Romagna – Verrassend mooi wit en degelijk rood
Op uitnodiging van het Consorzio Vini di Romagna was ik namens Fred Nijhuis/Nijhuis Consultancy Services te gast bij Vini ad Arte in Faenza, Romagna. Net voordat de Formule1 neerstreek in Imola en de Giro d’Italia door Rimini denderde, mocht de wijnpers zich laten bijspijkeren over de Albana, Rebola en Sangiovese wijnen uit deze fijne streek.
Romagna
Vanaf het zuidoosten van Bologna tot aan de Adriatische zee, ligt de wijnstreek Romagna keurig tegen de Via Emilia aangeplakt. Deze oude Romeinse ‘Via’ werd 2000 jaar geleden door consul Marcus Emilius Lepidus geplaveid en verbond het huidige Piacenza met Rimini. Ooit bedoeld om het Romeinse leger te faciliteren en de macht in de regio te versterken, hielp het tevens de groei van de handel en de steden alhier. Vandaag de dag vormt het een mooie ‘bovengrens’ van het wijngebied Romagna.
Consorzio Vini di Romagna
Het Consorzio werd in 1962 opgericht en behartigt inmiddels de belangen van ca. 120 producenten. En om de aantallen compleet te maken: samen hebben zij 28.000 hectare wijnland, 1 DOCG, 5 DOC’s en 4 PGI’s. Romagna is -sinds 2021- onderverdeeld in 16 subzones.
De subzones onderscheiden zich in terroir, uitrichting en dergelijke. Een begrip wat over diverse zones heen terugklinkt is ‘spungone romagnolo’. Deze typische bodemsoort ontstond drie en een half miljoen jaar geleden in het Plioceen en bestaat uit kalk-zandsteen dat zeer rijk is aan mariene fossielen; vooral de Albana gedijt prima op deze ondergrond. Daarnaast vinden we er de nodige klei, variërend van wit en bruin tot rood, afgezet door allerlei riviertjes in de verschillende valleien.
Verrassend mooi wit
Albana
We startten met de enige DOCG die de streek rijk is: Romagna Albana DOCG. Het was de eerste Italiaanse DOCG voor witte wijn in 1966. Destijds stond er in Romagna nog ruim 7500 ha van aangeplant, inmiddels is dit tot een tiende gereduceerd: 768 ha. Terecht gereduceerd? Nee, absoluut niet! Albana is een ras wat al sinds de Romeinen gecultiveerd wordt in Romagna (en in beperkte oplage in de Toscane) en voor het eerst werd gedocumenteerd door Pier de Crescenzi in 1303. De druif rijpt laat, houdt goed zijn zuren en kenmerkt zich door de lange trossen. Kenmerkende aroma’s zijn peren, acacia, kruidigheid en honing. De Albana wijnen kunnen secco, passito of spumante zijn. Deze laatste variant hebben we niet geprobeerd, maar van de secco en passito hebben we des te meer genoten.
De wijnen die er voor mij uitsprongen:
Fattoria Zerbina
De ‘Bianco di Ceparano’ was de eerste albana secco die we proefden. De wijn was de lichtste van allen en viel op door de kruidigheid, was fris met tonen van salie en citrus. De wijn komt uit de subzone Marzeno. Wijnmaakster Christina Geminiani vergist deze wijn in stalen tanks voor ca. 20 dagen en vervolgens rijpt de wijn 5 maanden in cementen tanks op de fijne lies.
Om de cirkel helemaal rond te breien proefde ik op de laatste dag als laatste wijn ook weer een wijn van Christina. Ditmaal de AR Passito Riserva uit 2019. Een passito met de geuren en smaak van abrikozen, honing, sinaasappelzest en wederom weer wat kruidigheid. Een volle passito, maar door de zuren niet zwaar, maar juist mooi in balans.
Giovannini
Een wijnhuis uit de subzone Imola waarvan ik de GGG proefde. GGG staat voor ‘Il grande gigante gentile’: de grote vriendelijke reus uit het boek van Roald Dahl.
Een meer complexe wijn dan die van Fattoria Zerbina. 15 Maanden gerijpt in cementen vaten en nog 8 maanden op de fles.
Tre Monti
De Vitalba wijn van dit huis wordt gemaakt in kvevri van 470 liter, zonder toevoeging van additionele gisten en ook zonder temperatuurcontrole. Afhankelijk van het oogstjaar laat men de maceratie tussen 70-120 dagen duren. Het levert een amberkleurige wijn op, die hoewel secco, zeer aromatisch, bijna passito achtig overkomt.
Tip van 1 van de wijnmakers: Combineer albana wijnen met capelletti pasta gevuld met vlees en kaas!
Rebola
Op de tweede dag van Vini ad Arte togen we naar het uiterste oosten van het gebied, naar de subzone San Clemente. Vlak onder Rimini in licht glooiend landschap dicht bij (de Adriatische) zee.
We waren te gast op het wijngoed Enio Ottaviani. We kwamen hier aan in een enorme stortbui, wat twee mooie momenten opleverde;
a) prachtige regenbogen boven de wijngaarden toen het droog werd
b) een zeer aardige wijnboer die met 1 paraplu de regen trotseerde en een nat pak riskeerde door ons stuk voor stuk uit de bus te begeleiden naar de proefruimte. Over gastvrijheid gesproken!
Rond Rimini worden onder andere wijnen gemaakt van rebola (alias pignoletto) druiven. Binnen de Rimini rebola DOC worden hiervan wijnen geproduceerd die delicaat zijn, aromatisch met geuren van perzik, citrus en tropisch fruit.
We proefden hier de rebola wijnen van vier producenten. De kwaliteit was hoog; de twee beste voor mij waren de Isotta van Tenuta Santini en de twee geproefde jaargangen (2022 en 2020) van Enio Ottaviani.
Red rules
Na het verrassend plezante wit terug naar het rode. De meeste aangeplante blauwe druif in Romagna is en blijft sangiovese. Romagna staat het meest bekend om deze wijnen.
Mijn top 5 van de sangiovese wijnen:
- Monte del Re, Asirelli, Romagna Sangiovese Superiore Riserva DOC, 2020 (Imola)
- Pandolfa – Noelia Ricci, Romanga Sangiovese Superiore Riserva DOC, 2021 (Predappio)
- Tenuta Masselina, Romagna Sangiovese Serra Riserva DOC, 2021 (Serra)
- Fattoria Zerbina, Monografia 4, Romagna Sangiovese Marzeno Riserva DOC, 2019 (Marzeno)
- Giovanna Madonia, Ombroso, Romagna Sangiovese Bertinoro Riserva DOC, 2021 (Bertinoro)
Mijn overall afdronk na drie dagen Vini ad Arte: een mooi gebied met enthousiaste wijnmakers, verrassend mooi en onderscheidend wit en gedegen rood. Een regio die zijn eigen karakter en positie in Italie steeds meer blijft benadrukken.
