Fred – Pagina 2 – Fred Nijhuis

Colli Berici

29 maart 2023

Colli Berici; Spaans en Frans met een Italiaans accent.

De Veneto is een van de belangrijkste Italiaans wijnregio’s en biedt een enorme variatie aan druiven en wijnen. De meeste aandacht gaat doorgaans uit naar Valpolicella, Soave, Prosecco en Pinot Grigio, maar de Veneto telt ook wijngebieden die minder bekend, maar zeker zo interessant zijn.

Zo vinden we ten zuiden van Vicenza een groep heuvels, de Colli Berici, vernoemd naar de Monte Berico. De streek wordt vooral gekenmerkt door bossen en landbouw, dit laatste inclusief circa 3000 hectare aan wijngaarden, waarvan er 750 ha de DOC Colli Berici vormen. Momenteel is amper 550 ha in productie, goed voor gemiddeld 17.500 hl aan wijn met deze classificatie.

Druiven
In tegenstelling tot andere districten in de Veneto, hier relatief weinig aandacht voor Garganega, Glera, Pinot Grigio, Corvina of Corvinone, maar des te meer voor een Spaanse en enkele Franse druivenrassen. Al zeker 200 jaar geleden bereikte de Garnacha de Colli Berici, zoals Cabernet sauvignon, Cabernet franc en Carmenère dat rond 1900 deden. Dat deze druiven prima gedijen in deze regio blijkt o.a. uit de toekenning van de DOC status voor Colli Berici Cabernet franc, de allereerste voor deze druif in Italie.

De introductie van de historische Bordeaux variëteiten danken we o.a. aan de familie Da Schio die de druiven aan het begin van de 19^e eeuw in de regio verspreidde na experimenten met nog veel meer druivenrassen. Omdat DNA-onderzoek in die tijd nog niet bestond en het ook daarom vaak onduidelijk (of onbelangrijk) was welke druif nu precies welke was, werden beide Cabernets, Carmenère en later ook Merlot, regelmatig met elkaar verward. Deze verwarring vinden we ook terug in de regelgeving: als Cabernet op het etiket wordt vermeld, dan mag er sprake zijn van zowel Cabernet franc als Cabernet sauvignon en/of Carmenère.

Al zeker 100 jaar eerder was er in de Colli Berico sprake van de Tai Rosso, een blauwe druif met hetzelfde DNA als de Cannonau, Grenache cq Garnacha. Op zich geen wonder dat de druif ook hier voorkomt, want aan het eind van de 20^e eeuw was het de 2^e meest aangeplante blauwe druif ter wereld. Waarschijnlijk heeft de Franse variant de Colli Berici bereikt in de tijd dat de kardinalen van Vicenza de Pausen in Avignon bezochten en er altijd wel sprake was van uitwisseling van allerlei producten, inclusief druivenrassen. Een andere verklaring is dat timmerman Nanto hem meegenomen heeft uit Oostenrijk, zoals de bijnaam “uva del marangon” (timmermansdruif) doet vermoeden. Feit is dat de druif zich prima thuis voelt in de Colli Berici, het is er namelijk aangenaam warm en zonnig en niet te nat.

Terroir
Dat milde klimaat onderscheidt de Colli Berici van andere wijndistricten, zo valt hier zelfs minder dan de helft aan neerslag dan in het noorden van de Veneto. Ook de bodem is anders, een tijdens het Eoceen omhooggestuwde zeebodem (inclusief koraalriffen) aangevuld met rode klei en mergel en de nodige vulkanische lagen, maar zonder de vulkanische heuvels zoals we in Soave en zeker in buurregio Colli Euganei aantreffen. De heuvels en vlakten tellen verschillende depressies, holtes en grotten die typisch zijn voor karstkalk. Dat betekent o.a. een prima drainage, hoewel dit soms tot schaarste van bodemwater leidt. Grote verschillen qua expositie, begroeiing, valleien etc. geven de nodige microklimaten een mooie biodiversiteit.

Cultuur en meer
Ook op het gebied van cultuur biedt de Colli Berici genoeg, zoals maar liefst 24 Palladiaanse villa’s (ontworpen door de 16^e eeuwse architect Andrea Palladio) en 23 paleizen, sinds 1994 UNESCO werelderfgoed. Eveneens beroemd zijn de vele kalksteengroeven, niet alleen gebruikt voor de opslag van wijn en voedingsmiddelen, maar ook voor de teelt van paddenstoelen. Qua wijn is er genoeg te beleven, met de meeste onder de paraplu van de Colli Berici DOC, met zowel wit als rosé, rood, mousserend en zoet. Een extra vermelding geldt voor de historische subzone Barbarano, daar waar men mooie rode wijnen maakt van 100% Tai Rosso, ook een mousserende.

Consorzio
Het Consorzio Tutela vini Colli Berici e Vicenza vertegenwoordigt > 90% van de totale productie en promoot de wijnen wereldwijd. Zo’n 25% van alle wijnen vindt zijn weg naar o.a. Noord-Europa, Nederland, Zwitserland, België, USA en tot voor kort ook Rusland. Giovanni Ponchia, directeur van het Consorzio leidde de workshop in Tuil in met een korte toelichting via een Zoom-verbinding. Hij vertelde waarom de Colli Berici meer aandacht verdient en hoe de regio zich ontwikkelt met steeds meer biologische wijnbouw, een nieuwe generatie druivenrassen en hernieuw respect voor historische snoeitechnieken zoals de pergola. Gedurende de workshop werd duidelijk dat de regio inderdaad een bijzondere positie inneemt in de Italiaanse wijnwereld met mooi, rijpe Bordeaux blends met extra aandacht voor de Cabernet franc en Carmenere en hun eigen stijl Grenache/Tai Rosso.

Producenten
Tot de bekendste wijnhuizen uit de Colli Berici behoren o.a. Inama en Dal Maso, waarvan enkele wijnen regelmatig hoge beoordelingen krijgen in nationale en internationale wijngidsen. Luca Maroni is een groot liefhebber van rijke wijnen met veel restzoet in prestigieuze, zware flessen en Cielo e Terra bedient hem (en zowel de Scandinavische als de Aziatische markt) wat dat betreft op zijn wenken, getuige de 98 punten die hun Gran Bericanto werden toegekend. Tijdens de workshop niet alleen aandacht voor deze beroemde wijnen maar ook waardering voor wijnen met een lichtere, fruitige structuur en een hoog doordrinkbaarheidsgehalte. Een deel van deze wijnen bleek gebaseerd op de Tai Rosso, de grenache die hier mooi rijpt en vriendelijke wijnen geeft voor iedereen en alledag.

Tijdens de workshop werden wijnen geproefd van: Cà Basso, Cantina Mattiello, Cavazza, Cielo e Terra, Collis Decanto, Costalunga, Dal Maso, Gianni Tessari, Inama, Pegoraro, Piovene Porto Godi en Corte Moschina.

Voor meer informatie over de wijnen uit de Colli Berici: Consorzio Tutela Vini DOC Colli Berici e Vicenza (bevidoc.it)

Deel dit bericht:

Colli Euganei

13 maart 202313 maart 2023

Colli Euganei, daar waar de wereld Italië ontmoet...

Enige tijd geleden mocht ik een workshop Colli Euganei organiseren, geïnspireerd op maar liefst 2 bezoeken aan deze relatief onbekende Italiaanse wijnregio. De eerste wijnreis mocht ik zelf meemaken en werd georganiseerd door Faye Cardwell Wine Events & Communication in samenwerking met het Consorzio Tutela Vini Colli Euganei. Tijdens de tweede, aangeboden door de Enoteca Strada del vino Colli Euganei, nam Karin Horseling de honneurs waar namens Nijhuis Consultancy & Services.

Vulkanische heuvels
De Colli Euganei is een bijzondere regio, gelegen in het Venetiaanse deel van de Povlakte, ten zuidwesten van Padua, tussen Vicenza, Verona, Bologna en Ferrara. De streek wordt gekenmerkt door circa 100 vulkanische heuvels die opvallen in de verder vlakke omgeving. John Strange, diplomaat en auteur van diverse archeologische en geologische werken, schreef er ooit over: “Ze stijgen geïsoleerd op als rotsen in de zee” en dat is een treffende omschrijving. De heuvels (300-600 meter hoog) ontstonden zo’n 34 miljoen jaar geleden door vulkanische activiteiten en hebben zich in de loop van de tijd tot een intrigerende regio gevormd waar wijnbouw floreert en vele, vooral Duitse, toeristen zich tegenwoordig laten verwennen in allerlei resorts in o.a. Montegrotto Terme en Abano Terme.

Historie, natuur en gastronomie
Al vele eeuwen mogen de Colli Euganei zich verheugen in de belangstelling van vele bezoekers, sommigen van hen op zoek naar helende thermale baden, anderen naar de wijnen die hier al duizenden jaren worden gemaakt. De regio is vernoemd naar de oorspronkelijke bewoners, de Euganei (εὐγενής/eugenēs is Grieks voor ‘goed geboren’), waarschijnlijk verwant aan de Ingauni
uit de Middellandse Zeekust in Ligurië en volgens Plinius de Oudere ook verwant aan de Stoni’s uit Trentino. In de 15 gemeenten die de regio telt, wijzen diverse monumenten op de rijke geschiedenis van de Colli Euganei. Bij Arquà Petrarca bijvoorbeeld (vernoemd naar de middeleeuwse dichter Petrarca die hier zijn laatste levensjaren doorbracht), zijn resten gevonden van een dorp uit 2000 v.Chr. In Este, vernoemd naar de rivier de Adige (Latijns: Athesis) die hier tot de 6e eeuw stroomde en ooit de hoofdstad van de pre-Romeinse Veneti (maar verwoest door Attila de Hun) vinden we talloze historische kunstwerken, monumentale villa’s en het Castello Carrarese met een tuin uit de 14e eeuw. Wie van tuinen houdt, kan ook terecht in de barokke tuin ‘klein Versailles” in Valsanzibio met o.a. tientallen beelden van Luigi Bernini, de broer van… Het regionale park met zijn vele heuvels omvat valleien, bossen (kastanje, steeneik en acacia), vele wijngaarden en een speciale cactusvijg die aangeeft dat het er zonnig en warm is. De combinatie van een groeizaam klimaat en een vruchtbare vulkanische bodem staat garant voor een mooie biodiversiteit; zo telt de regio zelfs meer dan 1400 verschillende plantensoorten. En voor wie geïnteresseerd is in de historische lokale culinaire specialiteiten: vergeet dan de stracotto d’asino (stoofpot van ezel), musso con polenta (ezel met polenta) en de brodo di giuggiole niet.

Wijnbouw
In de oudheid waren het de Romeinen die al wijnbouw ontwikkelden in de Colli Euganei, maar de huidige successsen zijn vooral toe te schrijven aan de Venetianen die er o.a. de Moscato aanplantten en graaf Augusto Corinaldi die de introductie van verschillende Franse druivenrassen voor zijn rekening nam. In de 20e eeuw kwam er een einde aan de grootschalige mijnbouw in de regio en richtten steeds meer mensen zich op de moderne wijnbouw, o.a. dankzij initiatieven van Franco Zanovello (Ca’Lustra). Waar grote delen van Italië zich specialiseren in lokale druivenrassen, dankt de Colli Euganei zijn populariteit vooral aan internationale. Van de ca 3000 ha aan wijngaarden is een groot deel beplant met zowel cabernet sauvignon als -franc, merlot, syrah en carmenère. Nog altijd treffen we er de traditionele aanplant aan met afwisselende rijen met verschillende druivenrassen in 1 wijngaard, maar wijngaarden die qua aanplant meer zijn toegespitst op de diverse microklimaten komt steeds meer voor. Hellingen (variërend van 45 tot 400 meter hoog) met een noordelijke expositie voor wit met o.a. de serprino en moscato en zuidelijke hellingen voor rood van o.a. de zogenaamde Bordeaux rassen. De seprino (lokale naam voor de glera) is met bijna 450 ha de meest aangeplante witte druif, gevolgd door de moscato bianco (170 ha), moscato giallo (270 ha) en in mindere mate de garganega, tai/Friulano, pinot bianco, chardonnay en Manzoni bianco. Bij de blauwe druivenrassen is merlot koploper met circa 500 ha, met ook ruime aanplant cabernet sauvignon (275 ha) en cabernet franc en/of carmenère (230 ha) en raboso. Interessant is de toenemende aandacht voor nieuwe druivenrassen, zoals de cabernet volos bij Ca’ Avignone. Het potentieel van de Colli Euganei ligt op een productie van circa 25 miljoen flessen, maar schommelt momenteel rond de 3,5 miljoen flessen per jaar; ruimte genoeg voor een verdere ontwikkeling dus. Die ontwikkeling wordt overigens gestimuleerd door twee organisaties: het Consorzio Vini Colli Euganei en de Enoteca Strada del vino Colli Euganei, gevestigd in een deel van de 16^e eeuwse Villa dei Vescovi. Samen benadrukken ze de unieke identiteit van de Colli Euganei met hun specialiteit de Fior d’Arancio en wereldse wijnen van internationale druivenrassen met een Italiaans accent.

Druiven en wijnen:
Specialiteit in de regio zijn wijnen van de moscato giallo, één van de vele varianten uit de moscato-familie. De giallo onderscheidt zich door aroma’s van de bloesem van oranje citrusvruchten, zoals sinaasappel en mandarijn, naast aroma’s van salie of abrikoos en minder peer, lychee en witte perzik zoals in de moscato bianco. Van oudsher worden er als zacht sprankelende zoete wijnen van gemaakt, maar tegenwoordig steeds meer droge en tevens ‘orange’ en ‘pet nat’. In 2010 wist de Colli Euganei Fior d’Arancio zich vanuit de algemene Colli Euganei DOC tot een eigen DOCG te ontwikkelen, gebaseerd op het unieke karakter van de wijn. De DOCG betreft zowel stil als mousserend en zoet (passito) van minimaal 95% Moscato Giallo. De meeste wijnen vallen onder de DOC Colli Euganei (1969) die ruimte biedt aan zowel rood als wit, droog als zoet en stil als mousserend van vele druivenrassen. M.b.t. de rode wijnen valt het op dat als ‘cabernet’ is vermeld, de wijn kan zijn gebaseerd op zowel minimaal 85% cabernet franc, cabernet sauvignon en/of carmenère, ondanks het feit dat deze laatste eigenlijk geen cabernet is (maar wel verwant). Dit gedoogbeleid stamt nog uit de tijd dat er nog geen sprake van een duidelijk onderscheid, zoals we ook aantreffen in de Abruzzo waar een Trebbiano d’Abruzzo ook van/met bombino bianco mag zijn gemaakt.

Interessante producenten
Tijdens de reizen en workshops werden vele wijnen geproefd van diverse wijnhuizen, sommigen bekend, anderen nog niet. Nieuw voor mij was bijvoorbeeld Ca’ della Vigna, een klein, biologisch werkend wijnhuis, eigendom van Catia Bolzonella en haar partner Willem Brouwer, een Nederlandse architect. Met zeer veel genoegen proefde ik hun wijnen en ik heb begrepen dat ze sinds kort ook de Nederlandse markt opgaan via Alto Vino/Vino e Vetro. Zeer interessant zijn hun Moscato giallo’s, zowel de zoete als de droge, met een speciale vermelding voor hun ‘pet nat’. Ook zeer goed bleken de wijnen van Il Mottolo (mooie Vi Nànima, Carmenère), Ca’ Avignone (geweldige 3 Tinto, zowel de annata als de riserva), Il Filò delle Vigne en Vignalta, deze laatste waarschijnlijk de bekendste uit de regio, mede dankzij hun erg fraaie Gemola (70% merlot met 30% cabernet franc). Eveneens vermeldingswaardig zijn de toegankelijke wijnen van La Costa en Montegrande, smaakvolle van Vigna Roda en biologische van La Chiesetta.

Deel dit bericht:

VINI D’ABRUZZO ON TOUR

8 februari 202325 januari 2023

VINI D’ABRUZZO ON TOUR

Overzichtsproeverij met wijnen van producenten uit de Abruzzen voor professionals (pers, handel en horeca) en particulieren.

Eind vorig jaar werd de Italiaanse regio Abruzzo verkozen tot “Wijnregio van het Jaar” door het Amerikaanse wijnmagazine “Wine Enthusiast”. Geen toeval, want de Abruzzen weet zich steeds meer te onderscheiden als regio met unieke kwaliteitswijnen. Lang bewoog de streek zich in de schaduw van naburige wijngebieden, maar de laatste jaren staat ze wereldwijd in het middelpunt van de belangstelling. Iconische wijnhuizen als Valentini, Emidio Pepe en Masciarelli kregen gezelschap van diverse andere domeinen aan de top en samen bevestigen ze het enorme potentieel van de regio.

Op maandagmiddag 20 februari 2023 kunnen professionals en particuliere liefhebbers in het Hilton Hotel te Rotterdam nader kennis maken met diverse wijnhuizen die er een mooie variatie aan wijnen zullen presenteren. Een aantal is al vertegenwoordigd in ons land, anderen zoeken naar nieuwe Nederlandse handelspartners.

De volgende producenten zijn in het Hilton te Rotterdam aanwezig of vertegenwoordigd.

Agriverde*
Barone Cornacchia
Bossanova*
Cantina Frentana
Cantine Mucci
Colle Moro*
Masciarelli
Mazzarosa
Orefice Vini*
Pasetti
Pigliacampo*
Valori
Vigneti Radica

* Nog niet geïmporteerd in Nederland

Voorafgaand aan de doorlopende proeverij begeleidt Italië-specialist Fred Nijhuis een seminar gericht op de bijzondere aspecten van de Montepulciano d’Abruzzo, één van de beroemdste Italiaanse wijnen. Deze zittende proeverij is voorbehouden aan professionals (pers, handel en horeca) en er zijn slechts 30 plaatsen beschikbaar. Na afloop kunnen de deelnemers ook gebruik maken van een lunchbuffet.

Vanaf 13.00 uur is de zaal open voor meer professionals en vanaf 15.00 uur zijn ook particuliere liefhebbers welkom; leden van wijnclubs (zoals de Verenigde Vinologen Nederland en het Nederlands Wijngilde) hebben voorrang bij de aanmelding.

Deelname is gratis, maar een voorafgaande aanmelding is verplicht. Er is ruimte voor maximaal 100 deelnemers in totaal.

Voor aanmelden via deze site, klik hier.

Programma:

10.00-10.30: Ontvangst en registratie deelnemers seminar
10.30-12.00: Seminar voor geregistreerde professionals door Fred Nijhuis
12.00-13.00: Buffet lunch, exclusief voor deelnemers aan het seminar
13.00-15.00: Doorlopende proeverij voor professionals (pers, handel en horeca)
15.00-17.00: Doorlopende proeverij ook open voor particuliere liefhebbers; leden wijnclubs hebben voorrang bij de inschrijving

VINI D’ABRUZZO ON TOUR: initiatief van Consorzio di Tutela dei Vini d’Abruzzo ism Nijhuis Consultancy & Services en Michèle Shah.

Bulgarije; onbekend, onbegrepen, ondergewaardeerd.

30 december 202229 december 2022

Dossier Bulgarije; het historische, maar veelal onbekende, onbegrepen en ondergewaardeerde wijnland.

De laatste jaren kom ik met een zekere regelmaat in Bulgarije, waar ik me dan met genoegen laat verrassen door geweldige wijnen van getalenteerde wijnmakers uit dit historische wijnland.

In het zuidoosten van Europa, grenzend aan Roemenië, Servië, Noord-Macedonië, Griekenland en Turkije, ligt het historische wijnland Bulgarije. Met iets meer dan 110.000 km² is het ruim 2,5 keer zo groot als Nederland, maar het telt minder dan de helft van het aantal inwoners. Een kwart van 7 miljoen Bulgaren woont in de hoofdstad Sofia en dit aandeel neemt alleen maar toe. Andere belangrijke steden zijn Varna, Roese, de havenstad Boergas en Plovdiv, deze laatste in 2019 niet zonder reden de culturele hoofdstad van de EU. Naast een ongekend rijke historie en veel natuur, vinden we er een enorm potentieel voor geweldige wijnen dankzij een nieuwe generatie zeer getalenteerde (vaak vrouwelijke) wijnmakers. Naar aanleiding van enkele bezoeken en workshops voor o.a. de Verenigde Vinologen Nederland, een redelijk uitgebreid dossier over dit fascinerende wijnland.

Geschiedenis Bulgarije:
In de rotsformatie Belogradchik met het fort Kaleto en de grotten Magura en Kozarnika, zijn de oudste overblijfselen (incl. muurschilderingen) gevonden van de moderne mens in Europa en ze duiden op bewoning die zeker 45.000 jaar teruggaat. De regio rond het huidige Plovdiv werd al zeker 8000 jaar geleden bewoond en de stad zelf werd al 6000 jaar geleden genoemd. Daarmee is Plovdiv de 2^e oudste stad in Europa na Athene en behoort het tot de top 10 van oudste steden ter wereld, een ranglijst aangevoerd door Damascus dat 11.000 jaar oud is. Van circa 2000 tot 500 v.Chr. heersten de Thraciërs en zij lieten naast prachtige monumenten verschillende gouden schatten na die tot de grootste en mooiste ter wereld behoren. Ondanks overheersingen door o.a. de Perzen, Byzantijnen, Turken en Russen, heeft Bulgarije altijd zelfstandig willen zijn. Dat leidde in de geschiedenis o.a. tot het uitroepen van het 1^e en 2^e Bulgaarse Rijk, in 1908 tot een Onafhankelijk Koninkrijk onder koning Boris III en uiteindelijk in 1989 tot de huidige Democratische Staat.

Wijnbouw, geschiedenis:
Aangenomen wordt dat de Thraciërs historische druivenrassen als de Pamid al 6000 jaar geleden gebruikten voor wijn die o.a. werd ingezet tijdens godsdienstige rituelen om de Goden te kunnen bereiken. Zagreus (de Griekse God Dionysos) werd door de Thraciërs aanbeden als God van wijn en blijheid. Zowel Homerus als Plinius de Ouderen schreven over Bulgaarse wijnen en ook in de eeuwen daarna was wijn een onderdeel van de Bulgaarse cultuur, getuige een afbeelding waarop de Bulgaarse monarch Khan Krum wijn drinkt uit schedel Byzantijnse Keizer Nicephorus I en verhalen van de Franse ridder Gofrois de Villardouaine over excellente wijnen uit Assenovgrad. In de 18^e eeuw nam de productie sterk toe en werd Bulgaarse wijn in aanzienlijke hoeveelheden geëxporteerd. Rond 1919 is het wijngaardareaal echter afgenomen van 100.000 tot 45.000 ha, het gevolg van de phylloxera-ramp die heel Europa teisterde. Grootschalige initiatieven daarna leiden tot het herstel van de wijnbouw en in 1938 is het weer op het pre-phylloxera niveau. Vanaf dat moment neemt de productie nog verder toe door de nationalisatie en industrialisatie van de wijnbouw onder het communistisch bewind (Vinprom) en de focus op export naar Rusland en landen van het Oostblok. Dat is ook de tijd dat diverse nieuwe druivenrassen worden ontwikkeld, primair gericht op hoge productie. In 1980 telt Bulgarije 200.000 ha aan wijngaarden en is het de 2e grootste wijnproducent ter wereld. Lage productiekosten, hoge opbrengsten en gulle subsidies van de Bulgaarse overheid zorgen ervoor dat Bulgaarse cabernets en merlots in veel Europese supermarkten aanwezig zijn en de Bulgaarse Cabernet Sauvignon van Sainsbury’s is dan zelfs meest verkochte wijn in het Verenigd Koninkrijk.

Wijnbouw, renaissance
Door het einde van het communistisch bewind, start rond 1990 de privatisering van grondbezit en vindt een omslag plaats van een nationale wijnindustrie met grote coöperaties naar kleine private ondernemingen. Probleem is dat de meeste wijngaarden nu veel eigenaren hebben; in Bessa Valley zijn de 300 ha aan wijngaarden in bezit van circa 600 eigenaren en Castra Rubra onderhandelt zeker 3 jaar met meer dan 1000 eigenaren om uiteindelijk 200 ha te kunnen kopen. Het goede nieuws is dat er een nieuwe generatie wijnmakers opstaat die gericht is op kwaliteit en eigen druivenrassen. Ze experimenteren met allerlei druivenrassen, blends en vinificatie, inclusief pet-nat, orange wines, gebruik cementen ei-vormige gistingstanks en anfora’s, gesteund door projecten van de Bulgaarse overheid en buitenlandse investeringen door o.a. Miroglio, Bessa Valley, Midalidare en Eolis. Diverse onderzoeken i.s.m. de Universiteit Plovdiv en kwekers als Guillaume (F) en Rauscedo (It) zorgen voor beter plantmateriaal (inclusief wortelstokken) en activiteiten zoals de wijnbeurs DiVino, de Nationale Wijndag (14 februari) en de Mavrud day (26 oktober), brengen Bulgaarse kwaliteitswijn onder aandacht van de eigen bevolking.

Wijnbouw, heden
Het wijngaardareaal in Bulgarije neemt nog steeds af, hoewel ook nieuwe wijngaarden worden geregistreerd. Veel wijngaarden (tot wel 1/3 van het totaal) voor tafeldruiven en bulkwijnen worden niet of nauwelijks geoogst of herplant met andere druivenrassen. Bijna 2/3 van alle wijngaarden is bestemd voor rode wijn, 1/3 voor wit, maar qua productie houden rood en wit elkaar in evenwicht, dankzij de hogere opbrengst van witte druiven. Het aantal producenten neemt wel toe, in 2018 stonden 268 producenten geregistreerd, in 2019 waren dat er al 282 en er komen er jaarlijks verschillende nieuwe bij. In dit kader is het vermeldings- en bewonderingswaardig dat zo’n 47% van alle wijnmakers vrouw is en dat de Bulgarian Union of Oenologists 85 vrouwen telt t.o.v. 81 mannen.
Hoewel de meeste Bulgaren nog gewend zijn aan lokale zoetere wijnen met de nodige alcohol (‘in de provincie’ is de keuze meestal: wit of rood, waarbij druivenras, producent, jaar of herkomst geen enkele rol van betekenis spelen), is de verkoop van de eigen kwaliteitswijnen laatste jaren met zo’n 15% gestegen. Geëxporteerd wordt er nog altijd, gemiddeld 60 miljoen liter, maar met een prijs van amper € 1,20 per liter is dit niet echt indrukwekkend te noemen; de belangrijkste exportmarkten zijn het VK, Polen en Zweden en in toenemende mate Afrika en Rusland. De export van wijnen in de hogere kwaliteitsregionen blijft over het algemeen beperkt, met enkele fijne uitzonderingen.

Wijnbouw, wetgeving
In principe was er vroeger al sprake van duidelijk te onderscheiden regio’s met een eigen identiteit (zoals Struma), maar de ontwikkeling van unieke subregio’s is vertraagd door grote bedrijven die druiven overal kopen, merkwijnen verkopen en geen belang hebben bij specifieke herkomstbenamingen. Om deze reden werden de 5 regio’s die in 1960 nog werden onderscheiden, in 2005 verdeeld over slechts 2 PDI’s (PDI=BGA): Danube en Thracische vlakte. Formeel worden ook 52 PDO’s (PDO=BOB) onderscheiden, maar deze nemen nog geen 2% van de totale productie voor hun rekening (ter vergelijking in Piëmonte is dat 98%). Bureaucratie en oppositie van grote bedrijven stimuleren het gebruik van PDO’s niet bepaald; het kostte Miroglio zeker 4 jaar om zijn wijn als PDO Nova Zagoro op de markt te mogen brengen. Voor de rest zijn erg weinig specifieke regels t.a.v. druiven of vinificatie; voor een Reserve geldt een lagering van 6-18 maanden in hout en 6 in fles.

Wijnbouw, toekomst
Met veel interessante, eigen druivenrassen, een stabiel aanbod van goede authentieke én meer internationaal georiënteerde wijnen, nieuwe initiatieven van jonge (vrouwelijke) wijnmakers, lage kosten van land en arbeid en nationale (lees: Europese) steun, mag de toekomst van de wijnbouw beslist veelbelovend worden genoemd. Maar……, er zijn nog genoeg obstakels die extra aandacht behoeven. Er is nog altijd een overschot aan druivenrassen dat gericht is op kwantiteit of anderszins weinig onderscheidend is (de zoveelste cabernet of merlot) en dat in combinatie met een gebrek aan identiteit, samenwerking en communicatie (taal – България) belemmert de ontwikkeling van de Bulgaarse handel. Slechts een handvol professionals in de wijde wijnwereld kent de kwaliteiten van Bulgaarse kwaliteitswijnen en dus ontbreken ze vrijwel overal in de kelders van de betere restaurants of particuliere connaisseurs. De individuele initiatieven van verschillende wijnbedrijven zijn goed en belangrijk, maar een structurele aanpak op het gebied van communicatie en educatie is noodzakelijk. Evenementen als de Divino-beurs, National Wine Day en Mavrud Day zijn een goede start, maar aandacht in de internationale pers en van gerespecteerde professionals (sommeliers, importeurs en retailers) is voor iedereen belangrijk en zeker noodzakelijk voor een (opnieuw) opkomend wijnland als Bulgarije. In Bulgarije zelf groeit de interesse voor de eigen wijncultuur en Sofia is steeds rijker aan winebars/enoteca’s die zich primair richten op ambachtelijk werkende boutique wijnhuizen. Erg aangenaam waren de bezoeken aan Vino Orendo Wine shop en de gloednieuwe WG/Wine Generator van Julia Kostadinova, een autoriteit op het gebied van Bulgaarse wijnen en lang verbonden aan het wijnblad Divino en hun gelijknamige wijnbeurs.

Belangrijke producenten/wijnmakers
Zoals aangegeven, er zijn al de nodige producenten die het verschil maken en laten zien waarom Bulgarije een wijnland met een ongekend potentieel is. Hieronder, in alfabetische orde, enkele van de meest opvallende:

Ahinora met o.a. een fijne Dulcis in Fundo van SEO/oenoloog Antoaneta Genova
Angelus (opgericht in 2010 CEO Tsvetomilla Georgieva); in 2022 werd 76% van de aandelen gekocht door Purcari uit Moldavië.
Bendida Winery, met eigenaresse/wijnmaker Elizabet Porteva, een veelbelovend talent met zeer interessante wijnen.
Bessa Valley, project van graaf Stephan von Niepperg, eigenaar 6 domeinen in Bordeaux en Karl-Heinz Hauptmann met wijnmaker Marc Dworkin. Kunnen relatief gemakkelijk biologisch werken dankzij een droog microklimaat.
Borovitza; opgericht door Ogy Tzentanov (U2016) pionier Bulgaarse wijnbouw na carrière als
bio-chemicus bij o.a. producenten van bulkwijn. Experimenteerde op eigen wijnbedrijf in
nationale park Belogradtsjik met allerlei inheemse en internationale druivenrassen en
Zijn Dux (CS & Merlot, 5 jaar gerijpt in gebruikte barriques) behoort tot de allerbeste wijnen uit Bulgarije.
Bratanov, wijnmaakster Maria Stoeva, in Frankrijk opgeleid.
Castra Rubra (Telish) in zuiden Sakar Bergen, eigenaar Jair Agopian, consultant Michel Rolland. Na faillissement eigenaar CC/KTB bank toekomst onduidelijk.
Chateau Burgozone, investeerde veel in onderzoek van de bodem i.s.m. kweker Guillaume (F); plantte o.a. marselan aan.
Dalakov Kvevri, consultant Nikolay Dalakov / Better Half Garage Wines.
Damianitza (Philip Harmandjiev, uitgever)
Deuce met o.a. een leuke Mavrud Blanc
Domaine Boyar, een van de bekendste en grootste wijnbedrijven, gericht op de internationale markt o.l.v. vrouwelijke wijnmaker Kapka Georgieva.
Dragomir, met o.a. een fenomenale Rubin (wijnmaker Konstantin Stoev)
Eolis (Zwitsers eigendom, biodynamisch)
Georgiev/Milkov, veel nieuwe initiatieven, waaronder een erg leuke Pet Nat Funky Mavrud
Katarzyna, sinds 2005; 365 ha aan wijngaarden in grensgebied met Griekenland.
Korten Wines (oenoloog Kapka Georgieva)
Libera, kleine producenten met o.a. aangename orange-wijn van de keratsuda
Logodaj, Strumavallei (beïnvloed door zijn tijd in Pomerol)
Malkata Zvezda, in Zuid Sakar, eigenaren tandarts en een zakenman
Medi Valley met wijnmaker Stoycho Stoev
Midalidare van Eugene Yusupov uit Kazachstan
Miroglio (Eduardo), Italiaanse textielmagnaat, investeerde in 2002 22 miljoen euro in de regio Elenovo na bodemonderzoek; wijnmaker is Desislava Baicheva i.s.m. consultants Marco Monchiero en Alberto La Rosa. Biologisch sinds 2013, ook eigenaar wijndomein La Carretta in Piëmonte.
Orbelus, biologische gecertificeerd
Rumelia, eigendom van textielfabrikant Merul
Rossidi, Edward Kourian, i.s.m. wijnmaker Petar Georgiev, beschouwd als misschien wel het meest getalenteerde team in Bulgarije.
Santa Sarah van Ivo Genowski
Terra Tangra van Emil Raychev, voorheen teler van groenten
Varbanov, project van concertpianist Ivo Varbanov, maakt rijke internationaal gestileerde wijnen; zijn Rosé (Ceci nes’t pas un Rosé) vind ik één van zijn meest interessante wijnen.
Villa Melnik, specialist op het gebied van Melnik
Villa Yustina met o.a. een mooie Monogram Cabernet sauvignon
Yamantiev met mede-eigenar en wijnmaker Ivana Yamantieva
Zagreus Winery (wijngaarden sinds 1998, wijnhuis werd in 2022 voltooid)
Zelanos, eigenaar Reni Slavova, wijnmaker Svetla Roshleva

Terroir
Door het midden van Bulgarije (van west naar oost) loopt het Balkangebergte dat uiteraard zijn invloed heeft op zowel de bodem als het klimaat. Daarnaast is de Danube/Donau van groot belang, ook omdat deze rivier vruchtbare afzettingen (veel löss) heeft gebracht in diverse regio’s, zoals ook de Iskar, Maritsa en Struma dat hebben gedaan. In het noordoosten van Bulgarije treffen we het vruchtbare plateau Dobroedzja aan, in het zuiden nog het Rodopegebergte en in het westen de Moesala, de hoogste berg van Bulgarije en zelfs het hele Balkanschiereiland. Qua klimaat hebben ook de Middellandse en de Zwarte Zee hun invloed op de terroir in Bulgarije. Er worden over het algemeen twee klimaten onderscheiden; in het noord een Midden-Europees landklimaat met hete zomers (35°C) en koude winters (-25°C) en ten zuiden van het Balkangebergte een mild Mediterraan klimaat, met gemiddeld 23°C in de zomer en +2°C in de winter. Langs de Zwarte Zeekust liggen de temperaturen in juli en augustus vaak rond (of boven) de 30°C. maar zeewind zorgt ook voor verkoeling, niet zelden tijdens onweer in de nachten. Warme wind vanaf zowel de Egeïsche- als de Zwarte Zee verwarmen luchtmassa’s in het binnenland, waar warme lucht dan opstijgt en een koele luchtstroom uit bergen op gang brengt. Door de luchtcirculatie rond de bergen en in de dalen uis er sprake van veel microklimaten. Bulgarije telt doorgaans 200 dagen zon per jaar en gemiddeld 600 mm neerslag (tot 1000 in de bergen).

Regio’s
In 1960 werd Bulgarije verdeeld in vijf verschillende wijnbouwregio’s en deze indeling wordt nog altijd aangehouden, ook al zijn er veel meer regio’s te onderscheiden. Ze komen vooralsnog niet of nauwelijks voor in de wetgeving t.a.v. geografische indelingen.

Donauvlakte/Noorden
Het noorden worden over het algemeen onderverdeeld in 3 subregio’s; de zuidelijke oevers van de Donau in het oosten, het centrale deel en de westelijke Donau vlakte. Het klimaat is hier gematigd continentaal met warme zomers en veel zonnige dagen. Circa 30% van alle wijngaarden liggen in de grote regio, met de Muscat Ottonel, Cabernet Sauvignon, Merlot, Chardonnay, Aligote, Pamid en de lokale Gamza als belangrijkste druivenrassen.

Zwarte Zee/Oost-Bulgarije
Ook hier 3 subregio’s; De noordelijke kust aan de Zwarte Zee, het binnenland en de zuidelijk kust aan de Zwarte Zee. De lange en milde herfst in de regio geeft een langer groeiseizoen dan elders in Bulgarije. De meeste wijngaarden (circa 30% van het totaal) zijn bestemd voor witte wijnen, veelal van Dimyat, Riesling, Muscat Ottonel, Ugni Blanc, Sauvignon Blanc, Traminer en Gewürztraminer.

Rozenvallei/Sub-Balkan
Een relatief klein gebied ten zuiden van het Balkangebergte in het midden van Bulgarije, verdeeld in 2 subregio’s; het westen en het oosten. Hier vinden we o.a. de Sungurlarevallei, beroemd om de rode wijn van de Misket. Verder wordt er gewerkt met Muscatel, Riesling, Rkatsiteli, Cabernet Sauvignon en Merlot.

Thracische laagvlakte/Zuid-Bulgarije
De belangrijkste wijnregio van Bulgarije (van 35% van alle wijn komt hier vandaan) met een centrale deel (laagland) en vooral de Sakar Mountains als interessante wijngebieden. Er heerst een gematigd continentaal tot Mediterraan klimaat met bescherming door het Balkan-gebergte tegen koude wind uit Rusland en voldoende neerslag en deze omstandigheden zijn zeer gunstig voor goede rode wijnen van o.a. Mavrud, Merlot, Cabernet Sauvignon, Muscat en Pamid.

Struma River Valley/Zuidwest Bulgarije
Kleine wijnregio in het zuidwesten van Bulgarije met o.a. de vallei van de rivier de Struma in deze historische regio grenzend aan Macedonië. De streek kent veel subklimaten waarin o.a. de Melnik (Shiroka melnishka loza), Cabernet Sauvignon, Merlot en Rubin goed gedijen.

Druivenrassen:
Bulgarije telt circa 100 inheemse druivenrassen, waarvan de Pamid, Misket, Dimyat, Gamza, Mavrud en Shiroka Melnishka loza al bekend zijn sinds de Thracische tijd. In het midden van de 20^e eeuw ging de aandacht vooral uit naar cabernet sauvignon en merlot voor de internationale markt. Sinds de eeuwwisseling weer meer aandacht voor de eigen druivenrassen en ‘nieuwe’ internationale. De volgende behoren tot de belangrijkste, uiteraard te beginnen met de Mavrud.

Mavrud
De ster van de Mavrud Day (een initiatief van de The Bulgarian Association of Wine Professionals – BAWP) en de oudste en meest aangeplant Bulgaarse blauwe druif. De naam is afgeleid van het Griekse woord voor zwart en de druif is dan ook diep gekleurd met veel tannine en hoge zuren. Onderzoek heeft aangetoond dat er in de loop van de eeuwen diverse varianten zijn ontstaan (met o.a. een andere dikte van de schil) waarvan diverse zijn/worden erkend als officiële klonen. De druif leent zich uitstekend voor verschillende typen wijn, niet alleen “gewoon” rood, maar ook als wit, rosé, stil en mousserend en opgevoed in RVS, eiken of qvevri. Tijdens de Mavrud Day (26 oktober) worden diverse activiteiten georganiseerd, dit jaar (2022) o.a. met presentaties van Caroline Gilby MW en Lambrin Topuzliev, deze laatste betrokken bij een project van de Union of Bulgarian Enologists om de unieke kenmerken van de Mavrud in kaart te brengen. Ook worden gedurende deze dag Mavrud Ambassadors benoemd, een eretitel voor mensen die bijdragen aan de promotie van de Mavrud, de nationale trots van Bulgarije.

Tijdens de laatste editie van de wijnbeurs DIVINO werd de Mavrud van Rossidi verkozen tot Wijn van het Jaar, gebaseerd op het pure, eigen karakter van de druif (en dus niet door vinificatie of veel houtgebruik) en daarmee de finesse en de doordrinkbaarheid van deze wijn.

Het nog even duren voor de Mavrud ook in Nederland een dergelijk bekendheid en status heeft. Tijdens het NK Blindproeven 2022 bijvoorbeeld, werd de Mavrud van Eduardo Miroglio door geen van de 100 proevers herkend/benoemd. Er is dus nog wat werk aan de winkel… 😉

Bouquet/Buket
Blauwe druif, kruising Pinot Noir en Mavrud; hoge zuren.

Dimyat
Meest aangeplante witte inheemse druif. Al eeuwen in regio Zwarte Zee en zuiden. Hoge opbrengst, rijpt vrij laat, koperkleurige bessen rond de oogst, aromatisch. Veel gebruikt voor rakia (Bulgaarse cognac) en orange wines. Kruising Coarna Alba x Heunisch Weiss/Gouais Blanc).

Gamza (alias Kadarka/Cadarca, Cherna Gizca, Skadarka, Mekish, Čeereshka).
Blauwe druif, lastig in de wijngaard, rijpt laat, gedijt goed in koeler klimaat.
Wellicht vernoemd naar dochter middeleeuwse landheer in noordwest Bulgarije. Veel aangeplant maar beperkt potentieel; wordt steeds meer leuke, onschuldige rosé van gemaakt.

Gergana
Witte druif, kruising uit 1956 Dimyat x Muscat Ottonel; o.a. bij Tsarev Brod

Muscat Ottonel
Kruising Chasselas x Muscat (Précoce) de Saumur/Muscat d’Eisenstadt/Ingram’s Muscat?

Kailashki Misket/Kailashki Muscat
Laat rijpende kruising Hamburg x Vilar Blanc.

Kerazuda / Keratsuda
Inheemse witte druif in zuidwesten in dal Struma rivier; weinig zuren. Kerazuda/ Keratsuda is Grieks voor ‘meisje’.

Koroko (alias Berbecel en 71 andere synoniemen)
Oude variëteit, o.a. gebruikt door Yalovo

Markovski Misket
Kruising (Terre Promesa x Muscat Ottonel) x Muscat Ottonel

Melnik
Blauwe druif, rijpt laat, vernoemd naar gelijknamige stadje in zuidwesten Bulgarije.
Twee klonen bekend:
– Shiroka Melnishka loza / Shiroka Melnik / Broad Leaved Melnik
Rijpt moeilijk, zelfs in desunny Struma Valley. De Shiroka Melnishka Loza was een persoonlijke favoriet van Winston Churchill, kocht jaarlijks 500 liter.
– Melnik 55 / Early Melnik / Ranna Melnishka
In jaren ‘60 ontwikkeld (kruising Shiroka Melnik, Valdiguié, Durif, Jurançon en Cabernet Sauvignon); rijpt wat vroeger en geeft meer fruitige aroma’s en zachter tanninestructuur

Melnik 1300
Kruising Shiroka Melnik x Saperavi uit 1963; vernoemd naar 1300-jarig bestaan Bulgarije in 1981.

Misket Cherven/Red Misket
Oude Bulgaarse druif met roze kleur. Aliasssen: Ružica, Tarnova, Blauwe Temenuga, Romashtina, Sungurlar misket)

Pamid
Inheemse rode druif zonder al te veel potentieel; vooral volume

Rubin
Kruising Syrah x Nebbiolo uit 1944. Vooral in regio Struma River Valley, in het zuidwesten. Veel suikers maar verliest snel zuren; over bewaarpotentieel verschillen de meningen.

Ruen
Blauwe druif, kruising Broad Leaved Melnik Vine x Cabernet Sauvignon, erkend in 1964. Vooral in zuidwestelijke deel Bulgarije op vlakte rivier Struma.

Sandanski Misket
Witte druif, kruising Muscat x Shiroka Melnishka.

Tamyanka (alias Tamjanika/Temjanika)
Vroeg rijpende witte druif uit Midden-en Oost-Europa; relatief lage zuurgraad; variant Muscat blanc à petit grains

Vrachanski Misket
Oude witte Bulgaarse druif

Ook aangeplant:
Bolgar, Shiroka, Zarchin, Afrodita, Aheloj, Armira, Brestovitsa, Cherna Perla, Chernomorski Brilyant, Chernomorski Eleksir, Diana, Druzhba, Dunav, Evmolpiya, Hebros, Hybrid 42/82, Hybrid 52/41, Hybrid 53/12, Hybrid 53/7, Hybrid VI-4, Kamchiya, Kondarev, Kondarev 6, Kondarev 10, Lyubimets, Maritsa, Mavrud Kuklenski, Mechta, Melnishki Rubin, Misket Plevenski, Misket Rusenski, Misket Sandanski, Misket Sungurlarski, Misket Trakijski, Misket Varnenski, Nadezhda, Naslada, Orfej, Plovdivska, Malaga, Pomorijski Biser, Prista, Pyrvenets, Ranna Melnishka, Ranno bez seme, Riesling Bulgarian, Rubin, Rusalka, Rusalka cl.1, Rusalka cl.3, Rusensko bez seme, Rusensko Edro, Ryahovo, Siyana, Sredets, Super ran Bulgar, Ticha, Trakijska Slava, Velika, Veren, Vita, Cabernet Sauvignon cl.R5, Chardonnay cl.6/24, King Ruby, Merlot cl. ENTAV 181, Michele Palieri en Pinot Noir cl.ENTAV 115

Het brede aanbod aan microklimaten, druivenrassen en nieuwe talenten en hun initiatieven leveren een breed scala aan zeer interessante wijnen op waarvan een fraaie selectie werd geproefd tijdens de diverse workshops, zoals:

Aya Estate Gallery, Ott1l, Orange Muscat Ottonel, 2021
Ayano Broad Leaf Melnik/Shiroka Melnischka Loza, Thracische Vallei, 2018
Balar, К3 Merlot Cabernet sauvignon, 2016
Bononia, Istar, Vrachanski Misket, 2021
Bononia, Gomotartzi, Gamza, 2021
Bononia, Gomotartzi, Gamza, Danube Plain, 2021
Bratanov, Syrah Elitsa, Private Reserve, 2016
Bratanov, Red Blend, South Sakar Hills, 2017
Chateau Burgozone, Tamyanka, PGI Danude Plain, 2021
Chateau Burgozone, Marselan, Danube Plain, 2019
Edoardo Miroglio, Mavrud Reserve, Elenovo Nova Zagora, Kara Dere, 2018
Edoardo Miroglio, Mavrud, Prometheus, PDO Nova Zagora, 2020
Georgiev/Milkov, Pet Nat Funky Mavrud, 2021
Georgiev/Milkov, Mavrud Novi Izvor, Thracische Vallei, 2020
Ivo Varbanov, Syrah-Viognier, 2018
Ivo Varbanov, Ceci nes’t pas un Rosé, 2019
Koser, Kapaklia Merlot, Sakar Mountains, 2021
Koser, Masteyra, Dessert Red Wine, 2019
Libera, Orange Keratsuda, Thracische Vallei, 2020
Libera, Melnik 55, Struma Valley, 2021
Logodaj, Melnik Prime, Grand Reserve, Struma Valley, 2017
Logodaj, ancestral method sparkling broad Leaf Melnik
Manastira winery, Mavrud Reserve, Thracische Vallei, 2018
Manastira winery, Rosé Mavrud, Thracische Vallei, 2021
Midalidare, Sparkling Classic Brut, 2018
Midalidare, Notas Bene, Mogilovo vineyard, 2020
Prisoe, Signature Cabernet sauvignon, Danube Plain PGI, 2019
Prisoe, Signature Chardonnay, Danube Plain PGI, 2021
Rossidi Mavrud, Thracische Vallei, 2019
Rossidi, Rubin Nikolaevo, Thracische Vallei, 2019
Tsarev brod, Gergana, Metodo Classico Reserva Brut, 2019
Tsarev brod, Gergana still, Danube Plain PGI, 2021
Varbovka Winery, Native, Kaylashki Misket, 2021
Varbovka Winery, Young Gamza, 2022
Villa Melnik, Aplauz, Melnik 55 Reserva, Thracische Vallei, 2019
Villa Melnik, Aplauz, Shiroka Melnik Reserva, Thracische Vallei, 2018

Voor meer informatie over de Bulgaarse wijnbouw, zie o.a.

www.bawp.bg

www.mavrudday.com

ProEx.Wine

Fred Nijhuis

Your favorite Dutch wine writer

NCS werkt graag samen met:

Colli Berici

Colli Berici; Spaans en Frans met een Italiaans accent.

Deel dit bericht:

Colli Euganei

Colli Euganei, daar waar de wereld Italië ontmoet...

Deel dit bericht:

VINI D’ABRUZZO ON TOUR

VINI D’ABRUZZO ON TOUR

Deel dit bericht:

Bulgarije; onbekend, onbegrepen, ondergewaardeerd.

Dossier Bulgarije; het historische, maar veelal onbekende, onbegrepen en ondergewaardeerde wijnland.

Deel dit bericht:

Over NCS

Navigatie