Fred – Pagina 58 – Fred Nijhuis

Anteprima Chianti Classsico 2019

8 maart 2019

Anteprima Chianti Classico 2019

Twee dagen Chianti Classico proeven in Stazione Leopolda te Florence; een kleine 500 wijnen van bijna 200 producenten, het houdt je aardig bezig zullen we maar zeggen.

In goed gezelschap van bijna 250 nationale en internationale wijnschrijvers, -journalisten en -bloggers en nog eens meer dan 1800 andere belanghebbenden uit alle delen van de wereld proefde ik op mijn gemak een serieuze hoeveelheid wijnen en werd ik regelmatig blij van hetgeen ik in het glas kreeg.

Favoriet
Soms wordt me gevraagd wat mijn favoriete wijn is en ook al is het vrijwel onmogelijk om die vraag te beantwoorden, moet ik bekennen dat ik vaker een fles ‘sangiovese’ openmaak dan iets anders.
Wat me aan de wijnen zo bevalt is de spanning, de energie die ze kunnen hebben, de elegantie en het feit dat ik niet over allerlei eikenhouten drempels hoef te klimmen om wat fruit te kunnen proeven. Dat laatste geldt natuurlijk alleen voor de wijnen waarvoor ik een voorkeur heb; Brunello of Chianti Classico met veel kleur, extractie en overduidelijk tonen van barriques zijn ‘niet mijn ding’. Ik hou van de sangiovese in zijn pure vorm; een beetje eigenwijs door zijn soms rassige zuurgraad en stevige tanninestructuur, maar als het goed is, altijd met de finesse die ook de terroir van het Classico district de wijnen meegeeft.

Data
Het Consorzio Chianti Classico behoort tot de oudste in Italië en gaat langzaam maar zeker richting een honderdjarig bestaan in 2024. Van de 70.000 ha binnen de grenzen van de DOCG Chianti Classico zijn er momenteel 10.000 in gebruik als wijngaard, met 7.200 ha geregistreerd als Chianti Classico. Momenteel zijn er 523 leden (waarvan er 315 zelf bottelen) die samen goed zijn voor een productie van circa 270.000 hl (gemiddelde van de laatste tien jaar) met een omzet van 800 miljoen euro; aanzienlijk dus. Dat verklaart ook waarom men zoveel inzet op promotie en marketing; het economische belang is groot. Naast allerlei evenementen over de hele wereld, dit jaar extra aandacht voor Chianti Classico in de eigen streek. Tijdens de Anteprima in Florence mocht nu ook particuliere liefhebbers kennis maken met de nieuwe oogsten. Hoewel het merendeel van de wijnen bestemd is voor de export (naar 130 landen, waarvan maar liefst 34% naar de VS gaat), mag de thuismarkt met een aandeel van 23% uiteraard niet worden onderschat of vergeten. Een belangrijk deel van de wijnen die in Toscane wordt aangeboden, wordt nu eenmaal gedronken door toeristen die hun enthousiasme voor de wijn dan omzetten in aankopen van Chianti Classico in hun eigen land. Opmerkelijk blijft het aandeel Chianti Classico dat in bulk wordt verkocht; 37% van het totale volume met een (weer stijgende) prijs die varieert van € 2,80 tot € 3,10 per liter, goed voor circa 50% van de totale omzet. Riserva’s en gran selezione nemen 37% van de productie en 52% van de omzet voor hun rekening (bron: Maxidata). Goede cijfers die meteen de brede glimlach verklaarden waarmee Giovanni Manetti, de president van het Consorzio Vino Chianti Classico, de data presenteerde.

De jaren
Tijdens de anteprima een groot aanbod aan verschillende wijnen uit diverse oogstjaren, waarvan ik de belangrijkste kenmerken graag op een rij zet.

2018
Geschatte productie: 270.000 hl
Het is nog een beetje vroeg voor een definitief oordeel, maar de vooruitzichten zijn goed, tenminste volgens het consorzio. De realiteit is meer genuanceerd, want ook al was het weer minder extreem dan de nodige jaren daarvoor (en daardoor misschien wel ‘normaal’ te noemen), de planten waren nog druk bezig om de stress uit 2017 te verwerken. Dat resulteerde o.a. in veel bladvorming tot ver in augustus en zette de fenolische en aromatische ontwikkeling onder druk. Veel producenten hadden ook last van schimmelvorming, veroorzaakt door vochtige ochtenden tot laat in het seizoen. Wie echter laat kon oogsten en minder getroffen werd door schimmel, oogstte gezonde, mooi gerijpte druiven die evenwichtige wijnen met een goed potentieel kunnen opleveren.

2017
Totale productie: 206.000 hl
Een kleine oogst (de kleinste in de laatste 40 jaar en veelal 25% minder dan gemiddeld) door een hete en droge zomer die kleine druiven opleverden. Er viel amper regen en dat in combinatie met sterk wisselende weersomstandigheden en extreem hoge temperaturen zorgde voor veel problemen. Suikers hadden de druiven genoeg, maar het gevaar van onrijpe tannine en teveel alcohol is duidelijk aanwezig. Het goede nieuws is dat verschillende wijnen ‘lekker zoet’ zijn en dat verkoopt nog altijd goed. Is echter geen jaar voor wijnen met een enorme toekomst, uitgezonderd enkele fraaie wijnen van vaak oude wijngaarden.

2016
Totale productie: 281.000 hl
Een jaar waarin de meeste wijnmakers rustig konden ademhalen, want er was geen sprake van extremen qua temperatuur, nachtvorst of neerslag. Een normaal jaar dus, waarin elegantie de boventoon voert en dat herinnert aan de wijnen uit 2006, 1996 en 1986.

2015
Totale productie: 300.000 hl
In eerste instantie nogal gehypet omdat het ‘lekker heet en droog’ was, maar inmiddels staat wel vast dat het de nodige heterogene resultaten heeft opgeleverd. Hoge suikerwaarden hebben een aantal wijnen rond en toegankelijk gemaakt, maar ik proefde ook de nodige alcoholische wijnen, soms met groene, onrijpe tonen. Temperaturen van meer dan 45 ˚C zijn nu eenmaal funest voor een evenwichtige ontwikkeling van het fruit. De kwaliteit van de wijnen is ook daarom sterker afhankelijk van de wijngaard dan normaal.

2014
Totale productie: 293.000 hl
Nat met lage temperaturen is wat men doorgaans over 2014 zegt. Wie hard werkte in de wijngaard (drainage en schimmel onder controle wist te houden), streng selecteerde en de vinificatie afstemde op minder geconcentreerde druiven, heeft aangename, doordrinkbare wijnen kunnen maken. Als je geen blockbusters of kelderschatten voor de toekomst verwacht, wordt je niet echt teleurgesteld. Ik proefde zelfs enkele fraaie, die aantonen dat er gelukkig altijd uitzonderingen zijn.

2013
Totale productie: 258.000 hl
Veel regen en een koud voorjaar zorgde voor een matige start van het seizoen. Een goed zomer compenseerde een deel, maar over het algemeen blijken (te?) veel wijnen te blijven steken op het niveau ‘correct’.

Mijn persoonlijke favorieten

Chianti Classico 2017

Castellare di Castellina, Castellare
Castello di Monsanto
Fattoria San Giusto a Rentennano
Isole e Olena
Rocca di Montegrossi

Chianti Classico 2016

Fattoria Poggiopiano, La Tradizione
Fontodi, Filetta di Lamole
Principe Corsini/Villa le Corti, le Corti
Querciabella

Chianti Classico 2015

Fattoria Corsignano, La Coppia
Riecine

Chianti Classico 2014

Castell’in Villa

Chianti Classico Riserva 2016

Istine, Levigne

Chianti Classico Riserva 2015

Badia a Coltibuono
Castello di Monsanto
Ormanni, Borro del Diavolo
Querciabella

Chianti Classico Riserva 2014

Fattoria di Corsignano, l’Imperatore

Chianti Classico Riserva 2013

Castell’in Villa
Castello di Cacchiano
Castello di Monsanto, Il Poggio

Chianti Classico Gran Selezione, 2015

Borgo Scopeto
Fontodi, Vigna del Sorbo

Chianti Classico Gran Selezione, 2014

Castello di Monsanto, Il Poggio

Chianti Classico Gran Selezione, 2013

Ormanni, Dugentanni Etichetta Storica

Beslist aanbevelingswaardig

Chianti Classico, 2017

Badia a Coltibuono
Bibbiano
Carpineta Fontalpino, Dofana
Carpineta Fontalpino, Montaperto
Castello di Volpaia, Volpaia
L’Erta di Radda
I Fabbri Lamole
La Castellina, Cosimo Bojola
Monteraponi
Monterotondo – Vaggiolata 92
Podere Poggio Scalette
Ricasoli, Brolio
Riecine
Rocca di Castagnoli
Rocca di Montegrossi
Vallone di Cecione
Vignamaggio, Terre di Prenzano
Villa Montepaldi

Chianti Classico, 2016

Borgo Salcetino, Salcetino
Borgo Scopeto, Salcetino
Cantina Ripoli
Casa Sola
Casale dello Sparviero
Famiglia Cecchi/Villa Cerna, Primocolle
Famiglia Cecchi/Villa Rosa, Ribaldoni
Fattoria di Valiano, Valiano
Fattoria Poggiopiano
Fontodi
I Sodi
Il Palagio di Panzano
Isole e Olena
Istine
Lamole di Lamole, Etichetta Bianca
Podere Castellinuzza/Coccia Paolo
Renzo Marinai
Rodano
San Leonino, Al Limite
Tenuta di Lilliano, Lilliano
Vignavecchia
Villa Trasqua

Chianti Classico, 2015

Canonica a Cerreto
Lamole di Lamole, Etichetta Blu
Le Masse
Podere Il Palazzino, Argenina
Tenuta Carleone
Tenuta di Lilliano
Villa a Sesta, Il Palei

Chianti Classico, 2013

Castello di Cacchiano

Chianti Classico Riserva, 2016

Borgo Salcetino
Caparsa, Caparsino
Castellare di Castellina, Castellare
Castello di Volpaia
Fattoria San Giusto a Rentennano
Istine, Vigna Cavarchione
Le Miccine
Poggerino, Bugialla
Principe Corsini/Villa Le Corti, Cortevecchia
Ricasoli, Brolio
Riecine

Chianti Classico Riserva, 2015

Capanelle
Castellinuzza e Piuca, Vigna Piuca
Castello di Bossi, Berardo
Castello Vicchiomaggio, Agostino Petri
Fattoria Montecchio
I Fabbri
I Sodi
Monte Bernardi, Sa’etta
Montefioralle
Monteraponi, Il Campitello
Renzo Marinai
Villa Cerna

Chianti Classico Riserva, 2014

Cafaggio, Basilica Solatio
Mannuci Droandi, Ceppeto

Chianti Classico Riserva, 2013

Castellinuzza
Piemaggio, Le Fioraie
Podere Il Palazzino, Grosso Sanese
Villa Trasqua, Fanatico

Chianti Classico Gran Selezione, 2016

Castello di Ama, Vigneto Bellavista
Castello di Ama, San Lorenzo
Conti Capponi/Villa Calcinaia, Vigna Bastignano
Ricasoli, Castello di Brolio
Rocca della Macìe, Riserva di Fizzano

Chianti Classico Gran Selezione, 2015

Bibbiano, Vigna del Capannino
Casale dello Sparviero, Paronza
Castello di Bossi
Castello di Verrazzano, Sassello
Castello di Volpaia
Famiglia Cecchi/Villa Rosa, Villa Rosa
Marchesi Antinori, Badia a Passignano
San Leonino, Salivolpe
Vecchie Terre di Montefili, Vigna Vecchia

Chianti Classico Gran Selezione, 2014

Casa Sola
Rocca di Montegrossi, Vigneto di Marcellino

Chianti Classico Gran Selezione, 2013

Castello di Cacchiano, Millennio
Fattoria di Corsignano, L’Imperatrice

Chianti Classico Gran Selezione, 2012

Villa Montepaldi

Zondag 28 april 2019: Piemonte in Rotterdam

29 maart 20196 maart 2019

28 april 2019: Piëmonte in Rotterdam

Nijhuis Consultancy & Services organiseert op zondag 28 april 2019 een middag in het Rotterdam Hilton met diverse Piemontese producenten en hun wijnen, exclusief voor leden van de Verenigde Vinologen Nederland (waar elke vinoloog lid van kan worden uiteraard)

In samenwerking met ‘I Vini del Piemonte’ proeven we de wijnen van verschillende wijnproducenten uit Piëmonte én combineren we het nuttige met het aangename.

Een deel van de wijnen wordt gepresenteerd tijdens een (eerste) zittende proeverij, begeleid door Fred Nijhuis.

Het thema is “De minder bekende kant van Piëmonte” met uitgebreide aandacht voor o.a. Nascetta, Barbera, Ruche di Castagnolo, Grignolino en andere onderbelichte wijnen uit één van de belangrijkste wijnstreken ter wereld.

Tijdens het tweede deel van de middag presenteren de producenten zelf hun andere wijnen, waaronder klassiekers uit Barolo, Barbaresco, Nizza en Alto Piemonte.

Gedurende de lopende proeverij worden de leden van de VVN ook vergast op een keur aan ‘versnaperingen op een verantwoord culinair niveau’, samengesteld door de equipe van restaurant Julia.

Voor de zittende proeverij zijn slechts 90 plaatsen beschikbaar, dus tijdig inschrijven is aanbevolen.

Proeverij Piëmonte, exclusief voor leden van de VVN

Datum: Zondagmiddag 28 april 2019

Plaats: Hilton Hotel Rotterdam

Programma:
13.00 – 15.00: zittende proeverij voor 90 personen
15.00 – 18.00: walk around tasting in aanwezigheid van producenten
15.30 – 17.30: buffet

Kosten:

Leden van de VVN betalen geen bijdrage in de kosten
Niet-leden betalen € 25,00 p.p

Info en aanmelden:

Voor meer informatie over dit evenement en aanmeldingen niet-VVN leden: fred@fred-fred-nijhuis.nl (www.fred-nijhuis.nl)
Voor meer informatie over I Vini del Piemonte: http://www.ivinidelpiemonte.com/
VVN leden kunnen zich hier aanmelden.

VVN-leden hebben voorrang bij het inschrijven.
Vanaf 2 april worden resterende plaatsen aan niet-VVN-leden toegewezen op volgorde van moment aanmelding.

Deelnemende producenten:

In ieder geval aanwezig zijn:

Costa di Bussia – Tenuta Arnulfo
Marchesi Alfieri
Colle Manora
Malvirà
Antica Casa Vinicola Scarpa (camere, piscina, attività in vigna) ENTRAMBI
Cascina Boschetti Gomba (camere) Rotterdam
Cascina Castlet
Crivelli
Cantalupo
Associazione Produttori di Nascetta del Comune di Novello
– Elvio Cogno
– Le Strette
– Casa Baricalino
– La Pergola
– Marengo Mauro

Anteprima Vino Nobile 2019

6 maart 20196 maart 2019

Anteprima Vino Nobile 2019

Bevinding tijdens het bezoek aan Montepulciano in februari 2019.

Onbewust hoor ik de tonen van ‘Time stood still’ in mijn hoofd als ik in Montepulciano ben en er de wijnen proef. Sinds ik hier begon te proeven aan het begin van de jaren ’90 van de vorige eeuw is er weinig veranderd; niet in de dorpje zelf, niet in de wijngaarden, niet in de wijnkelders. Toegegeven, het is er schoner en beter georganiseerd dan voorheen, maar nog altijd veelal dezelfde namen, veelal dezelfde wijnen, veelal dezelfde hoogte- en helaas ook veelal dezelfde dieptepunten.

Respect
In de loop van de jaren zijn er op detailniveau veranderingen geweest; Antinori is er gekomen, Avignonesi werd overgenomen en enkele producenten hebben minder last van brett dan voorheen, maar het blijft een lastige appellatie met de nodige lastige wijnen. Het kan echter ook erg goed gaan, zoals producenten als Boscarelli en Poliziano al jaren bewijzen en wie de wijnen van Caterina Dei en le Bèrne proeft, kan niet anders dan respect hebben voor hetgeen zij op de markt brengen. Aan de andere kant maak ik me zorgen over producenten als Fassati, del Cerro en Valdipiatta; wat willen ze nu precies? Van Antinori is duidelijk wat ze willen en hebben bereikt; ze maken misschien geen typische Nobile, maar wel hele goede, slimme wijnen (lees: commercieel verantwoord) die veel drinkplezier geven. En laten we eerlijk zijn: als je moet kiezen tussen een slechte Nobile of lekker glas wijn, dan ga je beslist voor de wijnen van Antinori.

Stijl?
Bij Trerose (onderdeel van de Bertani groep) is het ook duidelijk wat ze willen; toegankelijke en verteerbare wijnen met de karaktereigenschappen van een zuivere, aangename, elegante Nobile. Dat waren ze ooit en nu weer, een welkome terugkeer! Kracht en hout proefde ik ook dit jaar weer. Moderne wijnen worden ze genoemd, jammy met veel nieuw hout die op mij eerder karikaturaal overkomen dan modern of voorbeelden van een nieuw elan. Daarnaast natuurlijk diverse klassiekers, een mooi eufemisme voor versleten, uitgedroogde wijnen zonder fruit en plezier maar ‘gelukkig’ wel veel brett…… Er zijn gelukkig nog altijd liefhebbers van deze ‘stijl’. getuige het enthousiasme van een Nederlandse collega over de wijnen van een wijnhuis die deze stijl als handelsmerk heeft gekozen. Ik merkte een toename van het aantal biologisch werkende producten op, maar helaas is biologisch (of duurzaam) werken geen garantie voor een mooie wijn. Opvallende afwezige dit jaar: Avignonesi, hoewel de voornaamste reden niet echt heel spannend was: het team zat in het buitenland.

Ideëel en ecomomisch
In 2017 werd de Vino Nobile Alliance geïntroduceerd en ik mocht dat als eerste wereldkundig maken; een mooie primeur, zie https://proefschrift.nl/primeur-uit-montepulciano/. Sindsdien was het ernstig stil rond dit nieuwe initiatief, maar Luca de Ferrari van Boscarelli en Caterina Dei vertelden me dat er dit jaar wat gaat gebeuren. Wat precies is nog niet duidelijk, maar ze houden me op de hoogte. In de Nobile Alliance / Alliance Vinum werken Avignonesi, Boscarelli, Dei, la Braccesca (Antinori), Poliziano en Salcheto samen om de kwaliteit en het imago van Vino Nobile te verbeteren. De alliantie heeft niet alleen een ideëel doel (de mooiste Vino Nobile van 100% sangiovese), maar is ook geboren uit een economische noodzaak. De gemiddelde prijs af-kelder bedraagt zo’n € 7,50 per fles, terwijl een Brunello zonder al te veel problemen € 20,00 oplevert. Er is handel (met Duitsland als verreweg de belangrijkste exportmarkt), maar de prijzen zijn te laag voor broodnodige investeringen. De prijs voor een Vino Nobile zou naar minimaal € 18,00 tot € 25,00 moeten gaan om de wijnhuizen meer te kunnen laten investeren in een veelbelovende toekomst. Teveel van hen blijven nu noodgedwongen hangen in een stoffig verleden. Over enige tijd meer over deze alliantie.

Typisch?
Ook over “Terra Nobile di Montepulciano” (een samenwerkingverband van Podere Casanova, Croce di Febo, Casale Daviddi, Fassati, Metinella, Il Molinaccio, Montemercurio, Romeo, Talosa en Tiberini) weinig nieuws vernomen. Ook hun doel is het verhogen van de kwaliteit en vooral het imago van Vino Nobile. Dat willen ze bereiken door strengere regels t.a.v. productie, het stimuleren van duurzame en natuurlijke middelen en methoden in wijngaard en kelder, het gebruik stoppen van oenologische technieken als de-alcoholisatie, hitteshockbehandelingen, osmoseconcentratie, elektrodialyse en kationenwisselaars, het vervangen/beperken van het gebruik van zwavel door toepassing van fysische procedures en het delen kennis en ervaring. Ze introduceerden twee nieuwe typen Vino Nobile: de “Tradition” en de “Vigne Vecchie”, altijd van minimaal 85% sangiovese met maximaal 15% uitsluitend autochtone blauwe druiven. Voor de “Tradizione” geldt maximaal rendement van 50 hl/ha en voor de “Vigne Vecchie” ( > 40 jaar oude stokken) geldt maximale opbrengst van 35 hl/ha. Persoonlijk heb ik nog te weinig verbeteringen geproefd in de wijnen van deze groep; ik rook en proefde nog teveel afwijkende (onzuivere) aroma’s, hoewel enkele collega’s dit als ‘typisch’ omschreven.

Intrigerend
Wat dat betreft blijft het intrigerend om te zien hoe verschillend de meningen over wijnen kunnen zijn, ook onder hen die zich professionals noemen. Collega Ronald de Groot (Perswijn) vertelde me dat er tijdens het gala-diner (avonden die ik al de nodige jaren steevast vermijd) collega’s waren die de Asinone van Poliziano niet begrijpen (iets wat wij beide niet kunnen voorstellen, want de wijn is geweldig). Anderen bekritiseren de Nobile van Romeo of prijzen ze juist, iets wat mij eveneens verbaast). Maar goed, zoveel proevers, zoveel meningen, hoewel over sommige wijnen juist overeenstemming heerst. Redelijk objectief en eensluidend zijn de meningen over de meest recente oogstjaren: in 2017 bleek niet iedereen over de juiste wijngaarden, kennis of ervaring te beschikken om de extreme weersomstandigheden aan te kunnen, zoals ook 2016 wijnen met een sterk wisselende kwaliteit heeft opgeleverd. De beste papieren hebben de wijnen uit 2015, maar de Riserva’s blonken helaas niet allemaal uit. Hoewel 2014 niet te boek staat als een geweldig jaar, heeft Il Macchione een zeer fraaie Riserva gemaakt. Uit 2013 proefde ik slechts enkele wijnen waarvan vooral de Sileo van Il Macchione bijzonder en zeer fraai bleek. De wijn rijpte 50 maanden in tonneaux en is nu na de nodige flesrijping eindelijk op de markt; er zijn helaas maar 2 tonneaux van gemaakt. Ter afsluiting kregen we ook nog enkele wijnen uit 2012 te proeven, waarvan alleen de Bossona van Caterina Dei me prima smaakte. Aan de andere wijnen uit 2012 wil ik niet meer herinnerd worden…

Mijn persoonlijke favorieten:

Vino Nobile di Montepulciano, 2016

Dei
Le Bèrne
Poderi Boscarelli
Poliziano, Asinone
Tenuta Trerose, Santa Caterina

Vino Nobile di Montepulciano, 2015

Boscarelli, Costa Grande
Dei, Madonna delle Querce
Il Macchione
Poliziano, Le Caggiole

Vino Nobile di Montepulciano Riserva, 2015

Poderi Boscarelli
Tenuta Trerose, Simposio

Vino Nobile di Montepulciano Riserva, 2014

Il Macchione

Vino Nobile di Montepulciano Riserva, 2013

Boscarelli, Sotto Casa
Il Macchione, Sileo

Vino Nobile di Montepulciano Riserva, 2012

Dei, Bossona

Ook aanbevelingswaardig:

Vino Nobile di Montepulciano, 2016

Antico Colle
Bindella
Cantina Chiacchiera
Fattoria della Talosa, Alboreto
Fattoria la Braccesca
Icario, Vitaroccia
Lombardo
Poliziano
Salcheto
Tenuta Vandipiatta, Vigna d’Alfiero

Vino Nobile di Montepulciano Riserva, 2015

Casa Vinicola Triacca, Santavenere
Fattoria la Braccesca, Vigneto Santa Pia
Il Molinaccio, La Poiana
La Ciarliana, Vigna Scianello
Le Bèrne
Lombardo
Metinella, Burberosso
Tenuta di Gracciano della Seta

Panarda!

4 maart 20194 maart 2019

Zondag 3 maart 2019 was het zover, de (waarschijnlijk) eerste Panarda in Nederland.

De workshop Montepulciano versus Montepulciano (de druif versus de wijn uit de gemeente) was in meerdere opzichten een succes, niet in de laatste plaats omdat het een enorme hoeveelheid flessen Montepulciano d’Abruzzo en Vino Nobile opleverde. Het aanbod was zo groot dat er niet alleen een tweede sessie van de workshop mee gehouden kan worden (28 mei en 4 juni 2019, zie https://www.fred-nijhuis.nl/workshops/), maar ook omdat er genoeg flessen overbleven voor een nieuw fenomeen in Nederland: de Panarda.

Een Panarda is een feestmaal met zeker 30 (tot meer dan 100) gangen; een ode aan overvloed en een mix van religie en magie. Oorspronkelijk komt de Panarda uit de gemeente Villavallelonga in de Abruzzen, waar een vrouw uit de familie Serafini zag hoe een wolf haar dochtertje tussen zijn kaken had genomen. Zij riep Sint Antonius aan die de wolf het kind terstond deed loslaten en als dank beloofde de vrouw een enorm feestmaal te organiseren, een gelofte die van generatie op generatie wordt doorgegeven. De oudste schriftelijke vermelding over de Panarda is een document uit 1657 dat verhaalt over Pietro Paolo Serafini die veldbonensoep uitdeelde. Momenteel zijn ca. 20 families ‘verplicht’ het feest voort te zetten, een heerlijke traditie.

Om het nuttige met het aangename te verenigen, besloot ik een Nederlandse Panarda te organiseren in samenwerking met Isabella Wildtham en Gerrit van den Berg, het dynamische duo achter de restaurants Ross Lovell in Rijsoord en Krimpen a/d IJssel. Op zondag 3 maart verzamelde een groep enthousiaste liefhebbers zich in Krimpen om daar te genieten van 30 gerechtjes en iets meer dan 50 flessen Montepulciano d’Abruzzo (aangevuld met enkele flessen Trebbiano, Pecorino en Cerasuolo uit de Abruzzen). Om 12.15 gingen we aan tafel om deze na circa 6,5 uur ‘voldaan’ te verlaten en terug te kijken op een aangename en ‘goed gevulde’ middag en vele lege bordjes en flessen.

Na afloop heerste de roep om een vervolg en dat is zeker een goed idee. Dat spreekt mij namelijk veel meer aan allerlei overbodige uit Amerika overgewaaide commerciële festiviteiten zoals Halloween (we hebben al carnaval, hoewel dat dit jaar wel erg ongelukkig gepland was), X-mas (er gaat niets boven het Sinterklaasfeest) of Thanksgivings (WTF?). Of en hoe, daar gaan we nog eens rustig over nadenken. Eerst gaan we nog iets ‘lekkers’ verzinnen voor een mooie selectie Vino Nobile. Eens kijken wat en waar we daar iets mee kunnen doen.