4 januari 2024 – Fred Nijhuis

Ca' del Bosco, de ultieme bubbel?

Champagne?
Ook de afgelopen feestdagen kreeg ik weer Champagnes voorgeschoteld waarvan ik me afvroeg waarom al die matige kwaliteit zoveel geld moet kosten. Ook in restaurants worden vaak twijfelachtige Champagnes geschonken alsof het de mooiste mousserende wijnen ter wereld zijn. In de folders van de diverse supers en slijterijen afgelopen december weer veel schuimende bulkmeuk van grote merken voor 4, 5 of zelfs 6 tot 7 tientjes uit een streek waar veel te weinig echte kwaliteit gebotteld wordt. In andere gebieden liggen de kwaliteitseisen niet zelden hoger en de prijzen veelal lager. Wat mij betreft is Champagne alleen op het gebied van marketing onovertroffen. In kwalitatief opzicht zijn er veel meer hele fraaie alternatieven uit andere streken en landen, uit Italië bijvoorbeeld.

Italiaans mousserend
Enige tijd geleden organiseerde ik een workshop Italiaans mousserend en man, wat een leuke, mooie, betaalbare bubbels proefden we toen. Variërend van kakelverse petnat tot gerijpte cuvées en van Piëmonte tot Campanië en uiteraard ook spectaculaire lambrusco’s en heerlijke prosecco’s. In dit kader verwijs ik ook met genoegen naar recente bevindingen van Guus van Otterloo over Italiaanse bubbels; lees hier zijn artikel over de DOC Alta Langa.

In mijn verhalen bundel “Er was eens een wijn…”, wijdde ik een verhaal aan een fenomenale Italiaanse mousserende wijn, de Annamaria Clementi van Ca’ del Bosco, zowel het verhaal als de wijn een eerbetoon aan moeders…

Puur en…
En nu we het toch over moeders hebben. Je hebt in de wijnwereld verschillende soorten puristen. Zij die blind vertrouwen op moeder natuur en haar alle ruimte geven om te doen wat ze moet of kan doen. Hun persoonlijke inbreng is tot een minimum beperkt (er is nu eenmaal enige menselijke hulp nodig om druiven uiteindelijk in een andere hoedanigheid in een fles te krijgen) en deze wijnen zijn dan ook als (bijna) ‘puur natuur’ te beschrijven. Ze bieden talrijke boeiende, natuurlijke aroma’s zoals die van rotte appels, open riool, azijn en/of dode beesten op sterk water, waarbij ik verwijzingen naar “erotische Champagne en kaviaar” verder achterwege zal laten. Ik wil uiteraard niemand beledigen…

Echt puur
Maurizio Zanella, oprichter van Ca’ del Bosco behoort tot een andere categorie puristen. Hij wil dat zijn wijnen zo puur mogelijk zijn, dat wil zeggen; zonder aroma’s die afwijken van het fruit of afleiden door de invloed van vervuiling in wijngaard of kelder. Hij wast zijn druiven voor ze gekneusd, geperst en vergist worden, gebruikt zorgvuldig geselecteerde (zelf ontwikkelde) gistculturen en beperkt het risico op ongewenste oxidatietonen door de wijnen in een zuurstofarme omgeving te bottelen. Wie de kelders bezoekt, kan niet anders dan constateren dat alles uiterst zorgvuldig wordt onderhouden en dat alle wijnen loepzuiver c.q. puur zijn.

Stijl en klasse
Toen ik Ca’ del Bosco zo’n 30 jaar geleden voor het eerst bezocht, was ik niet alleen onder de indruk van het gevoel van humor en dramatiek van Maurizio Zanella, maar ook van zijn wijnen, zijn fascinatie voor kunst én de ultieme beheersing van marketing. Bij de entree van het domein een poort waarin de visie van Zanella al meteen duidelijk worden; stijl en klasse zonder bescheidenheid. In de wijnen wordt dit aangevuld met ultieme kwaliteit, complexiteit en finesse, terwijl de kelder sinds enkele maanden de grandeur en positie van Ca’ del Bosco als producten met wereldfaam benadrukt. Deze bewieroking lijkt wellicht ‘ietwat’ overdreven, maar Zanella laat nu eenmaal weinig ruimte over voor kritische noten; aan alle details is gedacht en de wijnen zijn nu eenmaal voorbeeldig.

Dome
Om te laten zien dat het niet alleen maar oppervlakkige glitter en glamour is wat de klok slaat, organiseerde Zanella enige tijd geleden een memorabel moment naar aanleiding van de opening van een nieuw vormgegeven bezoekerscentrum. Gasten kunnen er nu kennis maken met de feiten, reden en visie achter de wijnen, de bodem, het klimaat, de druiven, de vinificatie én de wijnen, allemaal gevat in instructieve video’s en animaties. Een indrukwekkende ‘dome’ opgebouwd uit rustig rijpende flessen doet vermoeden dat alles wat er blinkt bij Ca’ del Bosco uit gouden bubbels bestaat, en in zekere zin is dat ook zo.

RS
Hoe indrukwekkend de kunst, de ultramoderne kelder en de nieuwe ruimten ook zijn, uiteindelijk gaat het om wat er in de fles zit. Soms hoor ik dat de reguliere Franciacorta (Cuvée Prestige) een relatief eenvoudige wijn is, en dat geeft direct aan dat het potentieel van deze wijn sterk ondergewaardeerd wordt. Ik proefde onlangs 2 bijzondere uitgaven van deze wijn, de Cuvée Prestige Edizione 30 en 37 RS Extra Brut, wijnen die na respectievelijk 173 (!) en 124 maanden werden gedegorgeerd. Het bleken wijnen met de inhoud, complexiteit, fraîcheur en jeugdigheid die zelden voor mogelijk worden gehouden voor wijnen die als ‘instapper’ worden beschouwd. Voor iedereen zouden alleen deze 2 wijnen al voldoende bewijs moeten leveren dat Ca’ del Bosco fenomenale bruisende wijnen maakt.

1980
Maar Zanella zou Zanella niet zijn als hij tijdens de inauguratie van de nieuwe ruimte ook niet een geweldige lunch (met o.a. lijster van het spit, een regionale specialiteit en nieuwe ervaring voor me) en een spectaculaire avond organiseerde met o.a. een wijn die elke nog resterende criticaster de mond snoert en bevestigt waarom Zanella ooit zei: “Ik maak geen Spumante, ik maak geen Franciacorta, ik maak Ca’ del Bosco!”. Als verrassing serveerde hij de AnnaMaria Clementi 1980 RS, in 2023 speciaal voor dit moment gedegorgeerd. Voor mij behoort deze tot de allerbeste en meest bijzondere wijnen die ik ooit geproefd heb. Ik ken diverse illustere, zeldzaam mooie Franse en Spaanse bubbels, maar de finesse, complexiteit en jeugdigheid (!) van deze wijn: WOW!

Voor iedereen die nader kennis wil maken met het fenomeen Ca’ del Bosco kan ik een bezoek van harte aanbevelen. Er is veel te zien, te beleven en…. te proeven.

Ca’del Bosco
Via Albano Zanella, 13
25030 Erbusco
Tel: +39 030 7766111
https://www.cadelbosco.com/

K’AVSHIRI, the best of all worlds

De afgelopen week heb ik weer eens hele hordes collega’s, opleiders, importeurs, wijnhandelaren en andere willekeurige voorbijgangers tot op het bot beledigd, omdat ze naar mijn (weinig bescheiden en sterk gekleurde) mening nog teveel in het verleden leven, de wijnwereld veel te eenzijdig benaderen en amper rekening houden met veranderingen in de samenleving. Velen houden zich nog altijd vast aan zinloze beoordeling van wijn in punten, zeuren eindeloos over absurde proefnotities of bedelven onschuldigen onder feiten of meningen die van nul en generlei belang zijn. Opleidingsinstituten menen wijnproeven te kunnen kwalificeren als een exacte wetenschap, achten het om volstrekt onduidelijke reden zinvol om wijnen met medium ++ te omschrijven, misleiden consumenten door ze aan te bieden wijnprofessional in 1 dag te kunnen worden en noemen afgestudeerden dipshits…. Wat me minstens zoveel verbaast (en irriteert) is dat aspecten als plezier, genieten en lekker worden gezien als een afwijking, terwijl dát voor mij juist essentiële waarden zijn.

Anders
Ik heb zeer veel respect voor mensen die het anders zien en doen, openstaan voor nieuwe wensen, afwijkende voorkeuren, grensoverschrijdende inzichten en daarmee…. kansen. Op 18 januari presenteerden de internationale, allround wijnprofessional Robert Joseph en de Georgische wijnmaker Vladimer Kublashvili hun project K’AVSHIRI nog vóór de presentaties tijdens Wine Paris en Prowein in Nederland, een ware wereldprimeur dus. Het bleek een inspirerende bijeenkomst, juist omdat ze hun nieuwe wijnen op een ‘andere’ manier benaderen. Onder de aanwezigen gelukkig ook zeer gewaardeerde professionals als Niels van Laatum en Bernd Weeke, eveneens mensen die grenzen opzoeken en verleggen. Ze staan open voor wijnen uit ‘andere’ landen, van ‘andere’ druivenrassen en gemaakt op een ‘andere’ manier. Die ‘andere’, eigen stijl, kennis en ervaring inspireren me en ik was blij ze bij deze presentatie te mogen zien.

Nieuwe generatie wijnen
Centraal tijdens de bijeenkomst in restaurant Hemel & Aarde te Utrecht stonden 2 wijnen die zonder enige twijfel grensverleggend mogen worden genoemd. Ze vertegenwoordigen een nieuwe generatie wijnen die zich niet laat beperken door traditionele normen en waarden. Joseph en Kublashvili brengen hun brede kennis en ervaring samen in 2 nieuwe wijnen, waarin tegelijkertijd nationale en international druivenrassen, klassieke en innovatieve vinificatietechnieken en de kenmerken van meerdere jaargangen en regio’s elkaar aanvullen en versterken. Heel bewust nemen ze afstand van de beperkingen van monocépages, specifieke wijngaarden (cru’s) en enkele oogstjaren om uiteindelijk een leukere, betere wijn te maken. Regels zijn belangrijk in de samenleving, maar mogen voorruitgang nooit in de weg staan. Regels lopen altijd achter de feiten aan; in dit geval de kunst van het wijnmaken door pioniers met een creatieve geest. Ze zijn natuurlijk niet de eersten of enigen die wijnen maken die niet in 1 hokje passen; ik denk bijvoorbeeld aan Valdivieso’s Caballo Loco, de Posca’s van Federico Orsi en de Vega Sicilia Unico Reserva Especial. Maar gezien de samenstelling en de herkomst van hun wijnen, verdient het nieuwe initiatief van Joseph en Kublashvili beslist extra aandacht.

Khareba en meer
Kublashvili beschikt als hoofdwijnmaker en adjunct-algemeen directeur van wijnmakerij Khareba in Georgië over een schat aan ervaring met autochtone druivenrassen en traditionele vinificatietechnieken, terwijl Joseph als internationaal consultant, schrijver, docent, producent (le Grand Noir) en bestuurslid van diverse wijnconcoursen, zijn mondiale visie en expertise inbrengt. Ze hebben hun kennis en ervaring gebundeld om een nieuwe generatie wijnen te maken, waarbij ze een nieuwe, moderne, geheel eigen dimensie toevoegen aan de veelal traditionele wijnen uit Georgië. Het putten uit de vele bronnen van inspiratie blijkt ook uit de naam: K’Ashviri, Georgische (vrij vertaald) voor “samenkomen”. De productie van de eerste serie van de K’Avshiri wijnen was beperkt tot circa 1000 liter per type, maar gelukkig telt de tweede editie al meer flessen en het is de bedoeling dat de productie nog verder zal stijgen. Door de bijzondere samenstelling blijven de wijnen echter een zeker exclusief karakter houden en zijn ook daarom primair gericht op de betere horeca, daar waar ze het beste tot hun recht komen.

Transparant
Het bijzondere van de wijnen komt in verschillende opzichten tot uitdrukking. Niet alleen zijn er geen wijnen met een vergelijkbare blend van veelal autochtone druivenrassen met een internationaal accent, ook de vinificatie is uniek, een combinatie van qvevri, rvs en hout. Daarnaast is er tevens sprake van meerdere jaargangen in elke wijn, eveneens niet gebruikelijk voor stille witte of rode kwaliteitswijnen. Joseph en Kublashvili beschouwen hun wijnen dan ook als een symfonie, samengesteld uit nationale en internationale tonen die samen een uniek, harmonieus geheel geven. Minstens zo belangrijk vinden ze dat hun wijnen op een duurzame wijze worden gemaakt en dat er sprake is van volledige transparantie t.a.v. de herkomst en samenstelling van de wijnen.

De wijnen
De witte K’Avshiri 2023 (assemblage van dat jaar, niet het oogstjaar) is een intrigerende blend van Rkatseteli, Mtsvane, Krakhuna, Tsolikouri, Khikvi, Tsitka, Muscat, Kisi en Aligote. Deze laatste, ooit door de Russen aangeplant, bleek een zeer belangrijk component in de blend.
De druiven zijn afkomstig uit de regio’s Kakheti (58%) en Imereti (42%) en de assemblage bestaat voor 52,4% uit de oogst 2023, 6,4% uit 2022, 4,8% uit 2021 en 10% uit 2017. Zo’n 10% werd opgevoed in gebruikte barriques, 11,7% in qvevri, de rest in RVS met 4,8% schilcontact.

Voor de rode wijn koos men in 2023 voor een blend van de druivenrassen Saperavi, Ojaleshi, Aleksandrouli, Aladasturi, Otskanuri, Sapere, Rkatsiteli, Mtsvane, Usakhelouri en Merlot uit de regio’s Kkaheti (75%), Imereti (9%), Samegrelo (6%), Racha (5%) en Lechkumi (5%). 42% van de blend komt uit 2023, 33% uit 2022, 15% uit 2021, 2% uit 2020 en 8% uit 2017. Het aandeel opvoeding in qvevri is hier 11%, 10% rijpte in gebruikte barriques, de rest in RVS.

De wijnen worden gekenmerkt door een goede structuur en prima balans; ze zijn sappig, goed gevuld en energiek en nodige direct uit om ze aan tafel te genieten met een keur aan gerechten.

Medio 2024 wil men ook op de Nederlandse markt vertegenwoordigd zijn en daarvoor zoekt men contact met importeurs en sommeliers. Wie nader kennis wil maken met Joseph, Kublashvili én hun wijnen, kan o.a. terecht bij ze op WineParis of Prowein.

Voor meer informatie en het maken van afspraken: v.kublashvili@winerykhareba.com

Fred Nijhuis

Your favorite Dutch wine writer

NCS werkt graag samen met:

Ca’del Bosco, de ultieme bubbel?

Ca' del Bosco, de ultieme bubbel?

K’ASHVIRI; the best of all worlds

K’AVSHIRI, the best of all worlds

Over NCS

Navigatie