, cabernet, pinot gris en traminer. In 1998 werd het vervallen domein geprivatiseerd en omgebouwd tot een modern complex met hotel, spa, museum, fraaie tuinen, uitgebreide kelders, allerlei proefruimten en een grote winkel.

Château Vartely
Gestart in 2004 en inmiddels uitgegroeid tot een belangrijke speler op de markt. Niet alleen een breed assortiment wijnen, maar ook een resort met luxueuze verblijfsmogelijkheden, 2 restaurants en 3 proefruimten.

Cricova
Grote producent met circa 600 ha aan wijngaarden in twee districten en indrukwekkende ondergrondse productieruimten. Fameus vanwege hun wijncollectie, zie ook bij bezienswaardigheden.

Doina Vin
Innovatief bedrijf dat o.a. de merknaam ‘6n wines’ introduceerde, gericht op millennials, met kleurrijke etiketten, hashtags etc. De zes wijnen met ieder hun eigen kleur etiket zijn gemakkelijk te herkennen en te bestellen. Doina Vin bezit momenteel 200 hectare aan wijngaarden.

Equinox
Eigendom van Constantin (Costia) Stratan, beschouwd als pionier t.a.v. de moderne Moldavische wijnbouw. Jaarlijks maar enkele duizenden flessen die tegen forse prijzen (naar Moldavische maatstaven) worden verkocht. Beroemdste wijn: Elemente 5, een blend van carménère, merlot, shiraz, rară neagră en malbec.

Fautor
Producent met 350 ha aan wijngaarden die een brede selectie aan slimme, modern gestileerde wijnen opleveren met aandacht voor zowel internationale als autochtone druivenrassen. De beste reputatie hebben die welke onder de naam ‘Illustro’ worden uitgebracht.

Gitana
Als Tignaca opgericht in 1953 en in 1999 overgenomen door de familie Dulgher. In 2002 werden nieuwe, eigen wijngaarden aangeplant in Romanovca en Filipeni (in Valul lui Traian). Tot het assortiment behoren wijnen met of van o.a. cabernet sauvignon, chardonnay, merlot, riesling, feteasca regala en saperavi.

Leuntea-Vin
Formeel door de Franse luitenant generaal François-Michel de Ponset gevestigd in 1817, maar met kelders die al in de 16^e eeuw door Turken werden aangelegd. Tsaar Alexander I was een liefhebber van de wijnen en ze werden zelfs beschreven als ‘de beste uit Bessarabia’. Huidig eigenaar is Dmitrii Kyssa, voormalig directeur van een wijndomein in Talmaza. Op de 20 hectare aan eigen wijngaarden staan cabernet sauvignon, riesling, merlot en saperavi.

Minis Terrios
Eigenaar Dan Prisacaru startte zijn bedrijf in 2013 en wordt gezien als pionier en visionair. De productie is met een paar duizend flessen zeer gering, maar in meerdere opzichten interessant te noemen. De wijnen zijn bijvoorbeeld naar sprookjes vernoemd. In 2018 maakte Prisacaru de allereerste officiële Moldavische ijswijn; gemaakt van 3750 kg cabernet sauvignon…

Moldovan Podgoria Vin Company
Onder de merknamen Genesis en Libera brengt deze producenten een fraaie reeks zeer doordrinkbare wijnen op de markt. Modern gestileerd, mooi zuiver en fris, zoals de Libera Riesling en de Genesis fateasca regala.

Novak
De wijnen van de Novak Winery maakten een uitstekende indruk en zijn in meerdere opzichten interessant te noemen. Vooral hun werk met de (nog) onbekende druif Alb de Onitcani verdient aandacht.

Poiana
Klein domein (20 ha in Codru) dat biologisch werkt en ook van de lokale druivenrassen wijnen in een internationale stijl maakt.

Pripa
Gelegen op de zuidwestelijke helling van de Dniester in de Hamza-vallei van de IGP Stefan Voda. In 2016 werden de eerste wijnen gemaakt: 84 flessen saperavi, 270 flessen rara neagră en 480 flessen feteasca neagră, allen gerijpt in vaten van Moldavisch eikenhout, gemaakt door drie broers uit het dorp Ulmu. Ik proefde o.a. de 2017 feteasca neagră en was erg tevreden over deze wijn.

Purcari
Tijdens de Wereldtentoonstelling van 1878 wist Château Purcari verschillende wijnhuizen uit Bordeaux en de Bourgogne de loef af te steken tijdens een blindproeverij in Parijs. Het bevestigde de toonaangevende reputatie van het domein en waarom de wijnen werden gedronken door Tsaar Nicolaas II, de Engelse koning George V en Queen Victoria. De laatste jaren zijn de wijngaarden, kelders en het château volledig gerenoveerd. Is met Crama Ceptura, Bostavan en Bardar onderdeel van de Purcari Wineries Group.

Sălcuţa
Dit in 1995 opgerichte wijnhuis bezit 400 ha aan wijngaarden in de regio Stefan Voda. Een eigen kwekerij levert nieuw plantmateriaal op voor eigen gebruik en collega’s.

Sava
Mihai Sava is een man met een visie. Een ‘garagist’ die volop experimenteert en de grenzen van de mogelijkheden aftast (en soms al dan niet bewust overschrijdt) en de enige in Moldavië die een wijn van de bianca-druif bottelt.

Timbrus
In de subregion Purcari in Stefan Voda bezit de Spaanse oenoloog en (mede-)eigenaar Manuel Ortiz 150 ha aan eigen wijngaarden. Ortiz staat garant voor moderne, goed gemaakte wijnen die voor alleszins acceptabele prijzen op de markt worden gebracht.

Unicorn
Opgericht in 2014 in Saca, gemeente Straseni. De in totaal 10 ha aam wijngaarden liggen in 2 districten, in Codru en in de Sinodrei vallei in Purcari. Wijnmaker en eigenaar Sergiu Gălușca leerde het vak in Frankrijk en de Napa Valley en werkt met zowel internationale druivenrassen ook met de rkatsiteli en saperavi. Zijn pinot noir 2011 is vermeldingswaardig.

Vinum
Eigenaar Vladlen Uzhakov (Enogrup Ltd) levert de wijnindustrie al enkele decennia allerlei technische producten en expertise. Zijn familie bezit al meer dan 200 jaar wijngaarden in Moldavië, maar pas sinds kort maakt men eigen wijnen die onder bijzondere merknamen worden uitgebracht. De ‘Mr. Snob’ reeks bijvoorbeeld en nu ook ‘Lalelele mele’; de eerste met houtrijping, de tweede zonder. Een klein en onafhankelijk wijnbedrijf met een geheel eigen visie en lekker eigenwijze wijnen.

Vinuri Ialoveni
Dit in 1953 opgerichte bedrijf maakt onder de merknaam ‘Shervin’ wijnen onder ‘flor’ zoals we o.a. uit Jerez en de Jura kennen. De 1988 Heres Shervin-Romanita Rezerve is een prachtig mooie wijn.

Vinăria Nobilă
Oleg Boboc baseerde zijn visie op wijn op ervaringen in Californië en Oregon. In 2004 resulteerde dat in de aanplant van de eerste 2 hectare aan wijngaarden in Olănești met cabernet sauvignon en merlot, gevolgd door een uitbreiding met cabernet franc, chardonnay, pinot gris, pinot noir, riesling en sauvignon blanc. De productie is met circa 10.000 flessen nog altijd beperkt, maar de kwaliteit is goed.

Vinuri de Comrat
Eén van de oudste (en grootste) wijndomeinen in het zuidoosten van Moldavië. De geschiedenis gaat er terug tot de 19^e eeuw en het eigen museum toont vele foto’s en materialen uit het roemrijke verleden. Wat de toekomst voor het domein zal brengen is me nog niet helemaal duidelijk, voor succes zijn de nodige veranderingen en investeringen noodzakelijk.

Winetage
Serghei Sari begon als amateur wijnmaker en werd tijdens de National Wine Day 2018 onderscheiden met de ‘Butoiul de Aur/Golden Barrel-prijs’ voor beste amateur wijnmaker. Sari wordt niet meer als amateur beschouwd, maar nog altijd als begenadigd wijnmaker. Zijn bedrijf is maar klein en gespecialiseerd in bijzondere wijnen. Zo maakte hij in 2018 480 flessen Oguz Terra Cabernet Sauvignon Late Harvest, een wijn met 17% alcohol en 30 g/l restzoet…

Andere producenten:

Agrici Wine, Asconi, ATU, Barza Alba, Basavin, Château Cristi, DAC Winery, Dinovie, Dionos Grup, DK Intertrade, Gogu, Kara Gani, Kvint, Maurt, Migdal-P, NIS Struguraş, Pelican Negru, Rădăcini, Suvorov-Vin, Tomai, Vinãria Braneşti, Vinãria Dac, Vinãria din Vale en Vinia Traian.

Bezienswaardigheden
Naast prachtige landschappen, monumenten en historische plaatsen (o.a. het zeer fraaie Orheiul Veche met het uit de rotsen gehakte klooster Butuceni), beschikt Moldavië over verschillende wijn-gerelateerde bezienswaardigheden. Sommige daarvan met een zeer hoog folklore-gehalte, zoals ‘Roata Vremii Restaurantul-muzeu’ dat gasten niet alleen traditionele gerechten serveert, maar ook een museum is en over een collectie klassieker auto’s beschikt (naar verluidt ook een limousine van Gorbatsjov). Vermeldingswaardig zijn o.a.:

Cricova
Bij dit bedrijf liggen miljoenen flessen opgeslagen in ondergrondse groeves die de stenen leverden voor de aanleg van de hoofdstad Chisinau. Met bijna 100 kilometer aan ondergrondse gangen op een diepte van 30 tot 150 meter is dit de langste wijnkelder ter wereld. We treffen er talloze bijzondere wijnen aan, soms met een discutabele herkomst, zoals de collectie van Hermann Göring die de Russen na de Tweede Wereldoorlog naar Moldavië brachten. Tot de Göring collectie behoort overigens ook een zoete rode Joodse wijn uit 1902 (koosjer uiteraard). De lijst met beroemde bezoekers is lang en enkele staatshoofden als Angela Merkel, Herman van Rompuij en Vladimir Poetin hebben er zelfs wijnen opgeslagen. Het gangenstelsel is overigens niet ongevaarlijk. In 1966 verdwaalde de Russische kosmonaut Yuri Gagarin er en hij moest noodgedwongen de nacht doorbrengen in een van proefruimten…

Mileștii Mici
Het bedrijf werd in 1969 opgericht voor de opslag en rijping van kwaliteitswijnen. Van de in totaal 200 km aan ondergrondse gangen, zijn er bijna 60 in gebruik als wijnkelder. In 2005 vermeldde het Guinness Book of Records dat ze de grootste wijncollectie ter wereld hadden. Naar verluidt gebruikt de staat de beste wijnen uit de collectie als alternatief voor de goudreserve.

Nationale Wijndag
Begin oktober viert Moldavië haar jaarlijkse Nationale Wijndag. In de hoofdstad Cisinau presenteren tientallen producenten er hetgeen Moldavië in duizenden jaren heeft opgebouwd op het gebied van wijn. Initiatiefnemer is ‘Wine of Moldova’ de overkoepelende organisatie voor de promotie van Moldavische wijnen. Tienduizenden professionele en particuliere liefhebbers maken er kennis met de geschiedenis, cultuur en gastronomie. Een ieder kan tijdens proeverijen, masterclasses, meetings en wijnreizen allerlei wijnen leren kennen, proeven en kopen. Aanvullende activiteiten zoals optredens van vele musici en workshops voor diverse hobby’s en ambachten completeren het programma en uiteraard is er een groot aanbod van ‘streetfood’ terwijl restaurants bijzondere menu’s serveren met vele specialiteiten. Wijn, eten, educatie en vermaak dus, wat wil je nog meer?

De toekomst
Tja, daar is natuurlijk alles over te zeggen en de meningen zullen er ongetwijfeld over verschillen.
Als land met een zwakke economie, zeer lage lonen en een overschot aan wijngaarden met de bekende druivenrassen, liggen er natuurlijk kansen voor allerlei populaire bulkwijnen, zowel stil als mousserend. Punten van zorg zijn de naamsbekendheid en het imago van Moldavische wijnen, want die zijn niet geweldig. Als Moldavië zich in positief opzicht wil onderscheiden als herkomstgebied voor kwaliteitswijnen, dan is een eigen identiteit noodzakelijk. Gelukkig beschikt het land over diverse eigen druivenrassen die misschien even wennen zijn qua uitspraak, maar wel toegevoegde waarde hebben. Laat de merlots, chardonnays en cabernet over aan de supermarkten en zorg dat wijnspeciaalzaken en horeca geattendeerd worden op wijnen met een uniek karakter. Belangrijk is dat alle wijnen niet te zoet zijn. Nu nog treffen we redelijk wat wijnen aan met meer restzoet dan goed voor ons is. Ze scoren weliswaar goed op internationale concoursen, maar dat zegt meer over de juryleden, dan over de wijnen. Iets rijkere wijnen doen het altijd goed tijdens blinde proeverijen en de minder ervaren of kritische proevers laten zich er snel door verleiden, kijk de resultaten maar na. Goed scorende wijnen tijdens blindproeverijen doen het over het algemeen veel minder goed in de gastronomie; daar wordt een iets hogere zuurgraad of wat tannine juist gewaardeerd.

Meer informatie op de website van Wine of Moldova

Deel dit bericht:

Dossier Moldavië, deel 1

2 april 20202 april 2020

Dossier Moldavië, deel 1

Bevindingen (in twee delen) n.a.v. een wijnreis naar Moldavië en een proeverij in Nederland

In de jaren ’80 behoorde Bulgarije tot de meest wijn-producerende landen ter wereld. Gestimuleerd door overheidssubsidies en adviezen van UC Davis leverden de nieuwe aanplant van cabernet, merlot en chardonnay enorme hoeveelheden goedkope wijn op die de schappen van talloze supermarkten vulden.

Toen en nu
De populariteit van deze wijnen motiveerde verschillende partijen om ook naar de mogelijkheden van andere landen uit ‘het oosten’ te kijken. Joop van de Kant († 2019), destijds eigenaar van Jean Arnaud (Wijnkopers sinds 1964) en geestelijke vader van het succes van winkelketen Gastrovino, nam in 1991 de uitdaging aan om wijnen uit Moldavië te ontdekken, te promoten en te importeren. Hij pakte het groots aan, organiseerde o.a. een persreis, besteedde ruimschoots aandacht aan de wijnen in publicaties en nodigde de leden van Gastrovino uit om ook persoonlijk kennis te maken met de wijnen uit dit even nieuwe als historische wijnland.

Ik maakte destijds geen deel uit van de pers- equipe, maar hoorde er alles over, enerzijds via Proefschrift, anderzijds via een lid van Gastrovino. Me werd verteld dat een ieder onder de indruk was van hetgeen werd gezien, maar dat die indrukken niet bepaald overwegend positief waren. Het aanblik van verroeste installaties wekte weinig vertrouwen en de producenten en autoriteiten leken niet voornemens om daar heel veel verandering in aan te brengen. Ook de wijnen voldeden niet aan de verwachtingen en in 1995 trok van de Kant de stekker uit zijn Moldavische avontuur. Waar men in Bulgarije heel goed wist waar men mee bezig was, daar bleken de overheid en producenten in Moldavië op alle fronten te blijven steken in onwil en onmacht.

In 2019 startte Moldavië een nieuw initiatief om wereldwijde aandacht te krijgen, primair gebaseerd op een nieuwe generatie wijnbedrijven. Ik bezocht Moldavië deze keer wel en mocht daarnaast ook bijdragen aan een presentatie van Moldavische wijnen tijdens een B2B evenement in The Grand te Amsterdam eerder dit jaar. Beide initiatieven inspireerden me om Moldavië onder de loep te nemen en de feiten en meningen op een rij te zetten.

Moldavië
Voor wie dat nog niet helder op het netvlies heeft: de Republiek Moldavië (vernoemd naar de rivier de Moldova) ligt van ons uit gezien achter Roemenië en voor Oekraïne. Het grondgebied strekte zich ten tijde van het oude Vorstendom Moldavië uit van de Karpaten tot aan de rivier de Dnjestr, maar is tegenwoordig wat kleiner. De Karpaten zijn sinds het eind van de 19^e eeuw Roemeens grondgebied en de westgrens van Moldavië ligt nu een stuk oostelijker bij de rivier de Proet (Prut). Het huidige Moldavië komt in grote lijnen overeen met de historische Oost-Europese regio Bessarabië, m.u.v. het gebied tussen Moldavië en de Zwarte Zee (en de streek rond Chotyn). Transnistrië, ten oosten van de rivier de Dnjestr, was onderdeel van de Sovjetrepubliek Moldavië, maar heeft zich in 1991 eenzijdig onafhankelijk verklaard. Tot op heden heeft geen enkel land de onafhankelijkheid erkend, maar er is duidelijk sprake van afstand tot de huidige staat Moldavië.

Wijnbouw
Moldavië is met een oppervlakte van 33.846 km² een stuk kleiner dan Nederland (41.543 km²) en heeft ‘slechts’ 3,5 miljoen inwoners. Bijna 20% van die inwoners is woonachtig in de hoofdstad Chisinau en nog eens 20% in andere grotere steden. Dat betekent dat de rest van Moldavië dunbevolkt is en er volop ruimte is voor landbouw en ongerepte natuur. Het land is weliswaar arm aan grondstoffen, maar rijk aan fruit, groenten, tabak en…. wijn. Met bijna 150.000 ha aan wijngaarden (10% van het beschikbare land en daarmee een hoger percentage wijnbouwgebieden dan welk Europees land ook) en een productie van bijna 2 miljoen hectoliter wijn behoort Moldavië ondanks haar beperkte omvang tot de top 20 van meest producerende wijnlanden ter wereld.
Wijn is al sinds de oudheid bekend in Moldavië, zo tonen overblijfselen aan die tot wel 5000 jaar oud zijn. In de 15^e eeuw (tijdens het bewind van woiwode/legerleider Stefanus III de Grote) genoten Moldavische wijnen groot aanzien en ook in de 19^e eeuw werd Moldavië beschouwd als belangrijk wijnland met beroemde wijnen als Negru, Purcari en Romanesti. Verantwoordelijkheid voor dat succes en een enorme expansie van het wijngaardareaal, kwam voor rekening van de Russen. Tijdens hun overheersing profiteerden ze optimaal van de vruchtbare wijnbouwgronden in Moldavië en legden er talloze wijngaarden aan. Meer dan 90% van alle Moldavische wijn ging naar Rusland en de stijl van de wijnen was hier ook op afgestemd: zoet en met veel alcohol. In 2013 deed Rusland de import van Moldavische wijnen echter in de ban en kwamen de export en daarmee vrijwel de volledige handel helemaal stil te liggen.

Dit resulteerde in een enorm overschot aan wijn en dan vooral aan wijnen in een stijl die elders in de wereld slechts een klein deel van de consumenten aanspreekt. Ander aspect was de staat waarin veel wijngaarden verkeerden. Tijdens het communistische bewind werden kunstmest en pesticiden (o.a. DDT) op grote schaal gebruikt, tot wel 20 keer zoveel als in andere landen in de Sovjetunie. Het mag duidelijk zijn dat deze praktijken bodem en natuur ernstig en langdurig hebben aangetast. Een nieuwe aanpak werd noodzakelijk, een wijziging van het beleid t.a.v. wijngaardmanagement, vinificatie en marketing. Geen geringe opgave, want Moldavië behoort tot de armste landen in Europa (een inkomen van 300 euro per maand is geen uitzondering en sommigen moeten het zelfs met amper de helft doen), geen lid van de EU en de achterstanden qua techniek en infrastructuur zijn aanzienlijk. Veel geld om te investeren is er niet, maar de wijnbouw krijgt desondanks veel aandacht, want het nam/neemt nu eenmaal een groot deel van het nationaal product voor haar rekening. Nieuw is de ontwikkeling van wijntoerisme, volop gestimuleerd door instanties waaronder
Wines of Moldova.

Wijngebieden
Moldavië ligt grofweg op dezelfde breedtegraad als Bordeaux en de Bourgogne en telt een viertal historische wijndistricten met de nodige verschillen in bodem en microklimaat.

Bălți
De meest noordelijke en koelste regio, daar waar de druiven (overwegend wit) meestal worden gebruikt voor distillaten. Tot de stille witte tafelwijn uit deze regio behoren die van de aligote, chardonnay, rkatsiteli en sauvignon blanc.
Codru
Centraal in Moldavië en o.a. beroemd om het wijndomein Romanesti, ooit bezit van de Romanovs. Merlot en cabernet sauvignon gedijen hier goed en ongeveer de helft van alle Moldavische wijnen komt uit deze regio.
Stefan Voda (of Dnistrië)
Ook wel Purcari genoemd en gelegen in het zuidoosten langs de rivier de Dnistr. Er staat veel merlot, cabernet sauvigon en pinot noir, maar ook veel rara neagră. Purcari werd aan het eind van de 9^e eeuw op grote schaal geëxporteerd en o.a. door de adel in zowel Engeland als Rusland gedronken.
Valul lui Traian (of Cahul)
Deze regio in het zuidwesten profiteert van de matigende invloed van de Zwarte Zee, omstandigheden waarin vooral blauwe druiven voor rijke (zoete) wijnen goed gedijen.
Ruim 60% van de totale aanplant bestaat uit cabernet sauvignon, aangevuld met merlot, pinot noir en saperavi.

PGI
De ONVV (National Office for Vine and Wine) is verantwoordelijk voor de toekenning en controle van wijnen met een PGI of PDO-status. Moldavië telt m.i.v. 2015 vier PGI’s: Codru, Stefan-Voda, Valul-lui-Traian en Divin, veelal gelegen in gelijknamige districten.
Uitzondering is Divin (afgeleid van ‘din vin en/of distvin’), de PGI voor druivendistillaten uit een specifiek geografische gebied, in dit geval heel Moldavië. Divin mag gemaakt worden van of met aligote, chardonnay, feteasca alba, luminita, pervenet magaracea, pinot, riesling, riton, rkatiteli, sauvignon, silvaner, ugni blanc, bianca, alb de onitcani en alb de suruceni.

Bodem
Moldavië is een vlak tot heuvelachtig land, waarvan de bodem gevormd wordt door de Moldavische plaat, geologisch gezien verwant aan de Karpaten. In het noorden treffen we hogere heuvels aan, met de Dealul Bălănești (430 m) als hoogste punt. Talloze beken en rivieren hebben voor verspreiding van allerlei sedimenten gezorgd. De Moldavische vlakte ten zuiden van de heuvels in het uiterste noorden van het land wordt verdeeld in de Middelste Proet Vallei en de Bălți Steppe. In de 19e en 20e eeuw vonden hier de meeste uitbreiding van de landbouw plaats, dit ten koste van duizenden hectaren bos. Het Centraal Moldavische Plateau wordt gekenmerkt door vele heuvelachtige bossen in valleien waar veel aardverschuivingen hebben plaatsgevonden. Verder naar het zuidoosten richting Oekraïne gaan heuvels over in de Bugeac-vlakte. De vruchtbare bodem die we in veel regio’s aantreffen, wordt chernozem (Russisch voor zwarte aarde) genoemd en bestaat voornamelijk uit uitgestorven grasvegetatie dat zich langzaam maar zeker ontwikkelt in löss en rijk is aan humus met veel organisch materiaal, fosforzuren, fosfor en ammoniak.

Klimaat
In Moldavië heerst een gematigd landklimaat met lange zomers, winters die variëren van mild tot streng (in het noorden) en neerslag gedurende vrijwel het gehele jaar. Kōppen onderscheidt twee klimaatzones: warm en vochtig continentaal (Dfb) in de regio Chișinău, Tiraspol, Bălți, Bender en Rybnitsa en heet en vochtig continentaal (Dfa) in Vulcănești, Taraclia, Giurgiulești, Vadul lui Isac en Manta.

	Chişinău	Bălți	Tiraspol	Cahul
gemiddelde temperatuur hoog	14.6	14.1	15.1	14.6
gemiddelde temperatuur laag	6.4	4.2	5.2	5.9
gemiddelde neerslag	542	529	495	557

100-lei-1996-5-ani-de-la-proclamarea-independentei_30989_29849130d1d105L

Druiven
Er zijn ruim twee keer zoveel witte als blauwe druivenrassen in Moldavië, met in totaal minstens 30 verschillende variëteiten. Ruim 70% daarvan zijn de bekende internationale, maar Moldavië beschikt ook over diverse rassen die we alleen in dit deel van Europa tegenkomen. Omdat druiven zich weinig aantrekken van politieke grenzen, treffen we een deel van die ‘autochtone’ rassen ook aan in het aangrenzende Roemenië en de Oekraïne. Zo’n 10% van de druivenrassen is Moldavisch te noemen.

De belangrijkste inheemse druivenrassen zijn:

Alb de Onitcani
Nog weinig bekend, maar naar mijn mening een van de meest interessante witte druivenrassen.
De druif is rijk aan sap (pulp met 80,2% sap t.o.v. bijvoorbeeld 74,3% voor de aligote) en goed aandeel solide elementen (14,2% schil en zaden en 18% vruchtvlees), hetgeen een goede opbrengst garandeert. Rijpt relatief laat, wat tegenwoordig een voordeel is en een premature, onvolledige rijping voorkomt. De druif is goed bestand tegen vorst, beide soorten meeldauw, grijze rot, anthracnose en zelfs phylloxera. Tartcomvin heeft veel onderzoek verricht naar de druif en hun interesse is o.a. overgenomen door KVINT, Calarasi Divin en Salcuta. Tartcomvin brengt een wijn van de Alb de Onitcani uit onder het handelsmerk Novak (Andrei Novak is directeur van het bedrijf) en deze behoorde tot mijn persoonlijke favorieten tijdens mijn wijnreis naar Moldavië.

Alb de Suruceni
Witte druif, kruising van Icichimar en S.V. 20365; komt sporadisch voor, toegestaan in PGI Divin

Fetească albă
Witte druif, ook aanwezig in Roemenie (Transsylvanië) en Hongarije (Eger), veelal gebruikt voor mousserende wijnen en bekend onder heel veel synoniemen.

Fetească neagră
Blauw druivenras, afkomstig uit Roemenië, alias de Zwarte Maagd. Gebruikt voor wijnen met veel zoet en alcohol en gekend om zijn bewaarpotentieel.

Fetească Regală
Witte druif, kruising van de Grasă en de Fetească albă, ook aanwezig in Roemenië, de Slowaakse Republiek, Hongarije en Oostenrijk.

Grasă de Cotnari
Wit druivenras, behorend tot de familie van de furmint en waarschijnlijk dezelfde druif als de Hongaarse Kövérszőlő. In Moldavië al sinds de 15^e eeuw belangrijk in de regio Cotnari, waar hij de naam geeft aan de Grasă de Cotnari, een zoete witte wijn, veelal van door botrytis aangetaste druiven.

Luminita
Witte druif, kruising van cabernet sauvignon en seibel 13666; komt sporadisch voor, toegestaan in PGI Divin

Pervenet magaracea
Wit druivenras, kruising van Rkatsiteli en magarach 2-57-72; beperkt aanwezigheid in Moldavië, meer in Oekraïne; toegestaan in PGI Divin

Plavai / Plavay
Witte druif die ook in Roemenië en Hongarije voorkomt. Was ooit redelijk populair, maar is nu vrij schaars.

Rara Neagră alias Băbească neagră
Oud autochtoon, laat rijpend blauw druivenras, al sinds de 14e eeuw bekend, o.a. in Oekraïne en de Roemeense regio Galați. Băbească neagră betekent grootmoeders zwarte, maar de wijnen zijn veelal lichtgekleurd. De van nature hoge zuurgraad en veel suikers maken de wijn ook geschikt voor zoete wijnen. Lastige druivenras door gevoeligheid voor meeldauw, vorst en een onregelmatige vruchtzetting; daardoor slechts beperkt gebruikt.

Viorica
Witte druif, voornamelijk voor mousserende wijnen en tafelwijnen. Gekenmerkt door krachtige muskaatachtige en florale aroma’s.

Deel dit bericht:

Dossier Pignoletto, deel II

28 maart 202028 maart 2020

Dossier Pignoletto, deel II

De wijn, zijn druif, de geschiedenis en zijn toekomst...

Kijk de diverse publicaties er maar op na, de Pignoletto mag rekenen op veel aandacht, helaas ook vreemde of zelfs verkeerde. Enige tijd geleden bezocht ik de Colli Bolognese, het hart van het district waar de Pignoletto zijn oorsprong vindt en deel graag mijn visie op de geschiedenis, het heden en de toekomst van deze wijn.

Deel II van mijn dossier Pignoletto

Voor meer over Pignoletto: zie deel I

DOP’s
Het veelzijdige karakter van de grechetto gentile maakt dat de druif voor allerlei wijnen te gebruiken is en dat zien we ook terug in de regelgeving omtrent de betreffende wijnen uit de Colli Bolognesi.

DOCG
De DOCG Colli Bolognesi Pignoletto (tot 2014 Colli Bolognesi Classico Pignoletto DOCG genaamd) is in kwalitatief opzicht en qua imago de belangrijkste DOP. Het gebied is met een huidig wijngaardareaal van 600 ha (waren er in 2017 nog geen 200 van het potentieel ad 1580 ha) niet heel groot, maar groeit langzaam maar zeker en telt vele variaties qua terroir. De hoogte loopt uiteen van 150 tot 600 meter met bodems die vaak gedomineerd worden door klei met zand en stenen. Fameus zijn de calanchi, door erosie diep uitgesleten berghellingen, waar losse grond (zand) is weggespoeld en harde delen (vaak klei) zijn achtergebleven. Opmerkelijk is het toenemende aantal biologisch werkende wijnboeren, in lijn met het streven van de DOCG om op termijn uitsluitend biologische wijnbouw toe te staan, ook/zelfs met de verwachte stijging van de productie met zo’n 40% in het vizier. Die toename komt overigens niet alleen van nieuwe wijngaarden, maar ook van bestaande die worden herplant met de grechetto gentile dankzij een hernieuwd vertrouwen in de druif en zijn wijnen.

Van de wijnen is circa 75% mousserend, meestal frizzante en/of ‘metodo Italiano’, maar met een toenemend aandeel spumante en metodo classico (inclusief ancestrale), allemaal altijd met minimaal 85% grecchetto gentile. De overige 25% komt voor rekening van ‘fermo’ de stille variant. De stille Colli Bolognesi Pignoletto DOCG is altijd een superiore met minimaal 85% grechetto gentile en maximaal 15% andere witte druivenrassen en/of maximaal 15% pinot nero. Zoals ook in andere Italiaanse wijngebieden voorkomt, wordt er binnen de DOCG onderscheid gemaakt tussen wijnen uit het gehele district en die uit de klassieke regio, uiteraard ‘classico’ genoemd. De regels voor de classico zijn strikter dan voor de reguliere, met bijvoorbeeld een hogere plantdichtheid in de wijngaard, een lagere opbrengst per hectare en een latere oogst, naast een hoger voorgeschreven percentage grecchetto gentile (95 i.p.v. 85%). Het gebied is maar klein (rond de gemeenten Monte San Pietro en Monteveglio, Sasso Marconi, Casalecchio di Reno, Zola Predosa, Crespellano, Bazzano, Castello di Serravalle en Savignano sul Panaro) en de productie bedraagt momenteel niet meer dan 60.000 flessen.
Qua alcohol gelden minima van 11,0% voor frizzante en spumante, 11,5% voor superiore en 12,0% voor superiore classico. Restzoet is gemaximeerd op 6 g/l voor superiore classico (of meer als de wijn > 13% alcohol bevat); spumante kan varieren van brut nature tot extra dry. Een laatste bepaling betreft de lagering: minimaal 1 jaar voor uitsltuitend de superiore classico.

DOC Pignoletto
Deze DOP is verreweg de grootste en omvat ca 1350 ha, in 2018 goed voor 112.500 hl wijn (bron: Italian Wine Central). Bijna 99% daarvan is mousserend, brut en gemaakt met de Charmat-methode, dus een tweede gisting in tanks i.p.v. individuele fles. Voor alle varianten (mousserend, stil en zoet) is een minimum van 85% grechetto is voorgeschreven, met maximaal 15% andere witte druiven en/of maximaal 15% pinot nero. Voor de stille en mousserende wijnen worden drie subzones onderscheiden: Colli d’Imola, Modena en Reno. Minimum alcoholpercentages zijn 10,5% voor de reguliere bianco en spumante, 11,0% voor wijnen uit de subzones Modena en Reno, 11,5% voor subzone Colli d’Imola en 12,0% voor zowel de Vendemmia Tardiva (14,0% potentieel) en Passito (15,0% potentieel). Spumantes varieren van zero dosage tot dry. Voor geen van de wijnen gelden voorschriften t.a.v. de lagering.

Producenten
In de Colli Bolognese zijn circa 40 wijnhuizen actief, waarbij de productie bij de zelfstandige wijnhuizen varieert van 10.000 tot 180.000 flessen. Ongeveer 90% van de totale productie komt echter voor rekening van vier zeer grote wijnbedrijven die vrijwel alle druiven uit de regio opkopen en verwerken. Cantina Riunite CIV is met ca 6 miljoen flessen wijn verreweg de grootste wijnproducent in de regio (en zelfs Italië), dit vooral dankzij een enorme hoeveelheid Lambrusco; andere grote wijnbedrijven in de streek zijn Cleto Chiarli en Cavicchioli (deze laatste is onderdeel van Gruppo Italiano Vini).

Leiders
Elke wijnstreek kent wijnmakers die een leidende positie hebben in de ontwikkeling van de regio en haar wijnen. Ook de Colli Bolognesi kennen enkele van deze pioniers en hun visie, experimenten en wijnen zijn velen tot voorbeeld. Pionier van het eerste uur is Maurizio Vallona (1962) en de meeste van zijn collega’s hebben zeer veel respect voor hem, ook al volgen ze niet altijd zijn keuzes. Hij staat bekend als briljant en/of eigenzinnig en werkt alleen zoals hij dat wil. Technische trucjes en marketing zijn niet aan hem besteed, wel historische en internationale druivenrassen en een natuurlijke vinificatie. Zijn wijngaarden zijn niet alleen schitterend gelegen, maar ook perfect onderhouden. De totale productie bedraagt slechts 15.000 flessen, maar ze zijn allen de moeite van het ontdekken (en drinken) waard. Ik proefde o.a. zijn Ammestesso, Pignoletto Classico en was onder de indruk van zowel de vulling als de lengte; een geweldige loepzuivere wijn met veel karakter.

Orsi
Federico Orsi kocht in 2005 zijn eerste wijngaard en breidde zijn areaal langzaam maar zeker uit tot de huidige 10, waarvan de helft zijn eigendom is. Bij het maken van de wijnen liet hij zich inspireren door zijn grootvader die een voorstander was van een natuurlijke, historische vinificatie. Hij werkt uiteraard met de grecchetto gentile, maar ook met andere druivenrassen die al eeuwen in de streek worden gebruikt, waaronder de negretto, malvasia, albana en de alionza. Deze laatste druif is ‘gered’ door Giorgio Erioli, nog zo’n inspirerende wijnmaker uit de Colli Bolognese. Tijdens mijn bezoek aan Orsi proefde ik alle wijnen die Federico maakt, inclusief oudere jaren van zijn Orsi Vigneto San Vito Frizzante Sui Lieviti. Deze mousserende wijn gemaakt volgens de metodo ancestrale
(pet nat), dus met een tweede gisting op fles, maar niet gedegorgeerd. Jong is de wijn een feestje, maar met enkele jaren flesrijping minstens zo interessant. De 2010 bleek bijvoorbeeld gerijpt, maar nog in uitstekende conditie en bood extra interessante aroma’s aan die in jonge jaargangen (nog) ontbreken. Een andere specialiteit van het huis is de ‘Posta’ een wijn vernoemd naar de favoriete drank van de Romeinen (waaronder Cato de Oude, Plinius de Oudere en Keizer Hadrianus) en waarin de spons gedoopt zou zijn om de lippen te bevochtigen van de gekruisigde Jezus. Federico noemt zijn Posta een ‘vino bianco perpetual’, een eeuwig durende wijn. In 2008 startte hij met de rode versie en in 2011 met de witte. Van de cementen cuves met een inhoud van 10.000 liter wordt met een zekere regelmaat telkens 1000 liter afgetapt (en gebotteld), waarna de cuve wordt aangevuld met jonge wijn; een soort solera-systeem dus. Wat de blend precies is, is niet helemaal duidelijk, maar alle druivenrassen zijn in de wijn vertegenwoordigd. Voor de witte betekent dat grecchetto gentile, alionza, albana, malvasia, sauvignon blanc, riesling en chardonnay; voor de rode barbera, negretto, cabernet sauvignon, cabernet franc, syrah en merlot. Het aandeel van deze laatste blauwe druiven zal langzaam maar zeker afnemen, want ze worden niet meer verbouwd. En de smaak van de wijnen? Schoon, smaakvol en iets gerijpt en een tikkie ‘rustiek’, passend bij de mensen en hun tradities in de streek. Trentatore die vroeger wijn naar Bologna brachten, hadden een uitdrukking die de brandweer nog altijd gebruikt: “Drink of ga weg!”. Subtiele verfijning is niet de stijl van de Colli Bolognese zo verklaart Orsi: “Nee, we doen niet aan elegantie en zo…”.

De toekomst
Een uitgebreide proeverij bevestigde het grote aandeel mousserende wijnen gemaakt volgens de metodo Italiano oftewel Martonotti alias Charmat. Het gemiddelde niveau van die wijnen kon me niet echt bekoren en van een onderscheidend vermogen of toegevoegde waarde was naar mijn mening amper sprake. Desalniettemin waren er de nodige wijnen die me redelijk tot goed bevielen, waaronder die van Cleto Chiarli, Montevecchio Isolani, Botti, Nugareto, Gaggioli, Tizzano, Manaresi, Tenuta Santacroce en Floriano Cinti.

Zorg
Mijn zorg betreft de producenten die hun Pignoletto op de markt als alternatief voor Prosecco. Prosecco is er meer dan genoeg en met hun bodemprijzen valt daar niet of nauwelijks mee te concurreren. Het lijkt logischer om de werkelijke mogelijkheden van de grecchetto gentile verder uit te diepen zoals Orsi dat gedaan heeft. Ook Vallone bewijst dat de druif tot veel meer in staat is dan door het leven te gaan als goedkope, anonieme dorstlesser. De biologische benadering die het consorzio voor de DOCG voor ogen heeft is daarbij een stap in de goede richting, maar dat dekt de lading nog niet volledig. Daarvoor zullen ook de wijnen uit de DOC zich moeten onderscheiden en dan liefst in kwaliteit en typiciteit. De DOCG is nog relatief jong en de ontwikkeling ervan staat eigenlijk nog in de kinderschoenen. Het vermogen om uit te groeien naar een volwaardige wijn met een eigen identitieit is echter volop aanwezig en gezien de visie en inzet van diverse wijnhuizen mag verwacht worden dat de markt op niet al te lange termijn kennis zal maken met het ware potentieel van de DOCG. We wachten het (on-)geduldig af…

Met dank aan Carla Capalbo en het consorzio Pignoletto.

Dossier Pignoletto, deel I

28 maart 202027 maart 2020

Dossier Pignoletto, deel I

De wijn, zijn druif, de geschiedenis, zijn toekomst...

Deel I van mijn dossier Pignoletto

Feiten
Als ik schrijf dat er verkeerde opvattingen zijn over de Pignoletto, dan doel ik niet alleen op de verwarring rond de naam van de wijn en de druif waarvan hij gemaakt wordt, maar ook zijn eigen identiteit en kwaliteiten. Allereerst: sinds 2014 is de officiële naam van de wijn ‘Pignoletto’, gemaakt van de druif grechetto gentile. De naam is gebaseerd op zijn geografische herkomst, het gehucht Pignoletto in de Colline Bolognesi. Voor de meeste wijnen gaat het primair om zijn geboortegrond, want die is uniek en kun je niet verplaatsen; een druif kun je overal aanplanten. Dat lijkt logisch en duidelijk, maar een Pignoletto kan ook mousserend zijn en de naam van de druif lijkt verdacht veel op de grechetto bianco (alias grechetto di Orvieto), waardoor er toch de nodige verwarring bestaat. Mousserende versies worden vaak verward of vergeleken met prosecco (op een Nederlandse website wordt vol trots hun Pignoletto als Prosecco aangeprezen) en ook het verschil tussen de ene en de andere grechetto is velen onbekend. Tijd dus om alle feiten op een rij te zetten.

Emilia-Romagna
De Pignoletto is een wijn, afkomstig uit Emilia-Romagna, de samengestelde regio die uit negen provincies bestaat en een enorme variatie aan druiven en wijnen heeft. Die verschillen vinden vooral een oorzaak in het feit dat Emilia en Romagna nauwelijks te vergelijken zijn qua terroir en cultuur. Emilia is het land van de boter en lambrusco, Romagna dat van olijfolie en sangiovese. De rode stad Bologna (zo genoemd vanwege de vele rode, bakstenen gebouwen) ligt grofweg op de grens van beide delen en heeft haar eigen identiteit.

Geschiedenis
Historisch gezien is Bologna van groot belang in de Italiaanse geschiedenis. Al voor onze jaartelling waren er nederzettingen in de streek en de Etrusken legden er de basis voor de huidige stad. Karel V werd in Bologna tot keizer gekroond en Pausen Lucius II en Gregorius XIII werden er geboren, net als de wetenschappers Luigi Galvani en Guglielmo Marconi en andere beroemdheden waaronder Pier Paolo Pasolini, Pierluigi Collina en Alberto Tomba. Vele handelsroutes kruisten Bologna en dat zorgde voor welvaart, aanzien en ontwikkeling tot een toonaangevend bolwerk van religie en wetenschap. In 1088 werd er de oudste universiteit in Europa opgericht en een bezoek aan dit nog altijd actieve scholingsinstituut is van harte aanbevolen (NB. de universiteit van Karueein/Qarawiyin/al-Quaraouiyine in Fez stamt uit 859 n.Chr. en is de oudste ter wereld).

Vrooooaaaw……
Ook op technisch gebied heeft de regio rond Bologna veel te bieden, we vinden er bijvoorbeeld de fabrieken van De Tomaso, Ducati, Ferrari, Lamborghini, Maserati en Pagani; veel VVRRROOEEEMMM VROOOOAAAW!!! dus (vrij naar Michel Vaillant). Ook wereldberoemde is de aceto di balsamico uit de regio rond Modena, terwijl de streek ook de mortadella tot haar culinaire erfgoed mag rekenen. En wie kent de spaghetti Bolognese niet? Nou, de mensen in Bologna bijvoorbeeld, want die maken de befaamde Bolognese saus nooit met spaghetti maar altijd met tagliatelle (de vergelijkbare vleessaus met spaghetti komt oorspronkelijk uit het zuiden van Italië). En voor wie van ijs houdt: in 1944 maakten de gebroeders Bruto en Poerio Carlo Carpigiani hun Autogelatiera, de ijsmachine die de wereld van gelato voorgoed veranderde. Nb. Carpigiani heeft sinds 2003 haar eigen Gelato University in Bologna, waar ijsmeesters uit de hele wereld worden opgeleid.

En wijnen uit Emilia-Romagna?
Het staat vast dat er al duizenden jaren wijn wordt gemaakt in Emilia-Romagna, zoals o.a. te lezen is een ander artikel dat ik schreef: Enologica.

Maar goed, Pignoletto dus….
Gelegen tussen de geboortegrond van de lambrusco uit Emilia en de sangiovese uit Romagna voelen de wijnen uit de heuvels rond Bologna de invloed van beide streken. Zo zien we er zowel mousserend als stil, wit als rood en droog als zoet. Veel mogelijkheden dus, en dat heeft het zoeken naar een eigen identiteit de producenten de nodige jaren gekost. Met de ontwikkeling van de DOC Pignoletto lijkt deze gevonden, maar er is nog genoeg ruimte voor een verdere bewustwording en ontwikkeling van de unieke eigenschappen van de wijnen. Onderdeel daarvan is uiteraard ook de communicatie naar de markt. Uitleg over de druif en zijn wijn zijn daarom belangrijk, want onbekend maakt onbemind. De eerste stap op weg naar een duidelijke boodschap naar de pers, handel, horeca en consument was de wijziging van de naam. Net als in andere wijngebieden, heeft men voor de naam van de wijn een geografische aanduiding gekozen. Pignoletto is een gehucht nabij Monteveglio ten westen van Bologna, waarvan het niet helemaal duidelijk is waarom het ooit verbonden is met de druif of de wijn. Het telt al lange tijd niet meer dan vier huizen en verder is er ook bij de lokale bevolking niets over een specifieke relatie bekend. Monteveglio daarentegen heeft wel een historisch aanzien, met als hoogtepunt de gewonnen veldslag van La Grande Contessa Matilda di Canossa (ook bekend als Matilda van Toscane, 1046-1115), die namens Paus Clemens III streed tegen de Duitse Keizer Hendrik IV (1050-1106) als onderdeel van de lange strijd tussen het Pausdom en het Duits-Roomse keizerrijk. De overwinning inspireerde haar in 1092 om op de resten van het kleine 5^e -eeuwse klooster een grote abdij te bouwen, nog altijd bewoond door een handvol Franciskaner monniken. Daarvandaan is Pignoletto te zien, tenminste als je weet dat die paar huizen het ‘wereldberoemde’ Pignoletto is.

De druif
De grechetto gentile (alias grechetto di Todi of alionzina, aglionzina, pulcinculo, rèbola of ribolla Riminese, pignolo en pignolino) is onder nummer ITA95-300 opgenomen in het nationale druivenregister (en 4966 bij het VIVC). Hij is dus erkend als een zelfstandig druivenras, waarvan de oorsprong overigens niet helemaal duidelijk is. De eerste vermeldingen stammen uit de 7e eeuw, toen sprake was van de ‘Pignole” in de heuvels rond Bologna. Die naam verwijst naar de vorm van de trossen (als een dennenappel), hoewel er ook sprake is van de ‘Pinum Laetum of Pino Lieto’, een historische witte wijn uit de heuvels rond Bologna die kort na het begin van onze jaartelling door Plinius de Oude in zijn Naturalis Historia werd beschreven. Plinius achtte de wijn overigens ‘niet zoet genoeg om goed te zijn’, waarbij betwist wordt of dit wel een Pignoletto betreft. De grechetto gentile geeft namelijk van nature meer dan genoeg suikers, dus ‘niet zoet genoeg’ klinkt velen ongeloofwaardig in de oren. In de 17e eeuw verwijst Vincenzo Tanara († 1667) in zijn ‘L’economia del cittadino in villa’ naar de ‘Uve Pignole’, met de opmerking dat deze ongeschikt is voor de productie van wijn. Hoewel grechetto klinkt als een verbastering van greco en een Griekse herkomst suggereert, zijn er nog altijd geen DNA-verbanden gevonden met Griekse druivenrassen. Romeinen waren wellicht “rare jongens” (met dank aan de onlangs overleden Albert Uderzo), maar dom waren ze niet. Producten met een Griekse herkomst verkochten beter dan ‘gewone’ en daarom werd vaak een vermeende relatie met het oude Griekenland vermeld om de prijs wat op te voeren. Qua slimme marketing (lees: misleiding) is er dus in 2000 jaar weinig veranderd.

De andere grechetto
Groter ‘probleem’ is de verwarring van de grechetto gentile/grechetto di Todi met de grechetto bianco alias grechetto di Orvieto (GRC52 in het nationale register en 4966 bij het VIVC). De eerste vinden we niet alleen in Emilia-Romagna, maar ook in Umbrië en dan vrijwel uitsluitend rond de plaats Todi waar hij wordt gebruikt in de Todi DOC. De tweede is wijd(er) verspreid in Umbrië (en Latium) en vormt de basis voor o.a. de Orvieto DOC. Omdat het onderscheid lang onduidelijk was en het niet altijd zeker is welke precies in de wijngaarden staat, werden en worden ze over en weer gebruikt in beide DOC’s. Het feit dat het verschillende druivenrassen zijn, speelt daarbij op dit moment geen rol. Hoewel ze dezelfde (voor-)naam dragen, zijn ze dus niet aan elkaar verwant, zoals ook de geheel eigen kenmerken qua vorm van de trossen, bladeren, rijping en aroma’s duidelijk aangeven.

Grechetto gentile
De druif geeft over het algemeen een voorkeur voor een niet te droge bodem die rijk aan klei en kalk is en geeft dan een goede en constante productie, mede dankzij de nodige weerstand tegen schimmel en andere aandoeningen. Meestal wordt er Guyot of cordon spur gesnoeid, waarbij streng(er) snoeien wordt aanbevolen om voldoende concentratie te behouden. Opgemerkt dient te worden dat lagere rendementen vooral bedoeld zijn voor de hogere kwaliteit van stille wijnen. De opbrengst per hectare voor mousserende wijnen varieert van 100 tot 170 hl/ha en verklaart voor een belangrijk deel waarom de wijnen enerzijds niet heel duur- en anderzijds vaak erg simpel zijn. De schil van de druif is vrij dik en bezit redelijk wat tannine die de wijnen extra structuur en smaak kunnen geven. De zuurgraad is van nature fris te noemen, waardoor de druif ook zeer geschikt is voor mousserende én zoete wijnen. Opvoeding in hout is minder gebruikelijk, omdat het hout vrij snel overheerst; prettiger resultaten geeft opvoeding in staal, cement of klei, waarbij schilcontact wordt aan bevolen.

Zie ook deel II van het dossier Pignoletto

Fred Nijhuis

Your favorite Dutch wine writer

Dossier Moldavië, deel 2

Dossier Moldavië, deel 2

Deel dit bericht:

Dossier Moldavië, deel 1

Dossier Moldavië, deel 1

Deel dit bericht:

Dossier Pignoletto, deel II

Dossier Pignoletto, deel II

Deel dit bericht:

Dossier Pignoletto, deel I

Dossier Pignoletto, deel I

Deel dit bericht:

Over NCS

Navigatie