Archief – Pagina 3 – Fred Nijhuis

Vini ad Arte 2023

21 juli 202320 juli 2023

VINI AD ARTE 2023

Het ging er heet aan toe...

Vini ad Arte was laat dit jaar, de originele planning viel letterlijk en figuurlijk in het water, waardoor uitgeweken moest worden naar een alternatieve datum. Gekozen werd 22 juli, midden in een hittegolf met temperaturen tot bijna 40 graden Celsius. Desalniettemin mag er gesproken worden van een succes, want Wellcom had de organisatie weer goed voor elkaar, hoewel er altijd wel iemand is die iets “te zeuren” heeft (zoals ik). De overzichtsproeverij vond plaats in werkelijk perfecte omstandigheden (fraaie ruimte van het Villa Abbondanzi Resort) met een service die niet anders dan excellent genoemd mag worden. De grootste uitdagingen lagen in het programma voor de officiële proeverij, bezoeken aan domeinen waar de airconditioning het soms had opgegeven. Dat mocht echter de meeste pret niet drukken, want overal werden allerlei wijnen met veel enthousiasme gepresenteerd onder toeziend oog van Roberto Monti en Filiberto Mazzanti, respectievelijk president en directeur van het Consorzio Vini di Romagna.

Albana en Sangiovese
Centraal stonden de wijnen van de Albana en Sangiovese, twee hoofdrolspelers in Romagna, aangevuld met wijnen van minder bekende druivenrassen, zoals de Centesimino. De invloed van internationale druivenrassen is hier beperkt, dus relatief weinig trendy syrah’s of pinots. Het blijft een uitdaging om Romagna als topregio voor wijnen te promoten. De streek heeft geen gebrek aan aandacht op automotive gebied (Lamborghini, Ferrari, Ducati), qua gastronomie (Osteria Francescana ***) of andere vormen van cultuur en educatie (Bologna) of techniek en kunst, maar de reputatie van de wijn is (nog) niet op dat niveau. Terecht is dat niet, maar er zijn nu eenmaal maar weinig regio’s die kunnen concurreren met het imago van Toscane of Piëmonte, niet alleen op het gebied van wijn.

Subregio’s
Wellicht dat het promoten van subregio’s als Predappio en Bertinoro meer succes kunnen geven, waar bijvoorbeeld Nizza, Dogliani en Canelli al voor hebben gekozen (en Rùfina dat heel graag zou willen). Wat in ieder geval extra aandacht nodig heeft, is de bevestiging van de betere mousserende wijnen en droge Albana’s. Op dit moment is er geen aansprekende classificatie voor mousserende wijnen en sommige droge Albana’s verdienen beslist een officiële waardering als Riserva. Er zijn namelijk steeds meer wijnen met een bijzondere vinificatie (incl. lagering) die zich duidelijk in positief opzicht onderscheiden van de reguliere droge Albana’s, maar wiens kwaliteiten niet tot uitdrukking komen in een gepaste classificatie.

Nieuwe generatie
Zeer interessant is de opkomst van een nieuwe generatie met opvallend veel dochters die een eigen kijk op de wijnbouw hebben. Onder de indruk was ik van de visie en wijnen van Chiara Condello (dochter van Francesco Condello, eigenaar van wijnhuis/resort Condè) en het jeugdig enthousiasme van Miranda Madonia (dochter van Giovanna Madonia van het gelijknamige wijnhuis), van wie we eveneens het nodige mogen verwachten. Daarnaast genoeg vaste waarden zoals Noelia Ricci die wijnen blijft maken die imponeren, niet zozeer qua kracht en macht, maar ten aanzien van precisie en verteerbaarheid. Steeds fijner worden de wijnen van Drei Dona, waar Enrico en zijn zus Ida al de nodige jaren meer afstand hebben genomen van nieuwe barriques en nu, sinds 2019, ook anfora’s gebruiken om de wijnen meer finesse mee te geven. Ook Celli overtuigt, net als Umberto Cesari (ondanks een duidelijk internationaal accent), Fattoria del Monticino Rosso, Tre Monti, Tenuta del Gelso, Podere Morini, Rocche Malastestiane, Fattoria Nicolucci en uiteraard Fattoria Zerbina van wie Tergeno 2016 misschien wel de mooiste wijn van deze reis bleek.

Wijnen van de volgende wijnhuizen (met vermelding subregio) behoorden tot mijn favorieten dit jaar:

BRANCHINI (IMOLA)
CA’ DI SOPRA (MARZENO)
CANTINA BRASCHI (BERTINORO)
CAVIRO (FAENZA)
CELLI (BERTINORO)
DREI DONA’ (PREDAPPIO)
FATTORIA DEL MONTICINO ROSSO (IMOLA)
FATTORIA NICOLUCCI (PREDAPPIO)
FATTORIA ZERBINA (MARZENO)
GIOVANNA MADONIA (BERTINORO)
MERLOTTA (IMOLA)
PANDOLFA – NOELIA RICCI (PREDAPPIO)
PODERI DELLE ROCCHE (IMOLA)
PODERI MORINI (ORIOLO)
ROCCHE MALATESTIANE (VERRUCCHIO)
SAN PATRIGNANO (CORIANO)
TENUTA CASALI (MERCATO SARACENO)
TENUTA DEL GELSO (BERTINORO)
TENUTA MASSELINA (SERRA)
TENUTA UCCELLINA (RAVENNATE)
TRE MONTI (SERRA)
UMBERTO CESARI (IMOLA)
ZAVALLONI (CESENA)

Voor wie meer over de wijnen uit Romagna wil weten en een ruime selectie wil proeven, organiseer ik later dit jaar een workshop met alle bijzonderheden over deze onderschatte regio. Een datum volgt binnenkort.

Voor meer informatie over het Consorzio vini di Romagna, klik HIER

Deel dit bericht:

GO GROW, GO GRAŠEVINA!

14 juli 2023

GO GROW, GO GRAŠEVINA!

GROW, een initiatief om het belang en de kwaliteiten de Graševina te benadrukken.

Het lijkt misschien niet zo, maar de Graševina behoort tot de top 15 van meest aangeplante druivenrassen in Europa.
GROW (acroniem Graševina, Olaszrizling, Grašac en Welschriesling) organiseert jaarlijks een wijnconcours gewijd aan deze druif, gevolgd door een seminar waar alle bijzonderheden uitgebreid worden besproken en vele wijnen kunnen worden geproefd.
Dat het belang van de druif niet mag worden onderschat, blijkt o.a. uit het feit dat hij staat aangeplant in allerlei landen, zoals Hongarije (circa 4000 ha), Oostenrijk (bijna 3400 ha), Slowakije (2400 ha), Roemenië (bijna 1500), Tsjechië (1200 ha) en Servië, met daarnaast belangrijke hoeveelheden in Italië (ruim 1500 ha), Slovenië (800 ha) en vooral Kroatië (ruim 4500 ha), naast Bulgarije en Macedonië. Ook treffen we de druif aan in diverse andere landen (zelfs in Brazilië), soms als Graševina, soms als Olaszrizling, Riesling Italico, Grašac, Welschriesling of 1 van de andere 80 synoniemen.

Familie
De oorsprong van de druif is niet helemaal duidelijk, maar DNA onderzoek heeft aangetoond dat hij afstamt van de Coccola nera, een historische druif uit het zuidoosten van Piëmonte, in Emilia-Romagna Orsolina genoemd, Rohrtraube blaurot in het zuidwesten van Duitsland en Wuellewälsch en Zottelwelscher in Baden-Württenberg (met wälsch/welsch’ wellicht al een verwijzing naar de Welschriesling). De Coccola nera is ook de ouder van de Barbera en daarmee is de Graševina tevens verwant aan o.a. de Albanina nera, Canaiolo nero en Vermentino nero. De Graševina alias Welschrielsing of Riesling Italico wordt in Duitsland ook wel Schweizertraube genoemd, maar het is onduidelijk of hij ook daadwerkelijk in Zwitserland werd verbouwd. Aangenomen wordt dat de Marcus Aurelius Probus, Romeins keizer van 276 tot 282, de druif al in diverse delen van zijn rijk heeft verspreid, inclusief de Balkan waar de wieg van Probus stond. Hoewel hij wijdverspreid voorkwam, was de reputatie van de druif niet altijd geweldig; in diverse historische geschriften is te lezen hoe (in zowel Italië als Duitsland) werd geadviseerd deze rampzalige druif te rooien.

Naam
De eerste verwijzingen naar zijn naam stammen waarschijnlijk uit de 18^e eeuw, als er sprake is van de Grašac beli/Beli Graschaz als 1 van de 120 specimen die waren opgenomen in een collectie van druivenrassen uit Fruška gora, een regio in Pannonische laagvlakte in Servië. Procopij Bolić beschrijft de Grašac beli in zijn boek ‘De perfecte Wijnmaker’ uit 1812 en in 1841 wordt hij voor het eerst als weisser walschriesling aangeduid door Franz Trümmer. In de tweede editie van het ampelografisch naslagwerk van Trümmer uit 1855 is een tekening opgenomen van de Weisser Walschrizling, als één van de 180 druivenrassen uit Styria. Welsch of Walsch verwijst daarbij naar de Walachen/Vlachen, bewoners in de Balkan die Oost-Romaanse talen spraken, allen verwant aan het Roemeens. In die tijd wordt overigens vrijwel alles ten zuidoosten van “Frankish“ (het westen), Welsch/Walsch genoemd. In 1873 wordt de Weise Walschriesling/Sladka Biela Grašica vermeld als druif in Slavonië en Kroatië, waarbij de zoete wijn van de “Italian alias Graševina” de beste wordt genoemd. De naam Italian Riesling/Riesling Italico verwijst wellicht naar zijn oorsprong in Italië (als nakomeling van de Coccola nera) en is mogelijk gebaseerd op Olasz, Hongaars voor Italiaans. In het begin van de 20^e eeuw werd de naam Grašac Beli steeds minder gebruikt, vooral omdat de Oostenrijkse wijnbouwschool in Klosterneuburg hem onder de naam Riesling Italico promoot. In het oostelijke deel van Kroatië noemt men de druif liever Graševina, want hij gedijt juist hier uitstekend en neemt zo’n 25 % van de totale aanplant voor zijn rekening. Vanwege de lange geschiedenis van de druif in Kroatië wordt hij hier als autochtoon beschouwd.

Selectie
In 1975 startte het Viticulture Institute of Sremski Karlovci in Servië een onderzoek naar de druif. Er werden maar liefst 12.000 specimen verzameld en onderzocht en uiteindelijk 35 verschillende klonen onderscheiden met duidelijke, heterogene eigenschappen, maar ook specifieke verschillen. Uiteindelijk werden in 1991 drie klonen geregistreerd, de SK 13, SK 61 en de SK 54, waarvan de laatste als beste is aangemerkt en steeds meer wordt gebruikt. De druif is veelzijdig en wordt dan ook gebruikt voor een breed scala aan wijnen, variërend van onschuldig fris tot rijker en meer complex en van droog tot zoet met een toenemend aandacht voor oranje en mousserende versies. Qua geur en smaak geeft de druif meestal wijnen met nootachtige aroma’s (amandel), een gemiddelde zuurgraad en structuur voor wijnen voor de kortere tot middellange termijn (zoals o.a. de Iločki podrumi, Velika berba 2011 en de Belje, Graševina Premium 2006 aantoonden).

GROW
Tijdens GROW du Monde competitie in Kutjevo proefde een internationale jury meer dan 200 wijnen uit o.a. Kroatië, Tsjechië, Servië en Oostenrijk en werden de beste uit vijf categorieën (gerijpt, jong, mousserend, amberkleurig en zoet) gekozen. GROW is een initiatief van Saša Špiranec, Zoltan Győrffy en Igor Luković en kende dit haar haar 2^e editie. Volgend jaar wordt GROW du Monde gehouden in Hongarije.

Voor de resultaten van de competitie, klik o.a. HIER

De/een toekomst voor Moldavië in Nederland?

13 juli 202313 juli 2023

De/een toekomst voor Moldavië in Nederland?

Pitch PR begeleidt een nieuwe poging van Wine of Moldova om hun wijnen in Nederland op de markt te krijgen.

Master of Wine Cees van Casteren begeleidde afgelopen week een presentatie van Wine of Moldova in samenwerking met Pitch PR. Het was zeker niet de eerste keer dat Moldavië pogingen onderneemt om de handel met Nederland uit te breiden, de eerste initiatieven dateren al van zo’n 30 jaar geleden. De Gastrovino groep introduceerde destijds de nodige wijnen, maar staakte hun inspanningen om verschillende redenen. Op 5 december 2013 werd ‘Wine of Moldova’ opgericht en langzaam maar zeker richtte deze organisatie zich op de structurele promotie van een wijnland dat in vele opzichten bijzonder genoemd mag worden. Aan Pitch PR nu de taak om Nederland te overtuigen van de mogelijkheden die Moldavische wijnen bieden; een interessante uitdaging.

In The Generator te Amsterdam werd een aantal wijnen gepresenteerd, inclusief algemene informatie over Moldavië. Niet heel diepgaand en zonder specifieke gegevens over het doel en de inhoud van de nieuwe campagne, maar daarvoor bleek ook niet heel veel tijd beschikbaar. Ik neem aan dat Pitch daar binnenkort meer over zal prijsgeven, ze gaven in ieder geval aan een grote lading wijnen te hebben voor verdere promotie in Nederland. Tijdens een ‘eenvoudige edoch voedzame’ lunch in de brasserie van het nabijgelegen Pillows Hotel werden de gastronomische kwaliteiten van enkele Moldavische wijnen getest, helaas zonder dat de combinaties vooraf konden worden geproefd, zo gaf sommelier Saskia Smeenk eerlijk toe. Met drie wijnen per gerecht is er gelukkig altijd wel iets wat aardig past, dus grote problemen gaf dat niet. Zelfs een zeer enkelvoudige rosé bleek een correcte begeleider van de tartaar van tomaat. Bij het hoofdgerecht (krokante buikspek), paste een slankere Malbec het beste bij de (te serieuze?) hoeveelheid vet; de twee andere wijnen prestigieuze blends op internationale leest geschoeid) toonden aan dat dit soort wijnen het misschien leuk doen op concoursen of blinde proeverijen, maar een beperkte waarde hebben in de gastronomie.

Cees van Casteren MW verhaalde over zijn eerdere ervaringen in en met Moldavië en zorgde dat de aanwezigen een algemeen beeld kregen van het wijnland dat veel te bieden heeft, maar lijdt onder een structureel gebrek aan aandacht in de internationale wijnwereld en misschien wel aan realiteitsbesef in het eigen land (dit laatste overigens geen conclusie van van Casteren).

Opmerkelijke feiten zijn bijvoorbeeld dat Moldavië over maar liefst 150.000 ha aan wijngaarden beschikt (was ooit 200.000 ha), het de hoogste wijngaarddichtheid ter wereld heeft en er bijna 60.000 boeren zijn die druiven verbouwen. Van al die hectaren aan wijngaarden is overigens slechts 2/3 in gebruik voor commerciële wijnproductie die ca 2 miljoen hectoliter per jaar bedraagt.

Uiteraard stond van Casteren ook stil bij de verschillende druivenrassen die in Moldavië worden gebruikt, waarbij slechts een klein deel (de presentatie vermeldde 16%, maar andere bronnen noemen maar 5-10%) puur Moldavisch is. Zeker 70% van de aanplant bestaat uit de bekende internationale meeste druivenrassen; de rest zijn Kaukasische druivenrassen die we ook in omringende landen (veelal Roemenië, maar ook Georgië) aantreffen.

Opvallend genoeg geen aandacht tijdens de presentatie (of de proeverij) voor het meest aangeplante druivenras in Moldova, de Aligoté (> 4700 ha); wel uiteraard voor de Cabernet Sauvignon (> 4600 ha), Merlot (> 4500 ha) en verschillende andere, zoals de Sauvignon Blanc (> 4200 ha), Chardonnay (> 2300 ha) en Rcațiteli/Rkatiteli (> 2500 ha).

Zijdelings ter sprake kwamen druivenrassen als de Muscat Ottonel (>1200 ha), Pinot Gris (< 800 ha), Feteasca Alba (witte mutatie Feteasca Neagra met > 650 ha, Traminer Roz/Gewurztraminer (>600 ha), Saperavi (> 350 ha), Feteasca Regala (Feteasca Alba X Grasa de Cotnari met ca 300 ha) en de Feteasca Neagra (<250 ha).

De vermelding dat Moldova de 3^e producenten ter wereld is voor de Pinot Noir en zelfs de 2^e voor Riesling deed de nodige wenkbrauwen fronsen. Geen wonder, want deze bewering werd niet ondersteund door officiële cijfers en lijkt gebaseerd op een ‘alternatieve’ interpretatie van statistieken. Pinot Noir neemt in Moldova de 6e plaats in qua totale aanplant van blauwe druivenrassen (> 1250 ha) en de 3^eplaats voor wat betreft wijnen met een PGI-classificatie. Wereldwijd staat > 115.000 hectare aan Pinot Noir geregistreerd, waarvan circa 30.000 in zowel Frankrijk als de VS, bijna 12.000 in Duitsland en rond de 4.000 ha in Nieuw-Zeeland en Italie. Ook in Chili, Argentinie en Zuid-Afrika staat meer Pinot Noir aangeplant dan in Moldavië. Riesling neemt in Moldavië bijna 1.000 ha voor zijn rekening t.o.v. de circa 24.000 ha in Duitsland, de Elzas met > 3.000 ha, Australië met ca 3.150 ha, Washington State met ca 2.500 ha en Oostenrijk met bijna 2.000 ha. Ongeveer 600 ha van de aangeplante Riesling in Moldavië wordt gebruikt voor PGI-wijnen, een aanzienlijk aandeel, maar dan t.o.v. de totale productie van Moldavische PGI-wijnen.

Om begrijpelijke redenen weinig aandacht voor de Alb de Onițcani (Cili Chiuliabi X Sao Villar 20-336 en Seianeț 244 met < 250 ha), de Codrinschi (Cabernet Sauvignon X Rară Neagră met > 150 ha) en de Rara Neagra (>100 ha) en evenmin voor de Syrah, Malbec, Plavai (Beala Debela x Zemoasa? en ouder van de Sukholimansky Bely), Legenda (Royal Vineyard table variety X Traminer Roz) of de Riton, want hoewel ze wel aanwezig zijn, is hun aandeel beperkt.

Wel genoemd werd de Viorica (Seibel 13-666 X Aleatico) dat met 95 ha (officieus > 150 ha) aanplant niet bepaald dominant te noemen is, maar waarvan we wel een wijn mochten proeven.

Een/de toekomst?

Een lastig te voorspellen onderwerp en afhankelijk van vele factoren. Een handelaar in Moldavische wijnen gaf toe: als ik zeg dat het een Moldavische wijn is, dan verkoop ik geen fles; ik verkoop ze vooral als ik ze eerst laat proeven. De Pinot Gris die we tijdens de presentatie gaf aan dat Moldavië op dat gebied alleen maar met andere landen kan concurreren met een lagere prijs. Qua stijl en kwaliteit onderscheidt dit soort wijnen zich niet en dat geldt ook voor de meeste Bordeaux blends. Leuke, technisch goede en zelfs enkele prima wijnen, maar zonder specifieke eigenschappen waarom we dergelijke wijnen zouden kopen. Enkele van de geproefde wijnen bleken zelfs nog gebaseerd op de stijl die door de meeste wijnlanden is of wordt verlaten: breed, rijk aan alcohol en met veel hout.
Van Casteren merkte (terecht) op dat de toekomst van Moldavië voor een belangrijk deel in de eigen druivenrassen gevonden kan worden; ikzelf schreef al eerder over het potentieel van kleine wijnhuizen die zich richten op de typiciteit van interessante, eigen druivenrassen en hun terroir en zich niet (teveel) laten leiden door techniek en commercie. M.b.t. de bekende internationale druivenrassen en hun blends biedt Moldavië veel waar voor z’n geld; commercieel verantwoorde wijnen, maar vooral als Moldavië vooraf niet als land van herkomst wordt genoemd. Pitch PR is wat dat betreft een interessante uitdaging aangegaan, vergelijkbaar met het weer populair maken van Sherry.

Ik denk dat Moldavië als wijnland al veel bereikt heeft en nog altijd over een enorm potentieel beschikt voor nieuwe successen in de toekomst. Willen ze echter doodringen tot de top van de meest aansprekende wijnlanden ter wereld, dan is een volgende stap nodig: de ontwikkeling van wijnen met een meer eigen persoonlijkheid, minder techniek en meer finesse met ruime aandacht voor biologische en duurzame wijnbouw en uitdagende wijnen van een nieuwe generatie wijnmakers. Gebaseerd op de rijke geschiedenis, talloze hectaren aan wijngaarden in allerlei terroirs met boeiende druivenrassen, een economie die interessant is voor investeringen en de al bestaande productie van een serieuze hoeveelheid betaalbare wijnen voor een breed publiek, is de basis voor dat succes in de toekomst beslist aanwezig.

Voor meer informatie over de wijnbouw in Moldavië, zie mijn dossier (in 2 delen).

Klik hier voor deel 1 en hier voor deel 2.

Met dank aan:
– Wine of Moldova
– Pitch PR

Deel dit bericht:

NK Blindproeven, CONCOURS LE VIN EN DIRECT 2023; de video

2 juli 2023

NK Blindproeven, het CONCOURS LE VIN EN DIRECT 2023, de video

Video-impressie van het NK Blindproeven, het CONCOURS LE VIN EN DIRECT 2023, mmv van Frank Dorren/AuviMedia.

Naast een uitgebreide fotoreportage verzorgde door Fotostudio Ingrid Driessen (zie: HIER), nam Frank Dorren van AuviMedia de registratie van het evenement op video voor zijn rekening. Mooie herinnering aan het eerste lustrum van het NK Blindproeven!

Fred Nijhuis

Your favorite Dutch wine writer

NCS werkt graag samen met:

Vini ad Arte 2023

VINI AD ARTE 2023

Deel dit bericht:

GO GROW, GO GRAŠEVINA!

GO GROW, GO GRAŠEVINA!

De/een toekomst voor Moldavië in Nederland?

De/een toekomst voor Moldavië in Nederland?

Deel dit bericht:

NK Blindproeven, CONCOURS LE VIN EN DIRECT 2023; de video

NK Blindproeven, het CONCOURS LE VIN EN DIRECT 2023, de video

Deel dit bericht:

Over NCS

Navigatie