Fred Nijhuis

Aglianico
Dit eeuwenoude blauwe druivenras groeit voornamelijk in Campanië (69%), gedijt ook uitstekend in  Basilicata (23%) en Apulië. In Campanië is het de meest aangeplante druif (34%) en hij is de basis voor drie DOCG’s; Taurasi, Taburno en Vulture (deze laatste in Basilicata). Er wordt wel gezegd dat hij van Griekse afkomst is, maar tot op heden zijn er in Griekenland geen druiven gevonden met een DNA-verwantschap. Aangenomen wordt Cato, Strabo, Pliunius en Columella de druif al ruim 2000 jaar geleden beschreven en meerdere varianten onderscheidden. Basilicata claimt de bakermat van de druif te zijn, maar bewijs ontbreekt vooralsnog. De eerste verwijzing naar de naam dateert uit 1520, als de teelt van ‘aglianiche’ (vrouwelijke meervoud van aglianico) in Coversano (Apulië) wordt vermeld. Wellicht is de naam afgeleid van Ellenico/Hellenicum of Gauranico/Guarano of ‘Juliatico’ (Latijns voor ‘rijp in juli’). Ook kan de naam verwijzen naar Ilano, het Spaanse woord voor vlakte; de Spanjaarden heersten over Campanië in 15e en 16e eeuw en waren uiteraard niet onbekend met de wijnbouw. DNA-onderzoek toont een tweedegraads relatie aan met syrah en daarmee ook een verwantschap met Sirica (familie van- of zelfde als syrah). Recente studies van Boselli en Monaco bevestigen het onderscheid van vijf biotypen en kwekers als Rauscedo biedt diverse varianten aan. De druif groeit onstuimig, heeft een vrij dikke schil, een natuurlijke hoge zuurgraad en een stevige tanninestructuur. De bloei is vroeg, maar de rijping juist laat; eind oktober tot zelfs medio december, hoewel nieuwe klonen vroeger rijpen. In de wijngaarden zien we een interessante variatie aan snoeimethoden met zowel de klassieke canneto, raggiera en alberello als de hedendaagse cordone speronato en Guyot. Modern wijngaardmanagement heeft het aantal planten per hectare sinds 1960 doen toenemen van 200 tot 300 naar zeker 5000 planten per hectare. De druif staat bekend om zijn noeste karakter waarbij de tanninestructuur om  een zorgvuldige vinificatie vraagt. Een lange hout- en flesrijping is gebruikelijk, maar aglianico’s met een korte vinificatie in RVS kunnen ook uiterst smakelijk en zeer toegankelijk zijn. Kenmerkende aroma’s zijn die van rozen, zure kersen, pruimen, leer, verse kruiden en tabak.

Terroir
De bodem in de DOCG Taurasi is relatief jong en kent veel seismische activiteit. De toplaag varieert qua dikte en samenstelling, waarbij compacte zandsteen, klei, alluviale afzettingen en vulkanische restanten elkaar afwisselen. De grond is er rijk aan organische koolstof, stikstof, kalk, fosfor, Magnesium, boor, mangaan, koper, zink, calcium en kalium, waarbij verschillen tussen de vier onderscheiden sub zones percelen groot kunnen zijn. In het noordelijke kwadrant, Riva Sinistra del Calore zijn de flauwe hellingen vrij zacht en bezit de bodem meer zand en klei dan elders. Op de westelijke flanken van de DOCG zijn de helling vrij steil en heeft de diepe bodem een meer open textuur waarbij het aandeel klei in de diepte toeneemt. In de centrale vallei is het frisser en liggen de wijngaarden vaak verspreid tussen bossen en olijfgaarden. De bodem is er rotsachtig met veel kalk en vulkanisch gesteente, wat elegantere wijnen met hogere zuurgraad en mildere tanninestructuur geeft. In de zuidelijke sub zone liggen de wijngaarden hoger (tot 700 meter) en is de bodem hecht door de aanwezigheid van veel klei. Het klimaat is Mediterraan langs de kust en meer continentaal landinwaarts. Taurasi is gewend aan lagere temperaturen in de winter, een groot temperatuurbereik tussen juni en september met veel zonuren en relatief weinig neerslag.