18e overzichtspresentatie POOT Wijnagenturen, door Kirsten Andringa

Ruim 65 leveranciers van over heel de wereld verzamelden zich onlangs in Nootdorp om hun assortiment te presenteren. Een mooie rol is weggelegd voor de specialisatie van POOT: Bordeaux & Barolo. Kirsten Andringa was namens Nijhuis Consultancy & Services aanwezig, op zoek naar mooie en bijzondere wijnen.
Masterclass Aldo Conterno
Voordat de ontdekkingstocht binnen het aanbod van meer dan 700 wijnen begint, starten we met een masterclass van het Italiaanse wijnhuis ‘Poderi Aldo Conterno’. Het wijnhuis is gevestigd in Montforte ‘Alba, centraal in het Barolo district. In deze gemeente vinden we o.a. de Bussia, een van de grootste MGA’s (Menzione Geografiche Menzione, min of meer te beschouwen als een Cru) in de DOCG Barolo. Bussia kent een grote diversiteit als micro-terroirs (zie o.a. het artikel Bussia.) en de familie Conterno bezit maar liefst 26 van de in totaal 200 hectare aan wijngaarden.
Barolo-koning
Oprichter Aldo Conterno is de zoon van Giacomo Conterno, de illustere wijnmaker die in 1920 al serieuze Barolo’s maakte met een dito bewaarpotentieel. Aldo koopt in 1969 het landgoed ‘Il Favot’ (‘favoriet’ in het Italiaans) en begint daarmee het wijnhuis ‘Poderi Aldo Conterno’. Mede door zijn tijd in Californië houdt Aldo er meer moderne ideeën op na dan zijn vader en ontwikkelt hij een eigen stijl: meer toegankelijke Barolo wijnen. Zijn wijnen zijn fruitiger en iets eerder op dronk dan veel traditionele Barolo’s, maar nog altijd krachtig met een mooi potentieel, mede door een lange schilwekingen van 30 dagen.
Het wijnhuis wordt vandaag de dag geleid door zijn 3 zoons: Franco, Stefano en Giacomo Conterno die de familietraditie voortzetten. Zijn kleinzoon, eveneens Aldo genaamd, neemt ons deze middag mee in de filosofie en befaamde Barolo wijnen van zijn familie.
Het wijnhuis heeft drie cru wijngaarden, alle drie gelegen op kalkrijke kleibodems die de Langhe terroir laten spreken:
- Colonello
- Cicala
- Romirasco

Vigna Colonnello ligt in een soort amfitheatervorm vol op het zuidwesten, op 360 meter op het hoogste deel van heuvel uitkijkend op de plaats Barolo. De bodem heeft een Sant’Agata-mergel-samenstelling (deze dikke bodems bevatten veel leem, klei en mergel en zijn daardoor compacter, ze vallen op door hun grijze kleur). De Colonello heeft iets meer zand dan de andere twee wijngaarden. De grond bevat daarnaast veel magnesium en mangaan wat effect heeft op de aroma’s, aldus Aldo. We proeven de Barolo Colononello 2015. De wijn heeft de herkenbare tanninestructuur die je verwacht bij Barolo, maar is, in vergelijking met Cicala, eleganter. Daarnaast is de wijn aromatischer met frissere fruitaroma’s wat hem toegankelijker maakt.
Vigna Cicala
Deze wijngaard ligt op een steile helling met een zonrijke zuid-zuidwestelijke expositie. Het hoogste deel van de heuvel ligt op 400 meter. De bodems is van origine Sant’Agata-mergel, maar arm aan organisch materiaal en rijk aan kalksteen, ijzer en calcium: In de De Cicala vinden we bijna geen zand. De wijnen zijn geurig met aangename tannine en een krachtige, diepe smaak. De wijnstokken zijn 40-45 jaar oud. We proeven de Barolo Cicala 2015. Een serieus glas in een meer traditionele stijl dan de Colonello. De wijn heeft 28 maanden gerijpt op Slavonisch eiken vaten om de wijn zijn diepe structuur en meer kruidig karakter te geven. De Cicala is volledig in eigendom van Aldo Conterno, die er al sinds 1971 een “single-vineyard “ van maakt.
Vigna Romirasco
Ook deze wijngaard is 100% eigendom van Aldo Conterno en werd voor het eerst gevinifieerd in 1983. Kleinzoon Aldo omschrijft de wijngaard als een combinatie van de terroirs van Cicala en Colonnello en vormt het hart van Bussia. De wijngaard ligt op het hoogste deel (405 meter), waar de bodem geen zand, maar wel veel kalksteen en klei bevat, vergelijkbaar met de Cicala. De wijnstokken zijn 50-55 jaar oud en worden soms vervangen door nieuw aanplant om de kwaliteit te waarborgen. De wijnen uit Romirasco hebben altijd een grote lengte, het gevolg van de filosofie van Aldo Conterno: harmonie, waarover later meer. Om deze reden zijn maar liefst 70% van de Nebbiolo-druiven in de topcuvée van Aldo Conterno’s Barolo Riserva Granbussia afkomstig van deze wijngaard. We proeven de Barolo Romirasco 2015. Met een langere rijping op Slavonisch eiken (30 maanden) zorgt dit voor stevigere tanninestructuur, meer body en een vleugje hout in het glas.



Filosofie
We noemden het al eerder: harmonie. Wijnhuis Aldo Conterno ziet wijn als een menselijk lichaam. Alles moet in harmonie zijn; organen moeten samenwerken om te kunnen functioneren. Ditzelfde geldt voor wijn; tannine, zuren, alcohol moeten allen geïntegreerd zijn om de juiste balans te kunnen bereiken.
Hierbij is ook oog voor de natuur. Aldo licht toe: “Schadelijke schimmels als meeldauw worden handmatig verwijderd; de rest laten we zitten, we hebben respect voor de natuur. Enkel de beste druiven worden handmatig geselecteerd, schoongemaakt en gevinifieerd; een complexe en tijdrovende klus, want mede door de klimaatverandering neemt aantasting door meeldauw alleen maar toe. Het aantal medewerkers tijdens de oogst is sinds onze start verdubbeld, altijd op zoek naar harmonie’’. In potentie kan het wijnhuis jaarlijks 250.000 flessen bottelen, in de praktijk komen ze jaarlijks op 80.000 flessen uit, iets waar ze overigens dik tevreden mee zijn. Kwaliteit altijd boven kwantiteit benadrukt Aldo, overschotten worden verkocht als bulk. ‘’Onze missie voor de komende jaren? Blijven doen wat we doen, we zijn ontzettend bevoorrecht met de kwaliteit van onze wijngaarden’’. Tot slot eindigt Aldo met een tip:’’ Het decanteren van zijn Barolo’s is volgens hem niet nodig. De fles een paar uur voor het drinken openen is voldoende’’.
Duitsland
De ontdekkingstocht kan nu echt beginnen. We starten in Duitsland bij wijnhuis Dr. Crusius. Gelegen in één van de kleinste wijnregio’s: de Nahe. Gelegen tussen de Mosel, Rheinhessen en Rheingau is de Nahe ook te omschrijven als een combinatie van die regio’s. De wijnen hebben de precieze frisheid van de Mosel in combinatie met de rijpheid en de kracht van Rheinhessen en Rheingau. Dr. Crusius staat bekend om hun even verfijnde, als energieke en krachtige Rieslingwijnen te danken aan het specifieke terroir en microklimaat. De wijnregio nestelt zich rond de rivier Nahe en is vrij koel, hoewel veel microklimaten warm zijn door hun zuidelijke ligging of rotswanden die bescherming geven. We proeven de Riesling Steinberg en de Riesling Kupfergrube. Beiden hebben de hoogste classificatie: Grosse Lage. De Steinberg-wijngaard geeft brede, bijna romige wijnen. De Kupfergrube-wijngaard produceert meer hartige, kruidige wijnen. Beide wijnen zijn veelzijdig en o.a. prima als maaltijdbegeleider te worden ingezet. Schenk de riesling Kupfergrube bijvoorbeeld bij snoekbaars met een frisse citroen-boter saus of de Riesling Steinberg met frisse Aziatische gerechten of schaaldieren zoals krab.
We gaan door naar Pfalz waar het wijnhuis Dr. Bürklin-Wolf een rijke geschiedenis kent die bijna 400 jaar teruggaat in de tijd. Hier werkt men sinds 2005 volledig biologisch-dynamisch om wijnen met zoveel mogelijk terroirexpressie te krijgen. Het terroir van de Pfalz is van essentieel belang voor de kwaliteit van de wijnen van Dr. Bürklin-Wolf. De wijngaarden liggen voornamelijk op de steile hellingen van de Haardt-bergen, waar de bodem bestaat uit kalkrijke leem, rotsen en zandsteen. Dit terroir zorgt voor een uitstekende drainage en de zanderige, kalkrijke bodems geven een zekere stevigheid en structuur aan de wijnen, terwijl de rotsachtige ondergrond zorgt voor een energieke zuurgraad. Wijnen die hieruit voortkomen zijn vaak krachtig, maar ook elegant, met een duidelijke balans tussen fruit en zuren. De wijnen kunnen goed ouderen en zijn goede maaltijdbegeleiders. We proeven zuivere en verfijnde Rieslings uit Wachenheim, Böhlig en Gerümpel. Klapstuk is Dr. Bürklin-Wolf Gaisböhl, waarvan we de 2023, 2013 én 2003 proeven. De Gaisböhl in het dorp Ruppertsberg in de Mittelhaardt is volledig in bezit van Dr. Bürklin-Wolf en werd aangeplant in 1977. Het was het eerste perceel dat Dr. Bürklin-Wolf in 2001 omzette naar een biologisch-dynamische werkwijze. De bodems bevatten veel leem, zand en lagen van verweerd zandsteen. Dat levert een rijke en geconcentreerde Riesling op met veel structuur, zuren en lengte. Een wijn die geweldig kan ouderen en altijd haar frisheid behoudt. Zo bevatte jaargang 2013 meer tropisch fruit in vergelijking met 2023 en 2003, wat te wijten is aan het uitzonderlijke klimaat dat jaar. Geweldig was jaargang 2003 die nog sterk overeind stond met een mooie balans en frisse zuren.





Zuid-Afrika
We verruilen Duitsland voor Zuid-Afrika en proeven het paradepaardje Rubicon 2021 en Pinot Noir 2023 van Meerlust. Meerlust behoort tot de top wijnhuizen van Stellenbosch en Zuid-Afrika mede door hun wereldwijde erkenning voor de Rubicon (blend van: Cabernet Sauvignon, Merlot en Cabernet Franc), een op de Franse Bordeaux geïnspireerde rode wijn. Pinot Noir wordt net als Rubicon gezien als de trots van het wijnhuis. Hoewel Pinot Noir wereldwijd wordt verbouwd, is de manier waarop Zuid-Afrikaanse wijnmakers deze druif gebruiken anders. De wijnen uit Zuid-Afrika kunnen vaak meer fruitigheid en subtiele specerijtonen hebben in vergelijking met de meer aardse en koele stijlen uit bijvoorbeeld Bourgogne. Met de Atlantische Oceaan op 5 km afstand van Meerlust levert dit de wijngaard koele zeewind en vooral avondmist op waar de Pinot Noir uitstekend bij gedijt. De wijn heeft 12 maanden houtrijping gehad en in het glas vinden we aroma’s van rode kers en muskus in combinatie met frisse zuren.
Nieuw – Zeeland
Saint Clair in Marlborough is één van de pioniers in Nieuw-Zeeland en maakt naast de bekende stuivende, expressieve Sauvignon Blancs, ook Chardonnay. We proeven de Omaka Reserve Chardonnay 2023. Wat maakt deze wijn interessant? De houtrijping is niet klassiek op Frans eiken (zoals gebruikelijk in Marlborough), maar op Amerikaans eiken, wat hem eerder een Amerikaanse dan een Franse stijl geeft. Hoe komt de wijnmaker erbij om dit te doen? De reden blijkt van praktische aard; de keuze was destijds ‘cost driven’, maar leverde een verrassende, aangename wijn op.
Australië
‘An odd one out’, oftewel een ‘vreemde eend in de bijt’, zo valt Redheads Studio het beste te omschrijven. Opgericht in 2002 door een groep jonge wijnmakers, die de beste percelen van Zuid-Australië opzoeken om wijnen met persoonlijkheid te maken. Met creatieve blends, kleurrijke labels en opvallende teksten is Redheads Studio gefocust op ‘storytelling’ en vooral veel plezier. De kracht van Redheads zit in de nauwe samenwerking met omliggende boeren in de omgeving van McLaren Vale en Barossa. Altijd op zoek naar de beste druiven in de omgeving, ‘bevrijden’ ze de druiven van de grote namen en maken ze er zelf karaktervolle wijnen van. Zo wordt er met ruim 20 verschillende variëteiten gewerkt, variërend van voor de hand liggende rassen als Sauvignon Blanc, Chardonnay, Shiraz en Cabernet Sauvignon tot Nebbiolo, Tempranillo, Garnacha, Graciano, Grüner Veltliner en Riesling. We proeven de Coco Rôtie een Syrah/Viognier, lekker eigenwijs, toegankelijk en doordrinkbaar (bijvoorbeeld bij wild of lamsvlees) met het spraakmakende etiket van de Chimpansee Coco. Fun fact: de naam van de wijn dreigde een rechtszaak op te leveren met wijnmakers uit het Franse AOC Côte-Rôtie. Om dit te voorkomen werd Chimpansee Coco geïntroduceerd.


Argentinië
We steken de Stille Oceaan over en komen uit bij wijnhuis Bemberg Estate Wines uit Mendoza Argentinië. De familie Bemberg produceert een reeks wijnen onder de naam La Linterna afkomstig van single vineyards uit de Andes. Het microterroir zorgt voor afwisselende en interessante wijnen. Zo proeven we Bemberg La Linterna Malbec Gualtallary Finca El Tomillo Plot #5 2017. Afkomstig uit de wijngaard Finca El Tomillo, die op 1.210 meter boven zeeniveau ligt. Deze wijngaard ligt in Gualtallary, waar de alluviale bodem zeer vruchtbaar is, rijk aan sedimenten zoals zand, klei, leem, grind en rotsen en goed gedraineerd is, ideaal voor wijnbouw. Dat merken we in het glas; grafiet, witte peper en kruiden, maar ook fris en met structuur. Een interessante wijn, perfect voor de koude wintermaanden of bij gegrild vlees of hertenbiefstuk.
Frankrijk
Terug naar Europa, Bordeaux, naar de wijnen van Les Terroir De Suravenir, eigenaar van Château Calon-Ségur in Saint-Estéphe en châteaux als Siaurac, Le Prieuré en Vray Croix de Gay op de rechteroever. We proeven de 2021 en 2020 Chateau le Prieuré (Cabernet Franc en Merlot), waarbij de 2020 een zachtere tanninestructuur heeft met veel body. Door naar Pomerol, naar de 2020 en 2021 van Château Vray Croix de Gay, een klein wijnhuis met amper 4 hectare aan wijngaarden.
De 40 tot 60 jaar oude wijnstokken merlot en cabernet franc staan verdeeld over verschillende percelen op een combinatie van klei- en kalkgrond, perfect voor de teelt van Merlot. Het grootste perceel zit ingeklemd tussen het befaamde Château Petrus en Château Lafleur. Jean Claude Berrouet, voormalig wijnmaker van Petrus, is sinds 2014 bij het château betrokken als consultant en maakt er fraaie wijnen die altijd wat tijd nodig hebben om hun volledige potentie te tonen.
Italië
We eindigen waar we begonnen, in Piëmonte. We proeven wijnen van Bruna Grimaldi, sinds enkele jaren onder leiding van zoon Simone Grimaldi en dochter Martina Fiornino. De filosofie van Bruna Grimaldi draait om het behoud van authenticiteit en minimaal ingrijpen bij de teelt van de druiven en de vinificatie. Dit betekent dat ze biologisch werken en alleen gebruik maken van duurzame en milieuvriendelijke praktijken in hun wijngaarden. Ze streven naar biodiversiteit en een minimum aan interventies in de kelder, zodat de wijnen een eigen, pure expressie van het land kunnen tonen. Martina geeft toe dat dit door de klimaatverandering en wisselende oogstjaren niet altijd de makkelijkste keuze is, maar wel een bewuste met respect voor de natuur.
De wijngaarden van Grimaldi zijn gelegen in enkele van de meest gewaardeerde cru’s van Barolo, waaronder de wijngaarden in de beroemde dorpen Serralunga d’Alba en Monforte d’Alba. Deze gebieden hebben een uniek terroir, met kalkrijke kleigronden en steile heuvels. De expositie is veelal zuidoostelijk, ideaal voor de nebbiolo die er profiteert van optimale zonblootstelling in de ochtend en schaduw in de middag. Die ligging helpt de druiven langzaam en gelijkmatig te rijpen, waarbij de steile hellingen een zekere mate van bescherming bieden tegen extreme weersomstandigheden, zoals te veel regen of juist te hoge temperaturen die de kwaliteit van de druiven zouden kunnen beïnvloeden. We proeven o.a. de Barolo Camilla 2020, een rijke en complexe wijn met tonen van rozenblaadjes, een fluweelzachte tanninestructuur en een lange afdronk, aanbevolen bij een stoofschotel of wild.
Tot slot kunnen we Piëmonte niet verlaten zonder een witte wijn en een rosé te proeven bij Marco Porello. Dit wijnhuis is gelegen in het hart van de Langhe waar op steile wijngaarden een diversiteit aan wijnen wordt gemaakt van Moscato, Barbera, Nebbiolo en Arneis. We proeven de Langhe Favorita 2024, een lokale variant Vermentino, afkomstig van de wijngaarden rond de gemeenten Vezza d’Alba en Canale. De bodem is zanderig en kalkrijk en leent zich daarom goed voor het maken van witte wijnen. De Favorita is een lichte, fruitige wijn met een goede zuurgraad, veel citrus en ziltige afdronk. Verrassend is de Roero Arneis Camestri 2024, vrijgevig met aroma’s als meloen, perzik en frisse bitters van grapefruit met een energieke en iets zoutige afdronk. Tot slot proeven we de Langhe Nebbiolo Rosato 2024. Na de oogst worden de druiven eerst zachtjes gekneusd en na een schilweking van slechts 6 uur vergisten de druiven in RVS tanks. Dit duurt zo’n 20 dagen, waarna de wijn verder rijpt, wederom in RVS. Dit levert een bleekroze rosé op, aromatisch met tonen van rozen, perzik en granaatappel. Fris-droog en sappige wijn, een aangenaam glas voor in de zomer op het terras of gecombineerd met een gegrilde tonijnsteak.



