Tedeschi, innovatieve klassieker

Tedeschi, innovatieve klassiekers

Een nadere kennismaking met het familiebedrijf Tedeschi in Pedemonte di Valpolicella, bekend om klassieke wijnen met een modern accent.

Het familiebedrijf Tedeschi in Pedemonte di Valpolicella staat bekend om klassieke wijnen met een modern accent. Klassiek qua keuzes in de wijngaard en kelder en tegelijkertijd altijd op zoek naar innovatieve verbeteringen op beide vlakken.

Klimaatverandering
De laatste jaren zien ook zij veranderingen in het klimaat die aanpassingen noodzakelijk maken. Vooral de bescherming tegen overvloedig zonlicht en een te vroege oogst zijn serieuze uitdagingen, want ze bedreigen de kwaliteit van de wijn. Kort samengevat: de klimaatverandering geeft (o.a.) een steeds korter groeiseizoen en een kort groeiseizoen betekent een korte wijn. Kort betekent in dit geval niet perse slechte wijnen, maar wijnen met uitsluitend primaire druifaroma’s en dus zonder een optimale kleur, complexiteit, structuur (diepgang en lengte) en zeker zonder de onderscheidende kenmerken van de terroir. Tedeschi verricht daarom al geruime tijd onderzoek naar mogelijkheden om zonnebrand en een onvolledige (fenolische en aromatische) rijping tegen te gaan.

Familiebedrijf
Antonietta, Sabrina en hun broer Riccardo Tedeschi zijn verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding en zien het werk in het familiebedrijf als een noodzakelijke en ook morele verplichting naar volgende generaties. Riccardo richt zich niet alleen op de technische aspecten in de wijngaard en kelder, maar ook op de commercie in Noord-Amerika en een deel van Europa. Antonietta verzorgt de administratie en is contactpersoon voor Italiaanse relaties, zoals Sabrina dat is voor Azie en delen van Europa, waaronder Nederland.

Experimenten
Op dit moment voert Tedeschi diverse experimenten uit in de wijngaarden waarbij o.a. traditionele technieken worden afgewisseld met nieuwe die zijn gericht op het vertragen van de rijping tot eind september en begin oktober. Riccardo werkt hiervoor samen met prof. Giovanni Battista Tornielli van de Universiteit van Verona en ze bestuderen o.a. wat de effecten zijn van het verminderen van hoeveelheid bladeren, waardoor de druif zich langzamer ontwikkeld. Om de groei van de vegetatie te vertragen, worden bladeren boven de vruchtdragende zone afgeknepen, weggenomen of worden uitlopers gesnoeid. Daarnaast worden plantengroeiregulatoren (natuurlijke planthormonen) gebruikt om de rijpingstijd te vertragen.

Duurzaam
In de tussentijd richt Tedeschi zich ook op een gezonde en duurzame bedrijfsvoering en is ze één van de eerste wijnbedrijven in de Veneto die de Equalitas-certificering heeft verkregen o.g.v. sociale, ecologische en economische aspecten. Tedeschi werkt sinds 2017 tevens samen met professor Maurizio Ugliano van de afdeling Biotechnologie van de Universiteit van Verona met een onderzoek naar de factoren die de expressie van een specifieke wijngaard weergeven.

Op woensdag 6 mei sprak ik Sabrina via een videomeeting en proefden we samen online vier wijnen.

Valpolicella Ripasso Superiore, Capitel San Rocco, 2017
35% Corvina, 35% Corvinone, 20% Rondinella, 10% Rossignola, Oseleta, Negrara en Dindarella, afkomstig van een wijngaard 20 jaar oude wijngaard met 5000 pl/ha, Guyot gesnoeid. De bodem is hier rijk aan klei en kalksteen van moraine origine. Aan de wijn wordt pulp van amarone en recioto toegevoegd, waarna de most 8-10 dagen vergist op een relatief lage temperatuur van 18° C. De rijping in grotere vaten van Slavonisch eiken duurt minimaal een jaar, de flesrijping in de kelder nog eens 6 maanden.

Deze wijn werd zelfs door Hamersma & Co goedgekeurd 😉, met de opmerking dat dit gelukkig geen veel te zoete variant met een overdaad aan hout is (NB. de goedkope zoete bulk-ripasso’s, inclusief de imitaties uit o.a. Puglia, zien qua hout doorgaans alleen staven, chips of houtessence; vaten zijn veel te duur). We spraken over het ontstaan van ripasso, in de tijd dat een reguliere valpolicella vaak erg dun was en een beetje ‘hulp’ kon gebruiken. In die tijd bestond amarone nog niet en werd de pulp van recioto gebruikt om de gewone valpolicella wat meer inhoud en structuur te geven. Omdat de productie van recioto zeer klein is en er juist een overvloed aan amarone is, wordt tegenwoordig de pulp van amarone gebruikt. Deze geeft in principe een iets drogere ripasso, maar omdat zoet goed verkoopt, worden er vaak trucjes toegepast om de ripasso aan de zoete kant te houden.

Tedeschi doet niet mee aan deze trend en kiest voor een ripasso die niet plat zoet, maar juist heel stijl- en smaakvol is. De verlengde/tweede gisting amarone geeft de wijn wat meer kleur, intensiteit en een kruidiger karakter. Het feit dat het van origine al een superiore is, geeft aan dat Tedeschi vindt dat ook de basiswijn goed moet zijn als mensen een serieuze ripasso verwachten. Wat mij betreft voldoet deze wijn volledig aan deze verwachtingen.
Prijsindicatie (particulier inclusief BTW) – € 18,95

Valpolicella Superiore, Maternigo, 2016
40% Corvina, 40% Corvinone, 20% Rondinella van een jongere wijngaard (10 jaar oud) op 400 meter hoogte met 5000 pl/ha, Guyot gesnoeid. De bodem heeft hier ook een moraine oorsprong, maar bezit meer witte en gele kalksteen, aangevuld met mergel. De gisting en weking van deze wijn neemt circa 20 dagen in beslag (een langere weking geeft een ‘langere’ wijn) en vindt plaats op een wat hogere temperatuur van 20-23° C. Ook de lagering is wat langer: minimaal 14 maanden in vaten van 20/25 hl van Slavonische eiken.

Dat een goede Valpolicella geen ripasso techniek nodig heeft (ripasso is nu eenmaal een truc om tekortkomingen te compenseren), bewijst de Maternigo. Een hele serieuze wijn met veel sap en smaak en een evenwichtige houtinbreng. Veel lengte en een sublieme balans geeft deze fruitrijke wijn alles wat we bij een Valpolicella op niveau mogen verwachten. Gastronomisch breed inzetbaar en, ja duurder dan alternatieven uit de super, maar die stellen amper wat voor en kunnen niet in de schaduw staan van deze volwassen, volwaardige en voorbeeldige Valpolicella. Kozen maar meer producenten voor het maken van een goede Valpolicella i.p.v. een goedkope ripasso.
Prijsindicatie (particulier inclusief BTW) € 22,95

Amarone della Valpolicella, Marne 180, 2016
35% Corvina, 35% Corvinone, 20% Rondinella, 10% Rossignola, Oseleta, Negrara, Dindarella.
De druiven voor deze wijn komen van een 20 jaar oude wijngaard met een plantdichtheid van 5500 planten (Guyot genoeid) per hectare op een harde, rotsachtige bodem met klei en kalksteen.
Gedurende 4 maanden drogen de druiven in een loods waar ventilatie, temperatuur en luchtvochtigheid gecontroleerd kunnen worden (NB. de druiven worden niet verhit om het indrogingsproces te versnellen). De lange indrogingstijd zorgt voor de ontwikkeling van o.a. glycerine en botrytis, iets wat bij een gemanipuleerde, verkorte droging niet plaatsvindt. De gisting en weking op 15-18°duurt minimaal 40 tot wel 60 dagen, waarna de wijn circa 30 maanden rijpt in grotere vaten van Slavonisch eiken en nog eens 6 maanden in de fles.

Tijdens de driedelige workshops over amarone die ik de afgelopen jaren mocht organiseren, werd uitgebreid ingegaan op dit type wijn, inclusief allerlei trieste misverstanden. Tijdens één van de avonden was Sabrina Tedeschi onze gast en samen met haar scheidden we de zin van de onzin; voor velen een openbaring. Voor Tedeschi is amarone inmiddels uitgeroeid tot een vaste waarde in het assortiment. Hun eerste werd in de jaren ’60 van de vorige eeuw gemaakt door vader Renzo, die daarmee collega’s als Cantina di Negrar, Bertani, Bolla, Masi, Allegrini en Speri volgde en met hen aan de wieg van het begrip amarone stond. Pas rond 2000 explodeerde de populariteit van amarone. Vrijwel iedereen ging een amarone maken, soms met alle gevolgen van dien. Met ingang van 2015 draagt de reguliere amarone van Tedeschi de toevoeging ‘Marne 180’, verwijzend naar het bodemtype ‘marne’ (= mergel) en het feit dat de wijngaarden profiteren van de zonnegang van 180 graden van zuidwest tot zuidoost.

De 2016 Amarone Marne 180 heeft alle kenmerken die je van een goede amarone mag verwachten, inclusief de kenmerken van het oogstjaar. Het jaar geeft de wijn veel fraicheur en maakt de wijn elegant en heel verteerbaar. Geen logge, dikke, zoete amarone dus, maar een verfijnde wijn met de gewenste structuur. Heel fruitrijk (volop frisse kersen) en evenwichtig en ook daarom veelzijdiger in de gastronomie te gebruiken dan wellicht verwacht. Vele wijn-spijs exercities met amarone-expert Harrie Baas hebben aangetoond dat dit type amarone een geweldige partner is voor vele gerechten, ook/zelfs met vis.
Prijsindicatie (particulier inclusief BTW) – € 38,95

Amarone della Valpolicella Classico Riserva, Capitel Monte Olmi, 2013
30% Corvina, 30% Corvinone, 30% Rondinella, 10% Oseleta, Negrara, Dindarella, Croatina en Forselina.
De wijngaard Monte Olmi (2,5 ha) ligt in Pedemonte di Valpolicella in het Valpolicella Classico district. De stokken (3500 planten per hectare) zijn ongeveer 20 jaar oud, aangelegd op terrassen en pergola gesnoeid. De bodem bestaat voornamelijk uit rode klei en kalksteen met een moraine origine.
De druiven drogen 4 maanden in een geconditioneerde loods, waarna ze gedurende 40 tot 60 dagen gisten en weken op een temperatuur van 15-18° C. De lagering in grotere vaten van Slavonisch eiken duurt 4 jaar, waarna de wijn nog eens 12 maanden in de fles rust.

De Monte Olmi is het paradepaard van Tedeschi en wordt ook om deze reden niet in alle jaren gemaakt. Het viel me op dat de 2013 op dit moment een stuk toegankelijker is dan bijvoorbeeld de 2011 en 2010. Sabrina beaamde dat en dankt dat aan het oogstjaar dat veel rijping gaf en een zachtere tanninestructuur. Ook heeft Riccardo de vinificatie de laatste jaren iets aangepast; voorheen werd niet altijd ontsteeld en dat gaf wijnen veel kracht die de nodige tijd vergde om op dronk te komen. Ik kan me herinneren dat de 2009 die ik in 2016 op de proeverij van mijn 25-jarig jubileum schonk gebaat was bij een dag (of twee) lucht in een ruime karaf…
De 2013 heeft dat niet; hij is fruitrijk met impressies van kersen en chocolade, een subtiele kruidigheid en vooral veel sap en souplesse. Rijk, maar ook fris door de juiste zuurgraad en een uitstekende balans; nog jong en de komende jaren nog volop in ontwikkeling, maar desalniettemin nu al een geweldige ervaring om hem te drinken.

Prijsindicatie (particulier inclusief BTW) – € 76,50

Importeur: Vinites

Met dank aan: Lucia Boarini van ZEDCOMM