Gran Moraine en Freemark Abbey, saved by Coravin
- Door Fred
- januari 6, 2022
- 15:26
Zelfs de meest kritische criticus moet soms bekennen dat er verdomd mooie wijnen gemaakt worden, niet zelfs, maar óók in de Verenigde Staten. Soms moet je er iets meer voor betalen, maar dat wil niet zeggen dat de prijs-kwaliteitsverhouding daaronder lijdt. Vorig jaar (ja, het is al even geleden) mocht ik vier Amerikaanse wijnen proeven uit het assortiment van Verbunt-Verlinden. Dankbaar gebruik makend van Coravin, proefde ik ze op verschillende momenten met meerdere mensen; in alle opzichten ideaal.
GRAN MORAINE
Uit Oregon twee wijnen van Gran Moraine, het domein dat gelegen is op de westelijke zijde van de Willamette Valley’s Yamhill-Carlton AVA in de ‘foothills’ van de Coast Range. De naam verwijst naar de glaciale bewegingen en afzettingen uit de laatste periode van de meest recente ijstijd (zo’n 15.000 tot 20.000 jaar geleden) en de regio wordt dan ook gekenmerkt door dikke afzettingen van zand, slib, grind en grote zwerfstenen, inclusief de beroemde ‘Willamette Meteoriet’.
Wereldwijd
Gran Moraine is geen ‘kleine jongen’, want eigenaresse Barbara Banke (weduwe van Jess Jackson) is zo’n tien jaar geleden begonnen de bezittingen van Jackson Family Estates serieus uit te breiden. Ze koos daarbij al snel voor Oregon waar de wijngaarden veel aantrekkelijker geprijsd waren dan in Californië, daar waar in 1974 Jess Jackson en zijn toenmalige vrouw Jane Kendall Wadlow eerst peren en walnoten verbouwden om zich vanaf 1982 te richten op wijnbouw. Kendall-Jackson bezit nu enkele honderden hectaren aan wijngaarden in Oregon, mede dankzij overnames van o.a. Penner-Ash Wine Cellars, Willa-Kenzie, Soléna Estates en Zena Crown. Dat de expansiedrift van Banke zich niet beperkt tot de Verenigde Staten blijkt ook uit de acquisitie van domeinen in Frankrijk, Chili, Zuid-Afrika, Australië en Italië. Vrijwel allemaal hebben een serieuze kwaliteitsimpuls gegeven aan de Kendall Jackson groep; de gemiddelde kwaliteit is de laatste jaren substantieel gestegen.
Dijon
Bij Gran Moraine werkt men voornamelijk met Dijon klonen chardonnay (76, 75 en 95) en pinot noir (667, 777 en 115), veelal aangeplant in 2005 en gekozen op grond van hun geschiktheid voor het koelere klimaat in de Willamette Valley. Kwaliteit is belangrijk, want de opbrengsten in Oregon liggen, met maximaal twee ton per hectare, lager dan in veel andere regio’s. Wijnmaker Shane Moore benadrukt met de elegantie en finesse van zijn wijnen dat Oregon zijn eigen plaats heeft te midden van een groot aanbod rijke, breed geschouderde Amerikaanse wijnen. Gastronomisch gezien bieden deze wijnen een breed scala aan mogelijkheden, het liefst op een serieus culinair niveau, want de wijnen verdienen het beste wat chefs te bieden hebben.
Geproefd:
Gran Moraine, Chardonnay, Yamhill-Carlton AVA, Willamette Valley, Oregon, 2016
Gisting en lagering van 12 maanden in barriques Frans eiken (type Bourgogne) en nog eens 16 maanden in mix barriques en RVS tanks.
In de neus beslist chardonnay en hout gerijpt met fraaie tonen van tropische vruchten en bloesem; in de mond zacht en soepel met een overtuigingskracht die indruk maakt. De wijn is krachtig, maar tegelijkertijd eerder diep dan breed en benadrukt daarmee zijn ‘koele’ afkomst en bijzondere, complexe karakter. Op dit moment al heerlijk te genieten, maar de lange, jeugdige afdronk duidt op een fraai rijpingspotentieel. Een zeer smakelijke en edele chardonnay.
Particuliere prijs: € 42,50
(https://www.wijnkring.nl/gran-moraine-chardonnay)
Gran Moraine, Pinot noir, Yamhill-Carlton AVA, Willamette Valley, Oregon, 2016
Gisting in RVS, gevolgd door een rijping van 11 maanden in barriques van 228 liter van Frans eiken (38% nieuw).
Ook hier spelen fijne, delicate aroma’s een hoofdrol. Zowel de kleur, geur als smaak zijn elegant, waarbij beslist sprake is van structuur en kracht, maar ingetogen en fraai uitgebalanceerd. Het hout is naadloos verweven met sappig fruit en de zuren zijn volledig in harmonie met zoete tonen van rijp rood fruit. Door z’n zachte, gepolijste stijl komt de wijn niet Frans over, waarbij de speelse finesse anders is dan de soms erg rijke pinots uit Californië. Hij is minder slank en rassig dan veel pinots uit Nieuw Zeeland en minder ruig dan sommige uit Alto Adige. De wijn heeft dus alle kenmerken van een fraaie pinot uit Oregon, daar waar de terroir de complexiteit en fijnheid van de pinot noir mooi tot uitdrukking laten komen. En voor het geval mijn mening over de wijn onduidelijk is: ik vind hem verdomd lekker, ook al wordt zo’n beschrijving niet als objectief of professioneel beschouwd 😉.
Particuliere prijs: € 42,50
(https://www.wijnkring.nl/gran-moraine-pinot-noir)
FREEMARK ABBEY
Hoewel de eerste successen van de Amerikaanse wijnbouw vooral aan de oostkust van het continent plaatsvonden (met een hoofdrol voor New York State), was het Californië dat in 1976 wereldwijde aandacht op zich vestigde en de Amerikaanse wijnbouw sindsdien domineert. Tijdens ‘The Judgment of Paris’ werden diverse Amerikaanse wijnen geprefereerd boven beroemde Franse en één van die wijnen was de 1972 Freemark Chardonnay. Blind geproefd ‘won’ de wijn van Premier- en Grand cru’s uit de Bourgogne en sindsdien twijfelt niemand meer aan de kwaliteit van wijnen uit Californië.
History
Freemark Abbey behoort tot de kleine groep historische Californische wijndomeinen, samen met illustere namen als Agoston Haraszthy (Buena Vista Winery), Korbel, Krug, Schramsberg, Inglenook en Beringer. Zij staan aan de wieg van het huidige succes van niet alleen de Napa Valley, maar ook Sonomo County, daar waar rond 1820 de geschiedenis van de Californische wijnbouw startte. De echte doorbraak nam echter pas diverse decennia later een aanvang. Zo vestigde Josephine Marlin Tychson pas in 1886 Tychson Cellars even ten noorden van St. Helena in de Napa Valley. Toen de wijngaarden al kort daarna werden getroffen door phylloxera, zag ze zich gedwongen het domein te verkopen. De Italiaanse immigrant Antonio Forni nam het over en noemde het Lombarda Cellars, maar kon het evenmin tot echte bloei laten komen, hij onder druk van de drooglegging. De beperkte productie van ‘sacramentswijn’ voor de Katholieke kerk kon het bedrijf niet volledig dragen en noopte hem zijn bedrijf en wijngaarden in 1939 (ook het jaar dat Josephine Marlin Tychson kwam te overlijden) te verkopen aan een drietal projectontwikkelaars; Charles Freeman, Mark Foster en Abbey Ahern. Zij noemden het bedrijf Freemark Abbey Winery en wisten er verschillende wijnen te maken tot ze de productie in 1959 staakten. Pas in 1966 werd het bedrijf opnieuw tot leven gewekt, even ingeblazen, deze keer door zeven zakenlieden onder leiding van Charles “Chuck” Carpy. Ze gingen voortvarend van start, hetgeen o.a. resulteerde in een eerste Cabernet Sauvignon in 1967.
De kwaliteit van de wijnen bleef niet onopgemerkt en initiatiefnemer Steven Spurrier nam alleen van Freemark Abbey twee wijnen op in de selectie van zijn ‘Judgement of Paris-proeverij’. In 2006 nam Jackson Family Wines het domein over en worden er nieuwe hoofdtukken toegevoegd aan de rijke geschiedenis van Freemark Abbey.
Druiven en hun terroir
Cabernet sauvignon en chardonnay spelen nog altijd een hoofdrol in het assortiment, maar hebben in de loop van de tijd gezelschap gekregen van merlot, malbec, cabernet franc, petit verdot, syrah, viognier en sauvignon blanc. Misschien wel belangrijker nog is de erkenning van de variatie aan terroir. Freemark Abbey was één van de eerste die ‘single vineyards’ onderscheidde en als zodanig op de markt bracht. Zo hebben de wijnen van Bosché en Sycamore een uitstekende reputatie, niet in de laatste plaats dankzij het werk van wijnmaker Ted Edwards die tussen 1985 en 2020 tekende voor talloze uitmuntende wijnen. Hij heeft zijn werkzaamheden kortgeleden overgedragen aan Kristy Melton, maar is nog altijd verbonden aan Freemark Abbey, nu als Winemaker Emeritus.
Geproefd:
Freemark Abbey, Chardonnay, Napa AVA, Californië, 2019
Druiven uit Ahmann-wijngaard, Carneros Rancho Sarco Keyes Vineyard, Howell Mountain Huichica Vineyard en Carneros. Gisting in RVS, rijping sur lie van 10 maanden, 87% in barriques Frans eiken (40% nieuw).
Rijk gestructureerd en vettig, maar met de juiste zuren voor een goede balans. In zowel geur als smaak nuances van gekonfijte tropische en exotische vruchten, wat karamel, honing en vanille; saprijk en breed met een schone afdronk.
Particuliere prijs: € 37,95
(https://www.wijnkring.nl/freemark-abbey-napa-valley-chardonnay)
Freemark Abbey, Cabernet Sauvignon, Napa AVA, Californië, 2015
Druiven uit Oakville Reach, Oakville Keyes, Howell Mountain Stagecoach Vineyard, Atlas Peak Bosché Vineyard en Rutherford Sycamore Vineyard. Gisting in RVS, lagering van 9 maanden in barriques Frans eiken.
Een fraaie, machtige Californische cabernet; heel kenmerkend door massa’s rijp donker fruit (bramen en blauwe bessen), veel concentraat, een subtiel zoetje en milde zuren; in de afdronk wederom zoete accenten, ook van het hout dat voor impressies van tabak en zoethout zorgt; blijft lang nagalmen.
Particuliere prijs: € 62,95
(https://www.wijnkring.nl/freemark-abbey-napa-valley-cabernet-sauvignon)